Çin, temiz enerji teknolojilerine yaptığı yurtdışı yatırımlarında 2023’ün başından bu yana 100 milyar doları aştı. Avustralyalı araştırma kuruluşu Climate Energy Finance (CEF) tarafından hazırlanan raporda, Çinli şirketlerin ABD ve diğer ülkelerdeki gümrük tarifelerini aşmak amacıyla bu yatırımlara hız verdiği belirtildi. Dünyanın en büyük güneş paneli, lityum batarya ve elektrikli araç üreticisi olan Çin, inovasyon ve üretim kapasiteleri ile dünya lideri konumunda. CEF raporuna göre, Çin’in bu alandaki etkisi “şaşırtıcı bir farkla” öne çıkıyor. Ülke, küresel elektrikli araç ihracatının yüzde 32,5’ini, lityum batarya üretiminin yüzde 24,1’ini ve güneş paneli üretiminin yüzde 78,1’ini gerçekleştiriyor. Ancak bu hakimiyet, Çin’in piyasalara aşırı arz sunarak fiyatları düşürdüğü ve rakipleri zayıflattığı yönündeki endişeleri de beraberinde getiriyor. Ticaret engellerini aşma çabası ABD ve Kanada, Çin menşeli elektrikli araçlara yüzde 100 oranında gümrük vergisi uygularken, Avrupa Birliği de bu hafta içinde benzer bir kararı oylamaya hazırlanıyor. Ayrıca, ABD’nin Çin’den ithal ettiği güneş panellerine yüzde 50, lityum bataryalara ise yüzde 25 oranında vergi uygulanıyor. CEF analisti ve raporun ortak yazarı Xuyang Dong, Çinli özel şirketlerin bu yatırımlarının büyük ölçüde ticaret engellerini aşma çabasıyla yönlendirildiğini belirtti. Çin’in önde gelen elektrikli araç üreticisi BYD, Avrupa Birliği’nin planladığı yüzde 40’lık vergi artışından kaçınmak için Türkiye’de 1 milyar dolarlık bir fabrika inşa ediyor. Benzer şekilde Chery’nin de Türkiye’ye yatırım yapması bekleniyor. Batarya üreticisi CATL ise Almanya, Macaristan ve diğer ülkelerde yeni fabrikalar kurmayı planlıyor. Çin’in temiz enerji teknolojileri alanındaki yatırımlarının bu denli büyümesi, küresel enerji geçişi üzerinde de önemli bir etkiye sahip. İngiltere’nin Grantham Enstitüsü tarafından yapılan ayrı bir araştırmaya göre, 2030 yılına kadar Çin’in temiz enerji üretim kapasitesinin üçte ikisi “yerel talebi aşarak” ihracat pazarlarını hedefleyecek. Bu süreçte, ülkenin toplam güneş paneli üretim kapasitesinin 860 GW gibi devasa bir boyuta ulaşması bekleniyor. Öte yandan Çin, ucuz Çin ithalatı üzerindeki kısıtlamaların iklim değişikliğiyle mücadele çabalarını engelleyeceğini söyleyerek gümrük vergisi artışlarına karşı çıkıyor. Çinli üst düzey iklim elçisi Liu Zhenmin, Mart ayında yaptığı açıklamada, Çin üretiminden uzaklaşmanın küresel enerji dönüşüm faturasını yüzde 20 arttırabileceği uyarısında bulunmuştu.
