‘Yasa dışı bahis: Yüksek oranlar, yüksek dedeller ve mağduriyetler’
İşte Hukukçu Av. Özer Alişan Ekren’in o değerlendirmesi; Yasa Dışı Bahis: Yüksek Oranlar, Yüksek Bedeller ve Mağduriyetler Dijitalleşme hız kazandıkça, birçok alan gibi bahis oyunları da çevrimiçi dünyaya taşındı. Yasadışı bahis, kontrolsüz bir şekilde internet ortamında yayılıyor. Halk arasında “kaçak bahis” olarak bilinen bu faaliyetler, devletin yetkilendirdiği kurumların dışında, kayıt dışı şekilde sunuluyor. Türkiye’de yasal bahis hizmetleri, Spor Toto Teşkilat Başkanlığı gibi yetkili kuruluşlar tarafından sıkı bir denetime tabi tutulsa da, yasa dışı bahis siteleri, internetin sunduğu anonimlikten yararlanmaktadır. Yasa dışı bahis sitelerinin cazibesine kapılmak kolaydır. Yüksek oranlar, çekici bonuslar ve çeşitli promosyonlar… Yasal platformlara kıyasla daha yüksek kazanç vaat eden bu siteler, “kolay para” illüzyonu oluşturur. Ancak burada risk söz konusudur. Bu platformlar, yüzeyde şansa dayalı oyunlar sunuyor gibi görünse de, çoğu zaman karmaşık algoritmalarla yönetilmektedir. Çevrimiçi şans oyunlarının arkasında çalışan yazılımlar, kullanıcıların kaybetmesini sağlamak üzere tasarlanmıştır. Küçük kazançlar, oyuncuyu oyunda tutmak için verilen yem mahiyetindedir; asıl amaç ise uzun vadede büyük kayıplara neden olmaktır. Finansal işlemler de yasa dışı bahis düzeninin diğer bir parçasıdır. Bu platformlar, ödemelerin izlenmesini zorlaştırmak amacıyla kripto para, QR kod ödemeleri ve elektronik cüzdanlar gibi çeşitli yöntemler kullanır. Bu sayede kullanıcıların kimliği gizlenir, finansal hareketlerin takibi güçleşir. Ancak, bu durum sadece bireylerin maddi kayıplarına yol açmaz; aynı zamanda kara para aklama, dolandırıcılık gibi suçlarla karşı karşıya kalmalarına kapı aralamaktadır. Ayrıca bu yöntem, Devletin ciddi vergi – gelir kaybına neden olduğu gibi kayıt dışı ekonomik faaliyetleri de tetiklemektedir. 7258 sayılı Kanun, yasa dışı bahis suçlarını dört ana başlık altında incelemektedir. Yurt içi yasa dışı bahis, yurt dışı yasa dışı bahis, para transferine aracılık etme ve yasa dışı bahise teşvik etme. Yurt içinde yasa dışı bahis oynatanlar, 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve 10 bin güne kadar adli para cezası ile karşı karşıya kalabilirler. Bu ceza, güncel bir hesapla 5 milyon TL’ye kadar çıkabilir. Her ne kadar bu tutar yasa dışı bahis organizatörleri için düşük gibi görünse de, hukukun amacı sadece maddi bir yaptırım uygulamak değil, aynı zamanda bu faaliyetlere karşı tolerans göstermemektir. Yurt dışı yasa dışı bahis ise daha ağır yaptırımlarla karşılanır. Türkiye’den erişim sağlanarak yurt dışında oynatılan bahis oyunlarına aracılık eden kişiler, 4 yıldan 6 yıla kadar hapiscezasına çarptırılır. Burada adli para cezası uygulanmaz; yalnızca hapis cezası öngörülür. Bu durum, yurt dışı bahis suçlarının genellikle organize bir şekilde ve internet üzerinden yürütülmesi nedeniyle daha karmaşık bir yapıya sahip olmasından kaynaklanmaktadır. Para transferine aracılık edenler de