Bartın ili bazı gıda ürünlerine ev sahipliği yaparken, bunlardan biri de Çöven ekmeği. Halk arasında köy ekmeği olarak anılan, Bartın yöresinde yetişen buğday ve mısırlardan elde edilen unların, yörede kavşak suyu olarak anılan kaynak suyu ile hamur haline getirilip özel dikdörtgen tavalarda odun ateşi ile pişiriliyor.
Yaklaşık 35 yıldır Fırıncılık yaparak çöven ekmeğini yaşatmaya çalıştığını belirten ekmek ustası Mehmet Uğur” İlkokul ikinci sınıfında yaz tatillerinde ve okuldan sonra Bartın’ın tek ekmek ustası Kemal Akın ustamın yanında çıraklığa başladım, o zamanlar fırında çok çöven ekmeği, az da beyaz ekmek yapardık. Çöven ekmeğin yapılışını Kemal Ustam dan öğrendim. 2 çırak ustamızın yanında çalışıyorduk. Ustamız fırıncılığı bırakınca ben ve Şevki Aydıroğlu ustalar olarak ayrı ayrı fırınlar açarak çöven ekmeği yapmaya devam ettik. Bartın’ımızın bir değeri olan çöven ekmeğini yaşatmaya başladık.”
ÇÖVEN EKMEĞİNİ YAPAN USTA OLARAK TEK KALDIM
Çöven ekmeğini bir ustanın yanında öğrenip yapabilen bir tek usta olarak kendisinin kaldığını belirten Çöven ekmeği ustası Mehmet Uğur” 20 sene önce benim gibi usta olan Şevki Aydıroğlu vefat edince ben tek kaldım. Sadece Bartın’da yapılan bu çöven ekmeğinin unutulmaması ve yaşatılması için Çöven Emeği yapmaya devam ediyorum, sağlığım el verdiği sürece de bu ekmeği çıkarmaya devam edeceğim.” 2 oğluma öğretiğini belirten Uğur” Çırak maalesef yok, çırak bulamıyoruz, bir zanaat öğretelim diyoruz ama kimseyi bulamıyoruz. Bende Çöven ekmeği gelecek kuşaklara aktarılsın diye iki oğluma bu işi öğretim, iki oğlum ile birlikte yapıyoruz
EKMEĞİN SIRRI KULLANILAN UN VE KAVŞAK SUYU
Çöven ekmeğini 15 gün tadı bozulmadan tüketilebildiğini belirten Çöven ekmeği Ustası Mehmet Uğur” Çöven ekmeğinin adı köy ekmeğinden geliyoruz, atalarımız köylerde ektikleri mısır ve buğdayı ve sadece yöremizde çıkan kavşak isimli kaynak suyundan, taş fırınlarda odun ateşinde özel tavalarda yaparlarmış, bizde bu geleneğinin aynısını sürdürüyoruz. Diğer bir özelliği de mısır unu ve buğday ununu hangi oranlarda takılacağını bilinmesi, biz bunu yıllarca yaptığımız için artık biliyoruz. Çöven ekmeğin de yöremizde yetiştirilen mısırlardan elde ettiğimiz un ve birinci sınıf un kullanılması gerekiyor. Hamurun mayalanmasında ise yöremizde kavşak suyu olarak tabir edilen kaynak suyunu kullanıyoruz, terkoz suyu klorlu olduğu için kullanılmaz, tadını ve özelliğini bozar.”
