İşsizlik maaşı şartları 2024: İşten çıkış kodu nedir, maaşa nasıl etki eder? Arabulucu tutanağı ile işsizlik maaşı nasıl alınır?

İşsizlik ödeneği alabilmek için işçinin iş akdinin kendi kastı veya kusurundan dolayı feshedilmemesi gerekir. Elbette son 3 yılda en az 600 gün prim gününün bulunması ve son 120 gün hizmet akdi ile çalışması koşulu da vardır. Ancak, bu koşulları yerine getirmiş olsa bile işçi kendi kastı veya kusurundan dolayı işsiz kalmışsa işsizlik ödeneği alamaz. SORULARINIZ İÇİN: [email protected] Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), işsizlik ödeneği başvurusunda bulunan işçinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilen işten çıkış koduna bakar. SGK’ya bildirimi ise işveren yapar. İşsizlik maaşı almak için işsizlik fonunun kurulduğu tarihten bugüne kadar 19 milyon 88 bin 777 kişi başvurmasına karşın, bunların ancak 10 milyon 417 bin 560 kişi alabildi. Başvuranların yaklaşık yarısının işsizlik maaşı alamamasının sebeplerinden biri işverenin işten çıkış kodunu işsizlik ödeneği verilmesini engelleyen kodlardan bildirmiş olmasıdır. İşsizlik ödeneği alınabilen kodlar genellikle aynı zamanda işverenin işçiye kıdem tazminatı ödemesini gerektiren kodlar olduğu için kıdem tazminatı ödemek istemeyen işveren kendisine uygun gelen kodu bildirebiliyor. İŞKUR, işten çıkış kodu işsizlik ödeneği almaya hak kazanacak kodlar arasında yer almayan işçiye işsizlik maaşı bağlamıyor. Ancak, işçi iş mahkemesinde dava açtığında ihbar ve/veya kıdem tazminatı kazanırsa ya da mahkeme kararında fesih işleminin 4447 Sayılı Kanunun 51’inci maddesi kapsamında yapıldığı yönünde bir ifadeye yer verilirse İŞKUR işçinin işsiz kaldığı süreye ait işsizlik ödeneğini geriye dönük ödüyor. İşçinin, mahkeme kararının kesinleştiği tarihten itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a başvurması zorunludur. İşçinin kesinleşmiş mahkeme kararından önce yaptığı başvurular da süresinde yapılmış kabul edilir. Her halükarda kesinleşen karardan itibaren 30 gün içinde başvuruda bulunmak gerekir. ARABULUCU TUTANAĞI İLE DE İŞSİZLİK ÖDENEĞİ ALINABİLİR Tarafların anlaşması üzerine konusuz kalan mahkeme kararıyla başvurulması halinde, feshin 4447 Sayılı Kanun kapsamında yapıldığını gösteren anlaşma tutanağı veya protokol ya da ihbar/kıdem tazminatı ödendiğini gösterir bordro ya da banka dekontunun ibraz edilmesi gerekir. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nin yakın tarihli bir kararında (35. Hukuk Dairesi, Esas No: 2022/1214, Karar No: 2023/1776) kıdem tazminatı ödenmesine ilişkin arabuluculuk son tutanağının İŞKUR’a verilmesi halinde işsizlik maaşının faiziyle ödenmesi gerektiği belirtildi. Söz konusu davada işçi, ücretleri düzenli ödenmediği için iş akdini haklı fesih yaptığı halde işveren işten çıkış bildirimini “Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa)” başlıklı (03) koduyla yaptı. İşçi arabulucu tutanağı ile birlikte başvurduğu halde İŞKUR, işverene yazı göndererek işten ayrılışa ilişkin bilgi ve belgelerin gönderilmesini istedi. İşveren istifa ve ibraname yazısını gönderince de işsizlik ödeneği talebini geri çevirdi. Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nin verdiği karar, işçiye kıdem tazminatı ödenmesine dair arabuluculuk son tutanağının da yeterli olduğunu ortaya koyması açısından önem taşıyor. Kararda, işçinin arabuluculuk tutanağını vermiş olmasının yeterli olduğu, İŞKUR’un işverenden ayrıca belge bilgi istemesine gerek olmadığı kaydedildi. Arabuluculuk tutanağının yeterli görülebilmesi için işçiye ihbar ve/veya kıdem tazminatı ödendiği, iş akdinin işçi tarafından haklı sebeple feshedildiği, fesih işleminin 4447 Sayılı Kanunun 51’inci maddesi kapsamında yapıldığı hususlarının açık bir şekilde tutanağa geçirilmesi gerekir.