sve Kraliyet Bilimler Akademisi’nde dzenlenen basn toplantsnda, 2024 Nobel Fizik dl’nn sahipleri akland.Aklamaya gre, fizik biliminin yardmyla makine reniminin temelini oluturan yntemleri ve yapay sinir alarn (ANN) gelitiren Hopfield ile Hinton, “yapay sinir alar ile makine renimini salayan temel keif ve icatlar” nedeniyle bu dle layk grld.Hopfield, verilerdeki grnt, bilgi ve dier rnt trlerini depolayabilen ve yeniden yaplandrabilen ilikisel bir bellek olutururken, Hinton da verilerdeki zellikleri insan mdahalesi olmadan bulabilen ve bylece resimlerdeki belirli geleri tanmlama gibi grevleri yerine getirebilen bir yntem icat etti.2023 Nobel Fizik dl, “maddedeki elektron dinamiklerinin incelenmesi iin zamann en kk birimi, yani saniyenin bir kentilyonda biri olan attosaniye k darbeleri reten deneysel yntemler” kefeden ABD’li fiziki Pierre Agostini, Macar fiziki Ferenc Krausz ve Fransz fiziki Anne L’Huillier’e verilmiti.- JOHN HOPFELD VE GEOFFREY HNTON KMDR?John Hopfield, 15 Temmuz 1933’te ABD’nin Illinois eyaletinde dodu.California Teknoloji niversitesinde (Caltech) 1986’da kurulan Hesaplama ve Sinir Sistemleri doktora programnn kurucularndan biri olan Hopfield, 2022’de istatistiksel fizik alannda Boltzmann Madalyas dln Deepak Dhar ile paylat.Hopfield, Princeton niversitesinde Molekler Biyoloji Profesr ve Yaam Bilimleri Profesr olarak grev yapyor.Geoffrey Hinton 6 Aralk 1947’de ngiltere’nin bakenti Londra’da dodu. ngiliz-Kanadal bilgisayar bilimcisi yapay sinir alar zerine yapt almalarla tannrken, bilim camiasnda “Yapay Zekann Babas” unvan ile anlyor.Hinton, 2018’de Yoshua Bengio ve Yann LeCun ile “Bilgisayarn Nobel dl” olarak anlan Turing dl’n ald.2023’e kadar Google’da (Google Brain) alan Hinton, Mays 2023’te yapay zeka teknolojisinin riskleri hakkndaki endielerini gereke gstererek Google’dan ayrldn kamuoyuna duyurdu.Hinton, Toronto niversitesinde Bilgisayar Bilimleri profesr olarak grev yapyor.- NOBEL DLLER HAKKINDAsveli Alfred Nobel’in vasiyeti zerine lmnden sonra 9 Haziran 1900’de kurulan Nobel Vakfnn insanla hizmette bulunanlara verdii dller, dnyada en saygn dller olarak kabul ediliyor.Nobel dlleri, sve Kraliyet Bilimler Akademisi, sve Akademisi, Karolinska Enstits ve Norve Nobel Komitesi tarafndan, fizik, kimya, edebiyat, bar ve tp olmak zere 5 dalda en baarl kabul edilen kiiler veya kurululara veriliyor.Bunlara ek olarak, Nobel Ekonomi dl, 1968’de sve Merkez Bankasnn Alfred Nobel’in ansna ekonomi dalnda da dl verilmesini kararlatrmasyla, ilk kez 1969’da verildi.Nobel dlleri, her yl Alfred Nobel’in lm yl dnm olan 10 Aralk’ta dzenlenen trenle sahiplerine teslim ediliyor.te yandan dllerin 1901’deki balangcndan bu yana verilmedii birka yl oldu. Toplamda 49 defa yaplan dl iptallerinin ou, Birinci ve kinci Dnya Savalar srasnda gerekleti.dl trenleri, Kovid-19 salgn nedeniyle 2020 ve 2021’de de yaplamamt.
