Tercüman gazetesinin, Zeytinburnu’nda Londra asfaltı üzerindeki 49 yıllık binası deprem riski nedeniyle yıkıldı. Beton blokları kanat açar şekilde boşlukta duran, T harfindeki binanın yıkımının ardından sosyal medyada ‘Şehrin hafızasıydı’ yorumları yapıldı.
İSTANBUL’da E-5’te yolculuk yapanların bakmadan geçemediği Zeytinburnu’ndaki eski Tercüman gazetesi binası, deprem riski nedeniyle alınan karar uyarınca yıkıldı. TASARIMI YARIŞMAYLA Tercüman gazetesi binasının projesi, gazetenin kurucusu Kemal Ilıcak’ın açtığı yarışmayla belirlenmişti. Tunca ve Günay Çilingiroğlu’nun tasarladığı Merkezefendi Mahallesi Mevlana Caddesi üzerindeki bina, 1974 yılında tamamlandı. Yolu E-5’ten geçenlerin ilgiyle baktığı bina, bir uçtan kâğıdın rulo olarak girdiği diğer uçtan bitmiş gazetenin çıktığı bir üretim bandı olarak tasarlandı. 3 bloktan oluşan bina 1993’te mali bir kriz nedeniyle gazeteyle birlikte satıldı ve bir süre sonra boşaltıldı. 2 YIL KORUMA ALTINDAYDI Bina mimari değeri nedeniyle İstanbul 4 numaralı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’nun kararıyla 2010 yılında tescillendi. 2012 yılında ise betonarme olarak yapılan yapının tarihi, arkeolojik, çevresel ve diğer önem ve özellikleri bakımından önem arz etmediği gerekçesiyle tescili kaldırıldı. DEPREME DAYANIKSIZ Zafer Topaloğlu’nun Yönetim Kurulu Başkanlığını yaptığı Toya Merkez Turizm İnşaat Madencilik AŞ adına kayıtlı olan, birçok kuruma ev sahipliği yapan bina son dönemde ise TOYA Plaza ismini aldı. İkonik yapısıyla dikkati çeken 19 bin 344 metrekarelik 5 katlı Tercüman gazetesi tesisleriyle ilgili Zeytinburnu Belediyesi, yapılan tetkiklerin ardından ‘6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkındaki Kanun’ kapsamın-da riskli yapı tespit raporu düzenledi. 24 Kasım 2023 günü de yıkım ruhsatı tanzim edildi. Bina, belediye tarafından boşaltılıp çevre güveliği alındık-tan sonra sahipleri tarafından 3 Aralık 2023 günü yıkıldı. LİSELİLERİ DE AĞIRLADI 49 yıllık bina 80’li yıllarda Özel Tercüman Lisesi’ne de ev sahipliği yaptı. Binada Anadolu Ajansı (AA) ve Basın İlan Kurumu gibi çok sayıda kurum da hizmet verdi.
ÖNE ÇIKAN VİDEO AVRUPA’YA KANAT AÇTI – Yapıldığı dönemde büyük ilgi çeken binayı, gazete şöyle anlatmıştı: “Binamızın dört üst köşesine alttan hiçbir destek görmeden boşlukta duran iki yüz yirmi beşer metrekarelik beton bloklar sizi korkutabilir. 8 çalışma mahallinin etrafa kanat açar gibi boşlukta durması sadece Türkiye’de değil bütün Avrupa’da yenilik teşkil etmektedir. Her biri yirmi üç metreye varan açıklıklarla koca beton blokların boşlukta durdurulabilmesi dünyaca meşhur ünlü Freyssinet Öngerilim Firması ile yapılan anlaşma sonu mümkün olmuş, firmanın Türkiye mümessili Rasin Etiman’ın elektronik beyinlerde günlerce yaptığı ince hesaplar, Londra Asfaltı kenarındaki inşaat abidesinin mucizelerini mimarimize armağan etmiştir. ALMANYA’DAN GETİRİLDİ Boşlukta duran beton bloklar Almanya’da yine özel olarak imal ettirilip, yine özel bloklarla gerdirilen yüksek dayanma güçlü demirlerle üstten askıya alınmıştır. Bu sistem çevreyolu geçitleri inşaatında da uygulanmış, iki yana kanat açmış beton yollar Tercüman binasındaki blokların adeta minyatürü olmuştur. T HARFİ TÜRKİYE İÇİN Binamız, yerden yirmi metre aşağılarda atılan ana temellerde yükselen taşıyıcı on altı perde üzerine oturtularak yükseltilmiştir. Binamız boşlukta dört tarafa kanat açmış mahalleri, kuleleri, her yandan görülebilen Tercüman’ın “T” harfi esprileri, son sistem baskı-dizgi, renk makineleri, kameralar ile Türkiye için, Türk milleti için çalışılmaktan başka düşüncesi olmayan bir gazetenin elemanlarını beklemektedir.”