yasa dışı bahis operasyonlarının önemli parçalarından biridir. Bu kişiler, yasa dışı bahis oyunlarının finansal akışını sağladıkları için 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ve 5 bin güne kadar adli para cezası alabilirler. Bu ceza, güncel hesapla 2,5 milyon TL’ye kadar ulaşabilir. Özellikle kripto para ve elektronik cüzdanlar kullanılarak yapılan bu işlemler, finansal akışın izlenmesini zorlaştırsa da, devlet bu alanda da geniş çaplı bir denetim yürütmektedir. Yasa dışı bahis organizatörleri, daha fazla kullanıcıyı platformlarına çekmek ve gelir elde etmek için çeşitli teşvik yöntemlerine başvurmaktadır Sosyal medya reklamları, bu teşvik araçlarının en yaygın olanıdır. Instagram, TikTok, Twitter gibi popüler platformlarda sıkça karşılaşılan yasa dışı bahis reklamları, genellikle “yüksek oranlar”, “çekiliş fırsatları” veya “ilk yatırım bonusu” gibi cazip vaatlerle kullanıcıları cezbetektedir. Bir diğer yaygın teşvik yöntemi ise, influencer işbirlikleri aracılığıyla gerçekleşir. Sosyal medya fenomenleri, yasa dışı bahis siteleriyle anlaşmalar yaparak, geniş takipçi kitlelerine bu platformları tanıtır. Bu tanıtımlarda sıklıkla “kolay para kazanma”, “yüksek kazanç oranları” gibi yanıltıcı ifadeler kullanılır. Fenomenlerin takipçileri üzerindeki güven ilişkisi, yasa dışı bahis sitelerinin tanıtımında etkili bir araç haline gelir ve kullanıcılar, bu güvene dayanarak kolayca bahis sitelerine yönlendirilir. Başka bir teşvik yöntemi ise iletişim bilgileri ele geçirilen vatandaşlara mesajlar ve e-posta pazarlamasıdır. Bu doğrudan kullanıcıları hedef alarak yapılan teşvik faaliyetlerindendir. “Sadece sana özel yüksek oran!”, “Bu hafta sonu büyük çekiliş!” gibi kişiselleştirilmiş görünümlü mesajlar, kullanıcıların ilgisini çekmeyi ve merak uyandırarak yasa dışı bahis sitelerine yönlendirmeyi amaçlar. Canlı yayınlar ve dijital içerik tanıtımları, yasa dışı bahis teşvikinin bir diğer etkili yoludur. YouTube ve Twitch gibi platformlarda yapılan canlı yayınlarda, içerik üreticileri yasa dışı bahis sitelerinin sponsorluğunda yayın yapabilir ve izleyicileri bu sitelere çekmek için tanıtım yapabilir. Özellikle oyun yayını yapan influencerlar, izleyicilere bahis sitelerine nasıl üye olunacağı ve nasıl kazanç sağlanacağı gibi bilgiler sunmaktadır. Bu tanıtımlar, genç ve etkilenmeye açık izleyici kitleleri üzerinde büyük bir etki yaratmakta ve yasa dışı bahis sitelerinin popülerleşmesine katkıda bulunmaktadır. Bu suç kapsamında, söz konusu kişiler 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 3 bin güne kadar adli para cezası ile karşılaşabilir. Bu tutar, üst sınır hesabıyla 1,5 milyon TL’ye kadar çıkabilir. Sosyal medya üzerinden yapılan tanıtımlar da hukuki ve cezai yaptırımlara tabidir ve bu tür faaliyetler re’sen veya şikayet üzerine sıkı bir şekilde takip edilmektedir. Yasa dışı bahis oynayan bireyler ise daha hafif bir yaptırımla cezalandırılmaktadır. Hapis cezası yerine, idari para cezaları uygulanır. Her tespit edilen eylem için 5 bin TL ile 20 bin TL