RTÜK’ün dördüncüsünü düzenlediği Medya ve İslamofobi Forumu, “Küresel ve Yerel Boyutlarıyla İslamofobi” temasıyla gerçekleştirildi.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı, SETA, Ankara Bilim Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi ile Türk Telekom ve Halkbank’ın paydaşı olduğu forum, ATO Congresium’da düzenlendi.
RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, forumun açılışında yaptığı konuşmasına, uzun süredir Gazze’de Müslümanların soykırıma uğradığını belirterek başladı.
İsrail’in insanlık onurunu ayaklar altına aldığını ifade eden Şahin, Müslümanların kadın, çocuk, yaşlı ayırt edilmeksizin katledildiğini vurguladı.
Batı’nın at gözlüğü ile küresel sistemin İslam dünyasını dışlayan kayıtsız bakışlarıyla olayları yalnızca seyrettiğini ifade eden Şahin, “Ama kimsesizlerin kimsesi olmayı şiar edinen liderimiz Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan dün olduğu gibi bugün de İsrail’e karşı hakkın savunucusu. Cumhurbaşkanımızın öncülüğünde tüm halkımız da, hain saldırıların ilk gününden itibaren yardımseverliğiyle, dualarıyla, boykot kampanyalarıyla zalime karşı hep ayakta. ” diye konuştu.
Şahin, 3 gün önce Fransız “Liberation Gazetesi”nde yer alan “Gazze’de Ramazan” isimli karikatürde açlıktan fare kovalayan Gazzeli bir adamın ve ona “iftardan önce olmaz” diyerek azarlayan bir kadının resmedildiğini anımsattı.
Gıda ve tıbbi malzeme girişine izin verilmeyen Gazze’de açlık ve susuzluk nedeniyle binlerce insanın hayatını kaybettiğini vurgulayan Şahin, “Ama bu hadsiz Fransız gazetesi, yayınladığı küstah karikatürle açlıkla mücadele eden ve hayatlarını kaybeden Gazzelilerle dalga geçti.” diye konuştu.
Amerika’nın başlattığı Müslümanları ötekileştirme stratejisinin, pek çok toplumun kültürel yapısında var olan İslam düşmanlığı virüsünü tetiklediğini söyleyen Şahin, “Barış dinini yaşayan biz Müslümanlar, sistematik nefret söylemleri ve dezenformasyon faaliyetleriyle ötekileştiriliyoruz.” ifadelerini kullandı.
 ”MEDYANIN GÜCÜYLE BİRLİKTE SORUMLULUĞU DA ARTIYOR”
Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Batuhan Mumcu da Medya ve İslamofobi konusunun, bugünün dünyasında giderek daha fazla önem kazanan bir mesele haline geldiğini belirtti.
Medyanın toplumları şekillendiren bir araç olarak büyük bir etkiye sahip olduğuna değinen Mumcu, “Bu etki, doğru kullanıldığında toplumsal barışa ve anlayışa katkı sağlayabilir.” değerlendirmesini yaptı.
Mumcu, etkinin yanlış yönlendirilmesi halinde veya önyargılı bakış açısıyla değerlendirildiğinde ise medyanın önyargıların, ayrımcılığın ve İslamofobinin yayılmasına neden olan en etkili araçlarından biri haline geldiğini anlattı.
Filistinlilerin maruz kaldığı zulüm ve işgalin Batı medyası tarafından genellikle “terörizmle” ilişkilendirildiğine dikkati çeken Mumcu, “Batı medyasının büyük çoğunluğu, İsrail tarafını haklı göstermek için Filistinlileri sürekli olarak “radikal İslamcılar” veya “terörist gruplar” olarak etiketlemekte ve bu şekilde onları insanlık dışı göstermektedir. Oysa ki Filistinlilerin çoğu sıradan insanlardır ve hak arayışları adil bir şekilde sunulmadığında radikalleşmeye itilmektedirler.” diye konuştu.
Gazze’deki insani krizin, insanlık onurunu ve temel hakları ilgilendiren de bir konu olduğunu vurgulayan Mumcu, “Gazze, tarih boyunca pek çok medeniyetin beşiği olarak, kucak açtığı farklı kültürlerin bir arada yaşadığı bir coğrafya olmuştur. Ancak, günümüzde bu topraklar, çatışmaların ve acıların mekanı haline gelmiştir. Bu bölgede yaşanan insanlık dramını anlamak ve doğru anlatmak politik bir mesele olmanın ötesinde insan haklarına duyulan saygının da bir gereğidir.” ifadelerini kullandı.
