Osmanlı alimlerinin 150 yıllık kayıp hikayesi! Kudüs ve Gazze detayı… “Hudutlarımızdan geniş düşünmeliyiz”
– Osmanlı devleti nereye kadar uzanıyordu? Yemen, Trablusgarp, Basra… Oradan yukarıya, Anadolu’ya doğru gel. Hatta Balkanlara git istersen; Manastır, Kosova, Yanya, Girit hatta ve benzeri coğrafyalar… Şimdi buralar benim çalışmama sonradan dâhil oldu. Ve böylece Osmanlı Uleması dokuz cilt haline geldi. Mesela gündemin önemli bir meselesi olduğu için altını çizmek isterim. Osmanlı Uleması’nın sekizinci cildinde var, Kudüs-i Şerif. Açıyorsun kitapta o sayfaları Gazze, Hayfa, Halilürrahman… Merkez Kudüs ama bu şehirlerin hepsinde sayısız medrese olduğunu görüyorsun. Oralara ilmiye sınıfından isimler ne zaman ve nereden tayin edilmiş, kaç kuruş maaş alıyor. Bu bilgilerin hepsinin detayı var. Peki bu bilgiler günümüzde ne işe yarayacak? Mesela Kudüs’te Selahattin Eyyubi Külliyesi kuruldu. Enver Paşa açılışına gitti. Şimdi o bina nerede? Benim Son Devir Osmanlı Uleması’ndaki belgelere bakarak orada yasal bir hak iddia etmem lazım. Hem belge var hem de arşivdeki numarası var. Biz her ne kadar bugün dar bir alana sıkışsak da geçmişten gördüğümüz kadarıyla bu toprakları vatan telakki etmeliyiz. Yani daha yüz sene öncesi. 1914’te medreselerin ıslahı ile bu bölgelerdeki defterler toplandı. Kim geçmişini merak ediyorsa gidip bakar.