Temmuz ayı dış ticaret rakamları, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve TİM Başkanı Mustafa Gültepe’nin katılımıyla Kayseri’de düzenlenen toplantıyla açıklandı. Gültepe, ihracatın yılbaşından bu yana dalgalı seyir izlediğine dikkati çekerek, haziranda yüzde 10,6 düşen ihracatın, temmuzda takvim etkisiyle çift haneli artış gerçekleştirdiğini söyledi.
Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre, temmuzda ihracatın geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13,8 artışla 22,5 milyar dolara yükseldiğini belirten Gültepe, “Ocak-temmuz dönemini kapsayan 7 aylık ihracatımız 148,8 milyar dolara, 12 aylık ihracatımız ise 261,5 milyar dolara ulaştı. 7 aylık ihracatta yüzde 4,1, 12 aylık ihracatta ise yüzde 3,4 arttı.” ifadelerini kullandı.
Hizmet İhracatçıları Birliğinin çalışmasına göre, temmuzda hizmet ihracatının 10 milyar dolar civarında gerçekleşeceğini öngördüklerini dile getiren Gültepe, şöyle devam etti:
“En çok ihracat yapan sektörler sıralamasında otomotiv 3,1 milyar dolarla ilk sıradaki yerini korudu. Otomotivi 2,6 milyar dolarla kimya, 1,7 milyar dolarla hazır giyim ve konfeksiyon, 1,4 milyar dolarla çelik ve elektrik-elektronik sektörlerimiz takip etti. Geçen ay 20 sektörümüz ihracatını artırırken 6 sektörümüz eksi yazdı. Mücevher, yüzde 91 ile oransal olarak ihracatını en fazla artıran sektörümüz oldu. Fındıkta yüzde 72, çelikte yüzde 24, madencilikte yüzde 23, halıda yüzde 22,8 ihracat artışı kaydettik. İhracatı daralanlar arasında yüzde 42 ile gemi ve yat sektörü ilk sırada yer aldı.”
Gültepe, firmaların yasal merkezini baz alan TİM verilerine göre geçen ay 60 ilin ihracatını artırdığını belirterek, “En çok ihracat yapan 5 ilimiz, İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara ve İzmir şeklinde sıralandı. Sakarya, Çorum, Giresun ve Düzce, tarihlerinin en yüksek ihracatını gerçekleştirdi. Bin 173 firmamız ilk kez ihracat yaptı. Yeni firmalarımız ihracatımıza 98,3 milyon dolar katkı sundu. Birim ihracat değerimiz 1,49 dolar olurken pariteden kaynaklı 201 milyon dolarlık kayıp yaşadık.” diye konuştu.
“TEMMUZDA TOPLAM İHRACATIN YÜZDE 57’Sİ AVRUPA’YA YAPILDI”
Mustafa Gültepe, en çok ihracat yapılan ülkelerin Almanya, Birleşik Krallık, ABD, Irak ve İtalya şeklinde sıralandığını söyledi.
Birleşik Krallık, Polonya ve Kazakistan’ın da aralarında bulunduğu 10 ülkeye tüm zamanların en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdiklerine dikkati çeken Gültepe, “137 ülkeye ihracatımızı artırdık. Ülke gruplarına baktığımızda Avrupa Birliği 9,1 milyar dolarla yine ilk sırada yer aldı. Avrupa kıtasının toplam ihracatımızdaki payı yüzde 57 oldu.” bilgisini paylaştı.
Gültepe, 2024’e yüzde 5’lik ihracat artışı hedefiyle başladıklarını, geride kalan 7 ayın 5’inde ihracat artarken 2 ayın eksi değerlerde kaldığını ifade etti.
İhracatın artmakla birlikte yüzde 5’lik artış hedefinin gerisinde kaldığını dile getiren Gültepe, Türkiye’de üretim maliyetlerinin çok yüksek olduğunu belirtti.
Gültepe, gerek Asya’daki gerek bazı Avrupa ülkelerindeki rakiplerinden daha pahalı kaldıklarına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
“Firmalarımız, çarkı döndürmek, müşteri kaybetmemek için maliyetine hatta zararına sipariş almak zorunda kalıyor. Elbette bu, sürdürülebilir bir durum değil. İhracatçı için kısa vadede girdi maliyetleriyle döviz kurunu dengelemenin dışında bir çözüm yolu görünmüyor. Bir konunun altını çizmek istiyorum. Bizim hiçbir zaman döviz kurunun artmasıyla ilgili bir talebimiz olmadı ancak yıllık bazda üretim maliyetlerimiz en az yüzde 100 arttı. Bazı sektörlerde yüzde 120’yi aşan maliyet artışları var. Aynı dönemde dolardaki artış sadece yaklaşık yüzde 23. Girdi maliyetleri ve kur arasındaki bu dengesizlik devam ettikçe ihracatçı oyundan düşüyor.”
“İHRACATÇIMIZA NEFES ALDIRACAK ADIMLARIN ATILACAĞINA İNANIYORUM”
TİM Başkanı Gültepe, ekonomi yönetiminin enflasyona karşı büyük mücadele verdiğinin farkında olduklarını belirterek, dezenflasyon süreçlerinde iç pazarın ister istemez daraldığını ifade etti.
Çarkların dönmesi, istihdamın zarar görmemesi, ekonominin büyümesi için ihracatta vites yükseltmek gerektiğini vurgulayan Gültepe, “İhracatta yavaşlamanın, üretim ve istihdama da olumsuz yansımalarının olacağını unutmamalıyız. 7 aylık dönemde artıda olsak da işler arzu ettiğimiz gibi gitmiyor. Daha fazla oyundan düşmeden ihracatçımıza nefes aldıracak adımların atılacağına inanıyorum.” şeklinde konuştu.