arasında değişen para cezaları kesilir ve bu yaptırımlar mülki idare amirleri yani vali ya da kaymakam tarafından uygulanır. Çoğu zaman, para transferlerinin izlenmesi, yasa dışı bahis oynayanların tespit edilmesinde etkin bir rol oynar. Özellikle gençler ve finansal konularda deneyimi olmayan kişiler, sosyal medya üzerinden yapılan cazip tekliflere kolayca aldanabiliyor. Örneğin, “Banka kartını bir ay kirala, sana şu kadar ödeme yapalım!” gibi vaatlerle, gençler kart bilgilerini paylaşıyor. Ancak bu bilgiler, yasa dışı bahis paralarının transferinde ve çeşitli suç unsuru taşıyan eylemlerde de kullanılmaktadır. Gençler, “Ben sadece kartımı kiraladım, ne olduğunu bilmiyordum” dese de, bu durum suça ortak olmak anlamına gelir. Bu kişiler de birçok hukuki ve cezai problemle karşılaşabilirler. Kripto para dolandırıcılığı da yasa dışı bahis sitelerinin sık başvurduğu bir yöntemdir. Kullanıcılara kazançlarının kripto para olarak ödeneceği vaat edilir, ancak çoğu zaman bu kazançlar çekilemez ya da hesaplar bloke edilir. “Sadece bahis oynadım, paramı alamadım” şeklindeki savunmalar da etkili olmaz, çünkü kripto para, yasa dışı gelirlerin izini sürmeyi zorlaştırmak için kullanılan bir araçtır ve bu kişilere de yasal yaptırımlar uygulanabilir. Bahis örgütleri, genellikle tanınmış ve güvenilir kişilerin fotoğraflarını, ya o kişinin bilgisi dahilinde ya da habersiz bir şekilde alıyor. Ardından, bu fotoğraflarla sahte bir sosyal medya profili, paylaşımları oluşturup, o kişinin kimliğini taklit ediyorlar. Sahte profiller üzerinden, yasa dışı bahis sitelerinin reklamlarını yaparak insanları bu sitelere yönlendirmeye çalışıyorlar. İnsanlar, bu profillerin gerçek olduğunu düşünerek güven duyuyor ve bahis sitelerine para yatırıyor. Bu durumda şüphelenen kişi, “Benim bu hesapla hiçbir ilgim yok. Fotoğrafımı izinsiz kullanmışlar. Yapay zeka ile oluşturmuşlar” şeklinde savunma yapabiliyor. Ancak, dolandırıcıların kullandığı sahte hesapların ve dijital izlerin takibi zor olduğu için, mağduriyetin kanıtlanması da kolay olmuyor. Aile içi mağduriyetler ise yaygın sorunlardan diğer biridir. Gençler, yasa dışı bahis oynamak için ebeveynlerinin banka kartlarını kullanır. Ebeveynler, hesaplarındaki olağandışı hareketleri fark ettiğinde gerçeği öğrenir. “Bizim haberimiz yoktu, çocuklarımız yapmış” savunması yapılsa bile, yasa dışı bahis paralarıyla yapılan işlemler ailelerin de sorumluluk altında kalmasına neden olabilir. Bu durum, aile içi güven sorunlarına ve finansal sıkıntılara yol açmaktadır. Bu sorunların önlenmesi için bilinçlendirme önemlidir. Gençlerin sosyal medyada gördükleri tekliflere karşı dikkatli olmaları, kart bilgilerini asla paylaşmamaları gerektiği anlatılmalıdır. Aileler, çocuklarının internet kullanımı ve finansal işlemlerini izlemelidir. Bankalar da şüpheli işlemleri fark ettiğinde kullanıcıları uyarmalı ve gerekli tedbirleri almalıdır. Sosyal medya platformlarının yasa dışı bahis reklamlarına karşı daha sıkı kontrollerin yapması, suçlarla mücadelede önemli bir adım olacaktır.