Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ); 2030 yılında dünyada 27 milyon yeni kanser vakası ve 17 milyon kansere bağlı ölüm gerçekleşeceğini öngörüyor.
Üstelik, 60 yaş ve üzerinde görülen kanserin, özellikle gelişmiş ülkelerde, son yıllarda 40’lı yaşlardan itibaren daha yaygın görülmeye başlandığına dikkat çekiliyor. Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Ali Arıcan, kanserden korunmak için dikkat etmemiz gereken 12 önemli kuralı şöyle sıraladı:
1 SİGARAYI HEMEN BIRAKIN
Sigara, akciğer kanseri başta olmak üzere, en az 16 farklı kanserin gelişmesine neden olabilen önemli bir etken. Sigaradaki zararlı kimyasallar, vücudun hücrelerine zarar veriyor ve DNA’da değişikliklere yol açarak, kanser gelişimine zemin hazırlıyor.
2 SEBZE VE MEYVE TÜKETİN
Günde en az 5 porsiyon sebze ile meyvenin yanı sıra tam tahıl ve sağlıklı yağlar içeren bir diyet benimsemek kanser riskini azaltabiliyor. İşlenmiş etler ve aşırı kırmızı et tüketimini sınırlamak da önem taşıyor. Antioksidanlar ve lif açısından zengin gıdalar da kanser riskini azaltmada yardımcı olabiliyor.
3 EGZERSİZ YAPIN
Haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz yapmak, örneğin tempolu yürümek kanser riskini azaltabiliyor.
4 İDEAL KİLO
Çağımızın önemli bir sorunu olan obezite; meme, kalın bağırsak ve rahim kanseri gibi bazı kanser türleri için önemli bir risk faktörünü oluşturuyor.
5 ALKOLDEN UZAK DURUN
Alkol, yemek borusu ve pankreas kanseri gibi bazı kanserlerin gelişme riskini artırabilen bir faktör.
Bunun nedeni ise hücrelerde genetik hasara yol açabilmesi ve vücudun bağışıklık sistemini zayıflatabilmesi.
6 TARAMA TESTLERİ ÖNEMLİ
Kanserin erken teşhisi ve kanser gelişimine neden olan lezyonların saptanması için düzenli sağlık kontrollerinizi yaptırın.
7 ÇEVRESEL ETKİLER
Çevresel toksinlere maruz kalmak, DNA hasarına ve enflamasyona yol açarak, kanser riskini artırıyor. Asbest, kurşun, cıva, arsenik, pestisistler ile havada bulunan kirlilik gibi etkenler çevresel toksinlerdendir.
8 AŞILARINIZI YAPTIRIN
Bazı kanserler virüslerin neden olduğu enfeksiyonlar sonucu gelişiyor. Aşılar, bu virüslerin yol açtığı enfeksiyonları önleyerek, kanser riskini azaltıyor. HPV (Human Papilloma Virüs) aşısıyla rahim ağzı kanserinden, Hepatit B aşısıyla karaciğer kanserinden korunmak mümkün.
9 GÜNEŞE ÇIKARKEN KORUNUN
Güneşin zararlı ışınlarına aşırı maruz kalmak cilt kanseri riskini artırıyor. Güneşin ultraviyole ışınları, cilt hücrelerine zarar vererek kanser gelişimine neden olabiliyor. Güneşe çıkmadan önce güneş koruyucu krem kullanmak, şapka takmak cilt kanserinden korunmada büyük önem taşıyor.
10 İŞLENMİŞ GIDADAN KAÇININ
Kanserden korunmak için işlenmiş etler, tuzlu ve aşırı pişirilmiş gıdalar ile sıcak içeceklerden kaçınmanız çok önemli.
11GENETİK FAKTÖRLER
Ailenizde kanser öyküsü varsa, doktorunuzdan genetik testler ve tarama testlerini hangi sıklıkta yaptırmanız gerektiği konusunda bilgi almanız önem taşıyor.
12 AŞIRI STRESTEN KAÇININ
Kronik stres, bağışıklık sistemini zayıflatabiliyor. Stres yönetimi teknikleri, meditasyon ve gevşeme yöntemleri kanser riskini azaltmada fayda sağlayabiliyor.
ÇOCUKLUK ÇAĞI KANSERLERİ BAŞARI İLE TEDAVİ EDİLİYOR
DOĞUMDAN itibaren her dönemde kanser ortaya çıkabiliyor. Tüm çocukluk çağı kanser vakalarının neredeyse yüzde 50’si 0-5 yaş arası çocuklarda görülüyor. Çocuk Hematolojisi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Atila Tanyeli, “Çocukluk çağı kanserlerinin tedavisinde başarı oranı yüzde 90’lara çıkmış durumda. Erken teşhis ve uygun tedavi ile birçok çocukluk çağı kanseri başarı ile tedavi edilebiliyor” dedi.
BU UYARILARA DİKKAT!
PROF. Dr. Tanyeli, ebeveynlere çocukluk çağı kanseri riskine karşı 9 uyarıda bulundu:
Hamilelik sırasında yeterince folik asit almaya dikkat edin.
Eğer mümkünse yeterli süre emzirin.
Çocukluk dönemi boyunca çocuğa yeterli fiziksel aktivite imkanı sağlayın.
Olumsuz çocukluk çağı deneyimlerinin önüne geçin.
Hamilelik sırasında alkol ve tütün kullanımından kaçının. Radyasyon maruziyetinden kaçının.
Çocuklar, tütün dumanından ve hava kirliliğinden uzak tutulmalı.
Çocuğunuzun sağlıklı ve dengeli beslenmesini sağlayın.
Kansere neden olabilecek kimyasal maddelerin kullanılmasından kaçının.
Elektromanyetik dalgalarının kanser yapıcı etkileri ile ilgili yayınlar artmaktadır. Bu konuda dikkatli olun.
