Trkiye’nin Pretorya Bykelisi Ayegl Kanda, Trkiye ile Gney Afrika Cumhuriyeti arasndaki ikili ilikilerin son yllarda her alanda ivme kazanmaya devam ettiini syledi. Trkiye’nin Sahra Alt Afrika’daki en byk ticaret orta Gney Afrika, ktann gneyine alan kap olma zellii tayor.Bata Filistin meselesi olmak zere, benzer d politika yaklamlaryla ne kan bu lke, Trkiye’nin Afrika politikalar asndan olduka stratejik neme sahip.Trkiye’nin Pretorya Bykelisi Kanda, iki lke arasndaki ilikilerin son durumunu AA muhabirine deerlendirdi.Trkiye’nin Pretorya Bykelisi Ayegl Kanda Kanda, son yllarda giderek genileyen ikili ilikilerin, iki lke arasnda resmi ziyaret ve temaslarn sklamasyla daha byk ivme kazandn belirterek “Dnemin Uluslararas likiler ve birlii Bakan Naledi Pandor getiimiz 3 sene ierisinde Trkiye’ye 3 kez ziyarette bulundu. Dnemin Dileri Bakan Mevlt avuolu da geen yln ocak aynda Gney Afrika’ya resmi ziyaret gerekletirdi.” dedi.Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan ile Gney Afrikal mevkida Cyril Ramaphosa arasnda telefon grmeleri gerekletirdiine dikkati eken Kanda, ikili ilikilerde siyasi adan yaknlama yaandn syledi.Kanda, iki lkenin benzer d politikalara sahip olduklarn ifade ederek “ki lke arasnda, zellikle Filistin ve Ukrayna gibi nemli d politika konularnda uyum, dikkati ekici. Bu konuda yakn almalar mevcut.” diye konutu.- “GNEY AFRKA, GRMES OLDUKA ZORLU BR PAZAR”ki lke arasndaki ticari ilikilerde Trkiye’nin geleneksel olarak ticaret a verdiini aktaran Kanda, “kili ticaret hacmi 2022 ylnda 3 milyar dolarla rekor krd ki bu arada Trkiye’nin ticaret a ilk kez ticaret fazlasna dnt.” ifadesini kulland.Ayegl Kanda, Bykeliliin bilgisi dahilinde lkede 70’e yakn Trk irketinin faaliyet gsterdiini belirterek “Bunlar daha ok kk ve orta lekli iletmeler. Gda, hal, tekstil, otomotiv paralar gibi sektrlerde faaliyet gsteriyorlar. Trkiye’nin buradaki en byk yatrm ise Arelik yatrm olan DEFY.” dedi.Trkiye’den birok byk firmann Gney Afrika pazarna ilgi gsterdiini anlatan Kanda, “Gney Afrika’nn yatrm ihtiyac var ve bunu srarla vurguluyorlar. D ticaretten ok yatrma nem veriyorlar. Bu sebeple zellikle lkenin cumhurbakan tarafndan aklanan 12 byk altyap projesi, zellikle Trk mteahhitlik irketlerimizin yer almas bizim iin ok nemli.” diye konutu.Kanda, Gney Afrika’ya yatrm yapacak Trk firmalarn ncelikle gvenilir yerel ortak bulmas, lkenin ticaret mevzuatn iyi bilmesi ve gvenlik meselelerine dikkat etmesi gerektiine iaret ederek “Gney Afrika, girmesi olduka zorlu bir pazar. Ortalama 2 sene sabredilmesi, srarla aba gsterilmesi gerekiyor. Ancak bir kere pazara girilirse arkas geliyor.” ifadelerini kulland.- “TRKYE GNEY AFRKA’YA SAVUNMA ALANINDA NEML KATKILARDA BULUNABLR”Kanda, lkede faaliyet gsteren en byk Trk firmalarndan ASELSAN’n son yllarda Gney Afrika ile savunma sanayisi alannda ibirlii asndan nemli ilere imza attn belirterek “Gney Afrika’nn ulusal savunma sanayisi firmas Denel ile ASELSAN arasndaki helikopter modernizasyonu projesindeki ibirlii ok nemli bir gelime.” dedi.Trkiye’nin 2022 ylnda dzenlenen Afrika Havaclk ve Savunma Fuar’nda en ok temsil edilen ikinci lke olduunu dile getiren Ayegl Kanda, “Bu, ok nemliydi nk Trk savunma sanayisinde 26 firma ve 120 temsilci katlmt.” diye konutu.Gney Afrika Deniz Kuvvetlerine ait 3 denizaltnn modernizasyonunun Trk firmas STM tarafndan gerekletirilecek olmasnn, iki lke arasndaki savunma ibirlii asndan son derece nemli bir gelime olduunu vurgulayarak “Trkiye Gney Afrika’ya savunma alannda nemli katklarda bulunabilir.” deerlendirmesinde bulundu.