Eski Başbakan merhum Prof. Dr. Necmettin Erbakan’ın önderliğinde, 15 Haziran 1997’de İstanbul’da yapılan üye devlet ve hükümet başkanları zirvesinde yayımlanan “İstanbul Deklarasyonu”yla kurulan D-8, 2023’te ticari faaliyetlere katkı sunma çabalarını sürdürdü.Üye ülkelerin refahını ve huzurunu artırmak amacı taşıyan teşkilatın Türkiye, Nijerya, Mısır, Pakistan, Endonezya, İran, Malezya ve Bangladeş olmak üzere 8 üyesi bulunuyor.Merkezi İstanbul’da bulunan D-8’e üye ülkelerin toplam nüfusu yaklaşık 1,2 milyara, küresel ticaretteki payı ise yüzde 14’e tekabül ediyor.Halihazırda dönem başkanlığını Bangladeş’in üstlendiği D-8, başta fon sıkıntısı olmak üzere yaşanan bazı sorunlara karşı kuruluş amacı olan üye ülkeler arasındaki işbirliğini geliştirme yönündeki faaliyetlerini 2023’te de başta turizm olmak üzere, çeşitli sahalarda devam ettirdi.- “TİCARİ İŞBİRLİĞİNİ GERÇEKLEŞTİRMENİN YOLLARINDAN BİRİ DE TURİZMDİR”D-8 Genel Sekreteri Büyükelçi Isiaka Abdulkadir Imam, AA muhabirine, D-8’in bu yılki faaliyetlerini değerlendirdi.Imam, 2023’ün kendileri açısından oldukça hareketli ve yoğun geçtiğini, D-8 Komisyon Toplantısı başta olmak üzere, birçok sektörel toplantı yaptıklarını söyledi.”Biri İstanbul’da, diğeri Bangladeş’te olmak üzere iki toplantıya ev sahipliği yaptık.” diyen Imam, şubat ve ekimde yapılan bu toplantılarda bir dizi karara imza attıklarını dile getirdi.Imam, D-8 Turizm Bakanları Toplantısı’nın çok önemli olduğuna işaret ederek “Bu toplantı, ağustosta Pakistan’da yapıldı. Turizm, bizim kilit alanlarımızdan biri. Bizim için çok ama çok önemli. Daha önce de belirttiğim gibi ticaret ve ekonomik işbirliği temel amacımız. Bu ticari işbirliğini gerçekleştirmenin yollarından biri de turizmdir.” ifadelerini kullandı.Türkiye’nin ocak-haziran döneminde 20 milyar doların üzerinde turizm geliri elde ettiğini hatırlatan Imam, “Biz de Türkiye’nin turizm alanındaki bu başarıya nasıl ulaştığına dair deneyimlerini, diğer üye ülkelerle paylaşabileceğini düşündük.” dedi.Imam, turizm dışındaki işbirliği alanlarında da faaliyetlerini sürdüklerini, döviz rezervleri üzerindeki etkiyi azaltmak için kendi barter (takas) ticaret sistemlerini kurmaya çalıştıklarını, bu çerçevede Türkiye’deki bir özel şirketle mutabakat zaptı imzaladıklarını aktararak yakın zamanda bu sisteme dahil olan paydaşların buluşacağı bir toplantı düzenleneceği bilgisini verdi.Malezya’da D-8 Yenilikçi Ekonomi Merkezi kurmak için çalışmalar yaptıklarını kaydeden Imam, bu amaçla Malezya merkezli “Al-Hidayah Group” adlı şirketle ülkede bir ekonomi ve finans merkezi kurmak için mutabakat zaptı imzaladıklarını aktardı.Imam, e-ticaretin önemine dikkati çekerek “Üç kıtayı, özellikle de girişimcileri ve insanları birbirine bağlamak için e-ticareti çok agresif bir şekilde sürdürmeyi amaçlıyoruz.” diye konuştu.- EN BÜYÜK ZORLUKLAR “FON SAĞLAMAK” VE “GÖRÜNÜRLÜK”D-8’in karşılaştığı zorluklara ve yaşanan bazı aksaklıklara da değinen Imam, Ticaret Bakanları Toplantısı’nı gerçekleştirememenin bunlardan biri olduğunu ve bu toplantıyı en yakın zamanda yapmayı amaçladıklarını belirtti.Imam, en önemli sorunlardan birinin ise projelerinin finansmanını sağlayacak fon problemi olduğunu, bunun üstesinden gelmek için de D-8 Kalkınma Fonu kurmak için çalışmalar yaptıklarını hatta bazı liderlerin “D-8 Bankası” kurulması için tekliflerde bulunduğunu dile getirdi.Örgütün kuruluşunun 26. yılı olmasına rağmen bilgi sahibi kişi sayısının azlığına ve görünürlük konusunun önemine işaret eden Imam, özellikle daha önce işbirliği mutabakat zaptı imzaladıkları Anadolu Ajansı (AA) ile Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumunun (TRT) desteğiyle bu sorunun üstesinden gelmeye çalıştıklarını belirtti.Imam, 2024’te dönem başkanının değişeceğini söyleyerek şunları kaydetti:”Zirvemiz normalde 2 yılda bir yapılır. Şu anki dönem başkanı Bangladeş. Bangladeş’in dönem başkanlığı gelecek yıl nisanda sona erecek ve ondan sonra dönem başkanlığımız, genellikle dönüşümlü olduğu için büyük ihtimalle Mısır olacak. Biliyorsunuz alfabetik sıraya göre gidiyoruz. Bir sonraki zirvenin ise nerede yapılacağını tam olarak söyleyemiyorum ama önümüzdeki yıl olacak.”
