ABD Merkez Bankası Fed, faizi 25 baz puan indirdi ve yüzde 5’ten yüzde 4.75’e çekti. ABD Başkanlık seçimlerinin hemen ardından gelen faiz indirimi kararını piyasalar bu yılki son faiz indirimi olabileceği şeklinde yorumlandı.
Fed’den yapılan açıklamada, söz konusu kararın oy birliğiyle alındığı belirtildi. Açıklamada, son göstergelerin ekonomik faaliyetin sağlam hızla genişlemeye devam ettiğini gösterdiği belirtildi.
Fotoğraf: AA
Yılın başından bu yana iş gücü piyasası koşullarının genel olarak gevşediğine işaret edilen açıklamada, işsizlik oranının yükseldiği ancak düşük kalmaya devam ettiği aktarıldı.
“RİSKLER DENGEDE”
Açıklamada, enflasyonun yüzde 2 hedefine doğru ilerleme kaydetse de bir miktar yüksek kalmaya devam ettiği belirtilerek, “Komite, istihdam ve enflasyon hedeflerine ulaşılmasına yönelik risklerin kabaca dengede olduğunu değerlendirmektedir.” ifadesi kullanıldı.
Bankanın açıklamasında, hedeflerin desteklenmesi amacıyla federal fon oranının 25 baz puan düşürülerek yüzde 4,50-4,75 aralığına indirilmesinin kararlaştırıldığı bildirildi.
FED’TEN “JUMBO” İNDİRİM
Fed gevşeme döngüsüne eylül ayında 50 baz puanlık “jumbo” faiz indirimiyle başlamıştı Fed, Mart 2020’de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının ekonomik etkilerine ilişkin endişelerle politika faiz oranını yüzde 0-0,25 aralığına çekmiş ve parasal genişlemeye gitmişti.
Ülkede daha sonra yükselen enflasyon karşısında 2022’de varlık alım operasyonunu tamamlayarak faiz artışlarına başlayan Fed, Mart 2022’den bu yana 11 faiz artırımı gerçekleştirmiş ve faiz oranını toplam 525 baz puan artırmıştı. Bankanın politika faizi, söz konusu artışlarla 2001’den bu yana en yüksek seviye olan yüzde 5,25-5,50 aralığına çıkmıştı.
Politika faizinde en son Temmuz 2023’te 25 baz puanlık artışa giden Fed, faiz oranını art arda 8 toplantıda değiştirmeyerek mevcut aralıkta sabit bırakmıştı.
Fed, son olarak eylül ayında politika faizini 4 yıl aradan sonra ilk kez indirmiş ve 50 baz puan düşürerek yüzde 4,75-5,00 aralığına çekmişti. ABD’de enflasyon, Haziran 2022’de yıllık bazda yüzde 9 ile 1981’den itibaren en yüksek seviyeyi görmesinin ardından son olarak eylülde yıllık bazda yüzde 2,4 olarak kaydedilmişti.
Powell, Fed’in politika faizini beklentiler dahilinde 25 baz puan düşürerek yüzde 4,50-4,75 aralığına indirmesinin ardından basın toplantısı düzenledi.
SEÇİM SONUCU KARARLARI ETKİLER Mİ?
ABD’de 5 Kasım’da yapılan başkanlık seçimlerinin sonucuna ve ekonomiye etkilerine dair bir soru üzerine Powell, “Yakın vadede seçimin politika kararlarımız üzerinde hiçbir etkisi olmayacak.” dedi.
Powell, ekonomiyi etkileyen pek çok faktör olduğunu belirterek, herhangi bir politika değişikliğinin zamanlamasını ve içeriğini, dolayısıyla ekonomi üzerindeki etkilerinin, özellikle de maksimum istihdam ve fiyat istikrarı hedeflerine ulaşmada ne ölçüde önemli olacağını bilmediklerini dile getirdi. Powell, “Tahminde bulunmuyoruz, spekülasyon yapmıyoruz ve varsayımda bulunmuyoruz.” diye konuştu. Powell, Trump ayrılmasını istese de istifa etmeyeceğini söyledi
“ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump’ın danışmanlarından bazıları istifa etmeniz gerektiğini düşünüyor. Sizden ayrılmanızı isteseydi gider miydiniz?” sorusuna da Powell, “Hayır.” yanıtını verdi.
