Akşam gazetesi yazarı Eray Güçlüer, Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah es-Sisi’nin Türkiye ziyaretiyle, ilişkilerin yeni bir döneme girdiğini vurguladı. Güçlüer, ziyaretin Doğu Akdeniz’de stratejik dengeleri değiştireceğini belirtti. Türkiye ve Mısır arasında deniz yetki alanları ve enerji iş birliği konularında önemli gelişmelerin beklendiğini ifade eden Güçlüer, Yunanistan’ın bölgedeki etkisinin azalacağını öngördü. İşte Eray Güçlüer’in dikkat çeken yazısı: “12 yıl aradan sonra geçtiğimiz hafta Mısır devlet başkanı Abdülfettah es-Sisi’nin Türkiye ziyareti artık Doğu Akdeniz’de hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağını da göstermesi bakımından son derece önemliydi. 12 yıldır bölgede biriken sorunların oluşturduğu jeopolitik baskı, iki ülke arasında stratejik kırılmalara yol açmadan çözümlenme yolunda önemli adımlar atıldı. Toplam 17 mutabakatın imzalandığı ziyaret esnasında önümüzdeki süreçte bölgeyi şekillendirecek dört ana konuda önemli gelişmeler bekleniyor. KITA SAHANLIĞI ANLAŞMASI 18 Mart 2019 tarihinde Türkiye BM Deniz Hukuku Sözleşmesine uygun olarak belirlediği Doğu Akdeniz’deki kıta sahanlığı sınırlarını BM ve tüm dünyaya ilan etti. Mısır buna itiraz etmedi. Ancak 2020 yılında aramızın iyi olmaması nedeniyle Yunanistan’la deniz yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşmasını da imzaladı. Enteresandır ki Doğu Akdeniz’de yaklaşık 50 bin km kaybı olacağı bu anlaşmayı şu ana kadar parlamentosundan geçirip onaylamadı. Dahası Yunanistan’ın belirlediği kıta sahanlığı içinde Türkiye kıta sahanlığı sınırını esas alarak 18.Parsel adıyla bir enerji araştırma alanı ilan etti. Bu çok önemliydi çünkü Mısır böylece Yunanistan’la imzaladığı deniz yetki alanı anlaşmasını çöpe atmış oldu. Dolayısıyla yakın gelecekte Mısır’la Türkiye arasında deniz yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşmasının yapılmasını bekliyoruz. YUNANİSTAN AKDENİZDE OLMAYACAK Zaten Yunanistan’ın Doğu Akdeniz’de kıyısı olmadığı için uluslararası hukuka aykırı olarak adalar üzerinden hak iddia etmesinin meşru bir temeli yok. Ancak Mısır ve GKRY üzerinden yaptığı anlaşmalarla Doğu Akdeniz’e sarkmaya çalışan bir Yunanistan izledik şimdiye kadar. Ama artık bu durum bitmek üzere. Çünkü adaların kıta sahanlığı yoktur, münhasır ekonomik bölgeleri vardır ve adaların münhasır ekonomik bölgelerinin mesafesi de 6 deniz milidir. MISIRLA ENERJİ İŞ BİRLİĞİ ANLAŞMASI Mısır’ın kıta sahanlığı içerisinde bir kısmı keşfedilmiş, bir kısmı halen keşfedilmeyi bekleyen önemli doğalgaz yatakları bulunduğu tahmin edilmektedir. Ancak Mısır’ın deniz tabanındaki enerjiyi tespit edecek ve çıkaracak sismik arama ve sondaj gemileri yoktur. Denizdeki doğalgaz çıkarılsa bile bunu Avrupa ülkelerine taşıyacak boru hattı coğrafi olarak sadece KKTC bağlantılı olarak Türkiye üzerinden geçebilmektedir. Dolayısıyla Türkiye dışında başka bir alternatif şu an için mevcut değildir. Böyle bir enerji anlaşmasının imzalanmasıyla Türkiye ve Mısır’ın yıllık 50-60 milyar dolar civarında gelire kavuşabileceği tahmin edilmektedir. MISIRLA ASKERİ İŞ BİRLİĞİ ANLAŞMASI Mısır savunma sanayinde oldukça geridedir. Yıllardır ABD, Rusya ve çeşitli Avrupa ülkelerinden silah sistemleri satın almaktadır. Ancak farklı silah sistemleri etkin bir muharebe gücü oluşturmaya engel olur. Ayrıca Mısır silah aldığı ülkelerin siyasal dayatma ve baskılarına da maruz kalmaktadır. Bu nedenle Türkiye Mısır’a savunma konusunda önemli katkılar sağlayabilir. Özellikle 1967 ve 1973 yıllarındaki İsrail ile yaptığı savaşlardan sonra gelecekteki en büyük tehlikenin İsrail olduğunu bilen Mısır’ın SİHA, KAAN Savaş Uçağı projesine katılmak, Siper Füzesi ve Çelik Kubbe, Altay Tankı ve Denizaltı gibi çok çeşitli kalemlerde Türkiye’den silah talebi var. Dördüncü olarak bütün bunların üzerine iki ülke arasında geliştirilecek ticaret hacmini de koyarsak artık Kahire-Ankara ekseninde hiçbir şey eskisi gibi olmayacak.”