- “GNEY AFRKALILAR OKUL GB BAZI HTYALARI N AVRUPA LKELERNDEN NCE BZE GELYOR”Bykeli Kanda, lkenin gelir dalmndaki bozukluk ve ar yoksulluk sorunlarna dikkati ekerek sosyal kalknma yardmlar sayesinde Trkiye’nin Gney Afrika’da giderek daha fazla grnrlk elde ettiini syledi.Trk birlii ve Koordinasyon Ajans Bakanlnn (TKA) son dnemde lke genelinde ylda ortalama 20’ye yakn sosyal kalknma ve yardm projesi yrttn kaydeden Kanda, “zellikle kadn ve ocuklara ynelik TKA ile birlikte aln yaptmz projelerimiz byk ilgi grd. Gney Afrikallar okul gibi baz ihtiyalar iin Avrupa lkelerinden nce bize geliyor. Bu halka ulama asnda elimizi ok glendiriyor. En byk kamu diplomasi aracmz sosyal kalknma projeleri oldu.” ifadelerini kulland.- “GNEY AFRKALILARIN YOUN EKLDE TRKYE’Y ZYARET ETTNE TANIK OLUYORUZ”Trkler ve Gney Afrikallar arasndaki etkileimi gelitirmek iin kltrel faaliyetlerin nemini vurgulayan Kanda, bu adan Yunus Emre Enstitsnn (YEE) faaliyetlerinin de nemli role sahip olduunu belirtti.Kanda, YEE tarafndan dzenlenen Trk mutfa haftalar, film festivalleri, konserler, sergiler ve sanat kurslar araclyla Gney Afrika toplumunun farkl kesimlerine ulama imkan bulduklarn dile getirdi.ki lke arasnda turizm ilikilerinin son yllarda giderek arttna iaret eden Kanda, “zellikle Gney Afrikallarn youn ekilde Trkiye’yi ziyaret ettiine tank oluyoruz.” dedi.- “DEPREM, K HALK ARASINDA GNL BAI YARATTI”Bykeli Kanda, “asrn felaketi” olarak nitelendirilen 6 ubat Kahramanmara merkezli depremlerin iki lke halk arasndaki insani balar asndan dnm noktas tekil ettiini belirterek “Gney Afrikallarn Mslman’yla Hristiyan’yla, Trkiye’deki depremzedeler iin nasl zldklerine ve byk bir yardm faaliyeti iin seferber olduklarna ahit olduk.” diye konutu.Gney Afrika hkmetinin 5 milyon rand (yaklak 283 bin dolar) deerinde resmi yardm saladn belirten Kanda, Gney Afrikal sivil toplum kurulularndan ok sayda arama kurtarma ekibinin depremin hemen ardndan Trkiye’ye yardma kotuunu belirtti.Kanda, Gney Afrikal hayrseverlerin depremi takip eden 3 ay ierisinde Trkiye’ye 4,5 milyon rand (yaklak 250 bin dolar) nakdi yardmn yan sra 180 ton ayni yardm ulatrdna dikkati ekerek “Bu, sanrm Gney Afrika’y ktadan Trkiye’ye en fazla yardm gnderen ikinci lke konumuna getirdi. Bunlar bizim iin nemli nk iki taraf arasnda bir gnl ba yaratt.” deerlendirmesini yapt.- GVENLK KAYGISIGeen yl yaklak 27 bin cinayetin ilendii Gney Afrika’nn, dnyada su orann en yksek olduu lkelerden biri olduunu belirten Bykeli Kanda, “Yaynlanan istatistiklerde dnyann en gvensiz ehirleri arasnda kimi zaman Pretorya kimi zaman Cape Town kimi zaman Johannesburg gsteriliyor.” ifadesini kulland.Kanda, su istatistiklerini dzenli olarak 3 ayda bir yaymlayan Gney Afrika’nn bu konuda son derece effaf olduunu belirterek “Belki dnyann dier blgelerinde Gney Afrika’dan daha fazla cinayet ileniyor olabilir ama istatistikler olmad iin objektiflikten uzak bir durum var. Bunu da dikkate almak lazm.” deerlendirmesinde bulundu.Gney Afrika’y ziyaret edecek vatandalarn zellikle gvenlik konusuna ehemmiyet gstermeleri gerektiini vurgulayan Ayegl Kanda, unlar kaydetti:”ehirlerin belli blgelerinde dolamamak gerekiyor. Gece belli bir saatten sonra dar klmamas, taksi kullanlrken dikkatli olunmas gibi hususlara dikkat etmek gerekiyor.”