“İSLAM KARŞITLIĞI KENDİSİYLE MÜCADELE EDİLMESİ GEREKEN ÇOK ÖNEMLİ BİR TEHDİT”
SETA Genel Koordinatörü Prof. Dr. Burhanettin Duran da Gazze’de soykırımın gerçekleştiği bir dönemde medyada İslamofobi gibi çok önemli bir konuya odaklanmasının değerli ve faydalı olduğunu söyledi.
Duran, İslam karşıtlığının önemli bir tehdit olduğunu ve bununla mücadele edilmesi gerektiğini belirterek, “Tabii bunun sadece Batı’da olmadığını da görmemiz lazım. Doğu’da da aynı şekilde bir yaygınlaşma var. Hindistan’daki gidişat Müslümanlara karşı Hindu milliyetçiliği olarak ortaya çıkan İslamofobik davranış çok ciddi alarmlar veriyor.” dedi.
Türkiye’nin İslam karşıtlığıyla mücadelede önemli roller üstlendiğine dikkati çeken Duran, “Hem Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hem de Türkiye’deki bütün ilgili birimlerin göstermiş olduğu gayretler takdire şayandır. Aynı şekilde bu sempozyum ve RTÜK’ün de burada almış olduğu rolü ve TRT’nin de üstlendiği rolü vurgulamak isterim.” diye konuştu.
DİYANET İŞLERİ BAŞKANI ERBAŞ’TAN DİKKAT ÇEKEN SÖZLER
Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş, “Medya bugün Batı dünyasında, İslam’a ve Müslümanlara yönelik nefret söylemlerinin olumsuz algı ve davranışların üretilmesinde ve yaygınlaştırılmasında en etkin faktörlerden biridir.” dedi.
Erbaş, ATO Congresium’da düzenlenen 4. Uluslararası Medya ve İslamofobi Forumu’nda, Gazze’de büyük zulmün yaşandığını, İslam dünyasının bu kötülüğü engelleyemediğini söyledi.
Kudüs’ü fetheden Hz. Ömer’in burayı “selam yurdu” haline getirdiğini ancak Haçlı seferleriyle Kudüs’te tekrar zulmün hakim olduğunu belirten Erbaş, Selahattin Eyubbi’nin Kudüs’ü tekrar fethetmesiyle yaklaşık 800 yıl barışın sağlandığını, İngiltere’nin desteğiyle bölgeye gelen siyonistlerin Filistin’in huzurunu bozduğunu ifade etti.
İslam karşıtlığı ve düşmanlığı tezahürleriyle her geçen gün daha sık karşılaştıklarını vurgulayan Erbaş, şöyle konuştu:
“Maalesef bugün de Batı dünyasında İslam bağnaz, gelişime kapalı, korku ve nefret uyandıran bir din olarak lanse edilmektedir. Kitle iletişim araçlarının da etkin bir şekilde kullanıldığı bir alanda esasen kendi meşum projelerinin bir tezahürü olarak meydana gelen terör olaylarına, Müslümanları zan altında bırakacak bir bakışla yer verilmektedir. Ne yazık ki bu basmakalıp düşüncelerden, algı oyunlarından çok sayıda insan etkilenmekte yapay korku ve nefret söylemleriyle ayırımcılık ve kültürel ırkçılık alabildiğine körüklenerek tüm Müslümanlara karşı düşmanca tavır alınmaktadır.”
FORUM SONA ERDİ
Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürü Büyükelçi Doç. Dr. Hasan Doğan, moderatörlüğünü Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanı Prof. Dr. Uğur Ünal’ın üstlendiği “Yerel Boyutlarıyla İslamofobi” temalı oturumda, 15 Mart’ın İslamofobi’yle Mücadele Günü olarak tescillenmesinin bir farkındalık oluşturduğunu belirtti.
Avrupa’da son yıllarda İslam düşmanlığının artmasına dikkati çeken Doğan, “Almanya’da 2023 yılında 686 İslam karşıtı suç işlendiği ve İngiltere’de camilere yönelik yüzde 35 oranında saldırı düzenlendiği dikkate alındığında koca bir kitleye yönelmiş ciddi bir nefretin olduğu görülmektedir.” dedi.
Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansının, İslamofobi’yi İslam dinine mensup bireylerin maruz kaldıkları ayrımcılık olarak tespit etmesinin önemli bir kazanım olduğunu söyleyen Doğan, “İslamofobi bir dönüşüm içindedir. Bu dönüşüm kavramsal olduğu gibi kurumsal da olmaktadır. İslam İşbirliği Teşkilatı bünyesinde kurulan İslamofobi Gözlemevi bu kurumsal dönüşümün önemli bir örneğidir. Bu nedenle kavramsal dönüşüm noktasında elde edilen mesafenin küçümsenmeyeceği kanaatindeyim.” diye konuştu.
Bütün bunlar meydana gelirken Avrupa’da İslam karşıtı söylemleriyle öne çıkan aşırı partilerin büyük güç edindiklerini de dile getiren Doğan, Müslümanların inançlarını ve kimliklerini muhafaza ederek toplumlarıyla entegre olmaları gerektiğini vurguladı.
İslamofobi’nin hukuk sistemlerinde istenilen şekliyle açık ve net olarak tanımlanan bir suç olmadığını ifade eden Doğan, “Farkındalığın artırılması noktasında İslamofobi ve benzer bazı kavramların bizim yasalarımızda daha net, daha açık zikredilmesi anlamlı olabilir.” dedi.
Doğan, bağırtıyla, gürültüyle, uğultuyla İslam’ın ve hakikatin sesinin bastırılamayacağını vurgulayarak, “İslam dini, Müslüman kimliği dünyayı aydınlatan bir güneş olmuştur ve olmaya devam edecektir.” ifadesini kullandı.
SETA Vakfı Dış Politika Kıdemli Araştırmacısı Prof. Dr. Muhittin Ataman, “fobi” kelimesinin yanına getirildiği tek dinin İslam olduğunu, İslamofobi’nin ise ırkçı bir kavram olduğunu söyledi.
Gazze olaylarında ciddi bir İslam karşıtlığının tezahür ettiğini belirten Ataman, 7 Ekim’den bu yana Filistinlilere ve Hamas’a yönelik büyük dezenformasyonun tedavüle sokulduğunu ifade etti.
Panelde, Uluslararası Balkan Ünivesitesi’nden Prof. Dr. Shener Bilalli de Bosna Hersek özelinde İslam düşmanlığıyla mücadele stratejilerini anlattı.
– “İslamofobinin temelinde duygusal ve psikolojik bir zemin vardır”
Filistin’in Ankara Büyükelçisi Faed Halid Abd Mustafa, moderatörlüğünü RTÜK Başkan Yardımcısı Deniz Güler’in yaptığı “Küresel Boyutlarıyla İslamofobi” başlıklı oturumda, Gazze’deki katliama ve bu esnada küresel medyada ele alınan konulara dikkati çekti.
Dünyanın Filistin ile ilgili çifte standartlı tutumunu eleştiren Mustafa, “Gözler önünde gerçekleşen katliamlar, Gazze’deki her şeyi yok etmiştir. Buradaki en önemli soruların başında medyanın nerede olduğu sorunsalı gelmektedir. Batı medyası olanları hiç olmamış gibi ya da olanları İslam’ın suçu olarak göstermektedir.” değerlendirmesinde bulundu.
Tulane Üniversitesinden Prof. Dr. Raymond Taras da “İslamofobiyi incelerken korku, güvensizlik, ön yargı ve kaygı terimlerinin medyanın toplum üzerindeki tutum belirleyici tavrı ile toplam bir yaklaşımla ele alınması gerekmektedir.” ifadesini kullandı.
Din İşleri Yüksek Kurulu üyesi Prof. Dr. İhsan Çapcıoğlu ise “İslamofobi medya alanında temel bir sorun alanı olarak belirlenmelidir. Daha sonra bu soruna yönelik çözüm önerileri sunulmalıdır. Bir taraftan da yeni platformlar var biliyorsunuz. Yani internet tabanlı geleneksel medyanın yerine konumlanan dijital platformlar. Buralarda yayınlanan dizilerle, filmlerle, belgesellerle, birtakım içeriklerle yine toplumun gündeminde algı düzenlemeye çalışılıyor.” diye konuştu.
