Prof. Dr. Metin Hülagü, Türkiye’deki tarih yazımının resmi tarih dayatmaları ve kanuni engellerle kısıtlandığını belirtiyor. Hülagü “tabular, yasaklar ve baskılar özgür tarihçiliği engelliyor, pek çok konu karanlıkta kalıyor” dedi. Hülagü, söze “Mesela bir İttihat Terakki, Cumhuriyet, Osmanlı, mesela hala İzmir Suikastı esrarını korur, yani tam tartışamayız, bilmeyiz nedir ne değildir.” diyerek Türkiye’de belirli tarihi konular üzerine çalışmanın zorluğuna dikkat çekiyor. “Tarih Anlayışımızda Bir Problem Var” Hülagü, Türkiye’de belirli tarihi konular üzerine çalışmanın zorluğuna dikkat çekerek, “Mesela bir İttihat Terakki, Cumhuriyet, Osmanlı… Mesela hala İzmir Suikastı esrarını korur; yani tam tartışamayız, bilmeyiz nedir, ne değildir.” ifadelerini kullanıyor. “Belge Yayınlıyorsunuz, Nokta Nokta Koyuyorum” Hülagü, resmi tarih dayatmasının yanı sıra kanuni düzenlemelerin de tarihçilerin özgürce çalışmasını engellediğini ifade ediyor ve ekliyor: “İkincisi, birtakım kanuni düzenlemeler var. Şöyle ki, belge yayınlıyorsunuz ve ben şahsen Vahdettin belgesi kitabımda yaşadığım için biliyorum, bazı yerlere nokta nokta koymak zorunda kalıyorsunuz. Çünkü yazdıklarınız mevcut yasalara aykırı olduğu gerekçesiyle dile getirilemiyor. Şimdi öyle tarihçilik olmaz. Yani bir belge koyuyorsunuz ve belgedeki cümlelerin, birtakım cümlelerin üstünü karalıyorsunuz, yazamıyorsunuz.” “Yabancı Araştırmacılar Yazabiliyor, Biz Yazamıyoruz” “Yabancı araştırmacılar ama bunu rahatlıkla yazabiliyor.” ifadesine ise Hülagü, “Yazabiliyorlar tabii. Lakin biz yazamıyoruz. Şimdi burada nasıl konuşacaksınız? Konuşamıyorsunuz. Bu durumda da anlattığınız şey yarım kalıyor, meramınızı tam dile getiremiyorsunuz veya belgeyi olduğu gibi sunamıyorsunuz. Dolayısıyla okuyucu ‘Bu eğri, bu doğru, bu yanlış, bu gerçek.’ diyemiyor ve neticede sıkışık, yarım yamalak bir bilgi ediniyor.” şeklinde cevap veriyor. Hülagü, Osmanlı’yı ve geçmişi reddeden bir tarih anlayışını eleştirerek, “Ancak 700. yılında mirasını devraldığınız medeniyeti kabul ediyorsunuz. Peki bu şartlar altında nasıl bir tarihçilik anlayışı olacak?” diyor. Türkiye’de tarih yazımında tabuların da önemli bir engel teşkil ettiğini belirten Hülagü, “Elbette bir de tabular var bizde. Hocam da zaten işaret etti. Mesela İttihat Terakki’de ne var? Şöyle ki, genel anlamda Türk tarihinin tabuları var.” diyor ve ekliyor: “Ben onlara katılıyorum. Mesela İttihat Terakki’de, bu sizin söylediğiniz ‘yasaktır, kanunlar var’ gibi söylemler mevcut fakat bu konulara hiç girilmedi ki. Yani biz mesela…” Prof. Dr. Hülagü, İttihat Terakki konusunda Enver Paşa örneğini vererek, “Mesela siz Enver Paşa’yı Mustafa Kemal’e karşı övemezsiniz. İşin başı öyleydi. Şimdi övülebiliyor çünkü Bakanlar Kurulu’ndan, Türkiye sınırları dahiline sokulamaz diye bir kanun çıkmış. Hangi yıl? 1920-21’li yıllar. Yani Milli Mücadele dönemi. Enver Paşa’nın cenazesini bile getiremedik. Talat Paşa’yı getirdik. O çok erken geldi. Enver Paşa’yı ise getiremedik. Enver Paşa’nın hanımı Naciye Sultan’dan olan çocukları bile Türkiye’ye giremedi. Şimdi bu durumda nasıl konuşacaksınız? Mümkün değil. İttihat Terakki, sadece Enver Paşa’dan ibaret değildi. Ben sadece örnek verdim. Dolayısıyla bir tabular, mayınlı bir tarla var. Türk tarihçiliğinin, belki de Batı dillerini iyi bilmesi, kaynaklarına ulaşması, Osmanlı arşivlerine girmesi gerekiyor. Yüksek lisans tezleri veriyorlar bize. Osmanlı Türkçesini, Osmanlıca diye meşhur olmuş durumda, bilen yüksek lisans öğrencisi yok tarihte. Diyorum ki; ‘Git arşivlere bak, binlerce belge var, özgün konular var, git çalış.’ Ancak Osmanlıcayı okuyamıyor. Hal böyle olunca, bu defa biraz İngilizce öğrenmiş, onunla bir şeyler yapmaya çalışıyor. Bu anlamda da o konular hep üstünkörü kalıyor ve yabancıların istediği şekildeki bir tarih anlayışından şikayet ediyoruz. Adamlar gelip çalışıyor, istediği yerden bilgi alıyor.” şeklinde açıklıyor.