Powell, yasal olarak ayrılması gerekmediğini vurgulayarak, Başkanın Fed’de liderlik pozisyonundaki herhangi birini kovmasına yasa uyarınca izin verilmediğine işaret etti.
Trump’ın Fed’in bağımsızlığı üzerindeki etkisine ilişkin endişeleri sorulan Powell, politik konulara girmeyeceğini söyledi.
“ENFLASYONUN YÜZDE 2’YE DÜŞECEĞİNDEN EMİN OLMAYA DEVAM”
Powell, ekonominin genel olarak güçlü ve son 2 yılda hedeflerine doğru önemli ilerleme kaydettiğini belirterek, iş gücü piyasasının soğusa da sağlam kalmaya devam ettiğini, enflasyonun ise önemli ölçüde hafiflediğini dile getirdi.
Politika kısıtlamasının derecesini azaltmak için bugün bir adım daha attıklarını ifade eden Powell, “Politika duruşumuzun uygun bir şekilde yeniden ayarlanmasıyla, ekonomideki ve iş gücü piyasasındaki gücün korunabileceğinden ve enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde yüzde 2’ye düşeceğinden emin olmaya devam ediyoruz.” dedi.
Powell, genel olarak göstergelerin iş gücü piyasasındaki koşulların artık salgından önceye kıyasla daha az sıkı olduğunu gösterdiğini belirterek, “İş gücü piyasası, önemli enflasyonist baskıların kaynağı değil.” değerlendirmesinde bulundu.
Enflasyonun genel olarak uzun vadeli yüzde 2 hedefine çok daha yakın bir seviyeye geldiğine işaret eden Powell, ancak çekirdek enflasyonun bir miktar yüksek kalmaya devam ettiğini dile getirdi.
FAİZ İNDİRİMİ ENFLASYONDA HIZLI İLERLEME SAĞLAYACAK
Powell, politika faizinde 25 baz puanlık indirime gitmelerine ilişkin, “Politika duruşumuzdaki bu ek yeniden ayarlama, ekonominin ve iş gücü piyasasının gücünü korumaya yardımcı olacak ve zamanla daha nötr bir duruşa doğru ilerlerken enflasyon konusunda daha fazla ilerleme kaydedilmesini sağlayacaktır.” diye konuştu.
Fed Başkanı Powell, politikalarının Bankanın hedeflerini gerçekleştirmeye çalışırken karşılaştığı riskler ve belirsizlikle başa çıkmak için iyi bir konumda olduğunu vurguladı.
Politika metninden “enflasyonun sürdürülebilir bir şekilde yüzde 2’ye doğru ilerlediği konusunda güven kazanıldığına” dair ifadenin çıkarılma nedenine yönelik soruyu da yanıtlayan Powell, metindeki değişikliğin enflasyondaki yapışkanlığı ifade etmediğini belirtti. Powell, yüzde 2 hedefine doğru sürdürülebilir bir yolda olunduğuna dair güven kazandıklarını dile getirdi.
İş gücü piyasasının 2 yıl önceki aşırı ısınmış durumundan oldukça soğuduğuna işaret eden Powell, “Mütevazı bir oranda soğumaya devam ediyor ve enflasyon hedefimize ulaşmak için daha fazla soğumaya ihtiyacımız olmadığını düşünüyoruz.” diye konuştu.
Powell, eğer iş gücü piyasası kötüleşirse daha hızlı hareket etmeye hazır olduklarını, makul derecede nötr veya nötre yakın seviyelere yaklaşıldığında da politikayı gevşetme hızını yavaşlatmanın uygun olabileceğini belirtti. Gelecek yıl faiz oranı artışı ihtimalinin masadan kalkıp kalkmadığına yanıt olarak da Powell, “Ben o kadar uzakta olan hiçbir şeyi dışlamam. Ama bu kesinlikle bizim planımız değil. Yani temel beklentimiz, kademeli olarak nötr seviyeye doğru ilerlemeye devam edeceğimiz yönünde.” ifadesini kullandı.
FED FAİZ KARARINDA BEKLENTİLER NE YÖNDEYDİ?
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in politika faizini 25 baz puan düşürmesine kesin gözüyle bakılıyordu. Öte yandan, Trump’ın başkanlık koltuğuna ikinci kez oturacağına ilişkin sonuçların ardından kripto para, dolar ve hisse senetlerindeki yükselişin yanı sıra altının ons fiyatındaki düşüş dikkati çekti.
