Türk Hematoloji Derneği tarafından Antalya’da düzenlenen, 16. Ulusal Kemik İliği Transplantasyonu ve Hücresel Tedaviler Kongresi’ne katıldım. Kök hücre nakilleri ve kanser tedavisinde çığır açan bir gelişme olan CAR –T hücresel tedavideki son gelişmeleri sizler için takip ettim. Türk Hematoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Muhlis Cem Ar, bu tedaviyle ilgili şunları söyledi: “Bağışıklık sistemimiz içerisinde T hücreleri var. Tedavi; bir genetik mühendislik yöntemiyle hastanın T hücrelerinin toplanıp, o hücrelerinin yüzeyine kanseri tanıyacak birtakım tanıyıcı proteinler yerleştirilmesi ve sonra hastaya ait T hücrelerinin kanseri tanıyacak hale getirilip, hastaya geri verilmesinden ibaret. Kendi bağışıklık hücrelerinizi değiştirerek, hedefe güdümlü hale getiriyorsunuz. CART, hematolojik kanserle savaşta yeni bir immünolojik silah.”MALİYETİ ÇOK YÜKSEK
Prof. Dr. Ar, ABD’de maliyeti yarım milyon doları bulan CAR-T hücre tedavisi için Türkiye’de de temel bilim ve klinik düzeyde çalışmalar yapıldığını belirterek, şunları söyledi: “Bu tedavi ABD ve Avrupa’daki bazı bölgelerde ilaç endüstrisi tarafından geliştirilip onay aldı. Ama maliyetleri çok yüksek.”21 HASTAYA UYGULANDI
Prof. Dr. Muhlis Cem Ar, ülkemizde 3 merkez ve bir klinikte Sağlık Bakanlığı’nın izniyle deneysel olarak 21 hastaya uygulandığını, 9 hastada da sonuçların görüldüğünü belirterek şöyle dedi: “Kendi laboratuvarlarımızda 80 bin dolara üretirsek, sağlık turizmi açısından da cazibe merkezi haline geliriz. Aksi takdirde kök hücre naklinin ilk zamanlarında olduğu gibi bu işlemi yaptırmak için yurt dışına gitmek zorunda kalabiliriz.”DÜNYANIN DİLİNDEYİZ
Ülkemiz hastalarının akraba dışı kök hücre ihtiyacına hızlı ve etkin bir şekilde cevap vermeyi amaçlayan TÜRKKÖK’ün dünyada da çok ilgi gördüğünü söyleyen Türk Hematoloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ali İrfan Emre Tekgündüz, şöyle dedi: “Eskiden yurt dışına bağımlıydık. Uluslararası doku bankalarından elde edilen gönüllü vericiler için tarama, kök hücre toplama ve kök hücre transferi için hasta başına maliyet yüksektir ve tarama sürecinin başlangıcından kök hücre nakline kadar geçen süre ortalama 3-4 ay sürmektedir. Oysa TÜRKÖK tüm bu işlemleri ortalama yurt dışı işlemlerin beşte biri maliyetle yaparken, bir gün içinde hasta ile uyumlu verici olup olmadığı bilgisini nakil merkezi ile paylaşmaktadır. Bu nedenle Avrupa ve ABD’dan birçok hasta ülkemize gelmektedir. “AVRUPA’YA MEYDAN OKUYORUZ
Türk Hematoloji Derneği İkinci Başkanı Prof. Dr. Şule Ünal Cangül de “2000’li yılların başında 10 civarı kök hücre nakil merkezinde yaklaşık 100 kök hücre nakil işlemi gerçekleştirilmiştir. 2023 yılında ise yılda 5000’i aşan kök hücre nakli uygulanmıştır. Türkiye’de 10 milyon kişi başına düşen kök hücre nakli sayısı yılda 500 düzeyini aşmış ve Avrupa Birliği ülkelerinin düzeyine ulaşmıştır. Ülkemizde 147 Kemik iliği Nakli Merkezi bulunmaktadır” dedi.SAĞLIK TURİZMİNDE CAZİBE MERKEZİYİZ
PROF. Dr. Cangül, Türkiye’de kök hücre naklinin dünya ile kıyaslandığında çok düşük maliyetlerle uygulandığını söyleyerek “30 binin üzerinde yapılan olgu var. Kök hücre naklinde çok iyiyiz. ABD ve Avrupa fiyatlarına göre 10 kat aşağı rakamlara yapıyoruz. CAR-T tedavisinin uygulanabileceği ve kabul edilebilir maliyet ile üretilebileceği merkezler oluşturursak, sadece tedavi bekleyen hastalarımız için değil aynı zamanda tüm dünyada bu tedaviye uygun maliyet ile ulaşımı bekleyen hastalar için de bir umut kaynağı olacağız” dedi.CAR-T TEDAVİSİ NASIL YAPILIYOR?
TÜRK Hematoloji Derneği Araştırma Sekreteri Prof. Dr. Selami Koçak Toprak ise CAR-T tedavisinin nasıl yapıldığını şöyle anlattı: “CAR-T tedavisi olarak adlandırılan hücresel tedavi yönteminde hastanın kendi bağışıklık hücreleri (T lenfositler) aferez cihazı adı verilen bir cihaz ile toplanır. Daha sonra 6-8 haftalık bir süreçte bu hücrelerin genetik yapısı değiştirilerek kanser hücresini yok edecek şekilde yeniden programlanır ve hücreler yapay ortamda çoğaltılır. Son aşamada bu hücreler hastaya damar yolundan geri verilir. CAR-T tedavisi akut lenfoblastik lösemi, lenfoma, multiple myeloma gibi hematolojik kanserlerin tedavi yaklaşımlarında büyük başarılar göstermiştir.”
