Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Şanlıurfa’da GAP Eylem Planı Bilgilendirme ve İstişare Toplantısı’nda konuştu.Kacır, Yeni GAP Eylem Planı için 496 milyar TL aktarılacağını ifade ederek “Yeni GAP Eylem Planı’nda bölge vizyonumuzun çerçevesini 5 öncelikli dönüşüm programıyla oluşturduk. Bunlardan ilki 214 milyar lira bütçeli sulama programı. Yeni GAP Eylem Planı, 570 bin 246 kişiye istihdam sağlayacak. GAP Eylem Planı kapsamında toplamda 198 projeye 2024-2028 yılları arasında toplam 496 milyar lira kaynak aktaracağız” dedi.İşte Kacır’ın o açıklamaları:Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde ülkemizi büyük atılımlar ve vizyon projelerle buluşturuyoruz. Türkiye Yüzyılı’nda daha büyük, daha güçlü ve müreffeh bir Türkiye hedefine topyekûn bir kalkınma seferberliğiyle ilerliyoruz. Ülkemizi muasır medeniyetler seviyesinin de üzerine çıkarma yolculuğumuza tüm bölgelerimizi dahil ediyoruz. Asırlar boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış; bereketli hilalin kalbinde yer alan Güneydoğu Anadolu bölgesi de kalkınma yolculuğumuzdan hak ettiği payı ziyadesiyle alıyor. Geçtiğimiz 22 yıl boyunca Güneydoğu Anadolu bölgemizi yeni yatırımlarla buluşturarak, bu verimli toprakların bereketine bereket kattık.Bölgemizde verimli ve planlı üretimin gerçekleşmesi adına sanayinin çarklarının hızla dönmesini sağladık. Bölgemizde yer alan 9 ilimizde 20 yeni OSB kurarak 360 binden fazla ek istihdam oluşmasının önünü açtık. Yatırım teşvik sistemimizle; 1,1 trilyon lira yatırım tutarına sahip ve 710 bin vatandaşımıza istihdam sağlayacak 15 bin 400 yatırımın önünü açtık. Sadece bu yıl tamamlanan yatırımlarla Diyarbakır’da 10 bin 242, Şanlıurfa’da 9 bin 922, Mardin’de 10 bin 228, Batman’da 9 bin 929 istihdam oluşturduk. Cazibe Merkezlerini Destekleme Programı kapsamındaki Mardin, Diyarbakır ve Şanlıurfa illerimizde 43 projeye sağladığımız 3,2 milyar TL destekle şehirlerimizi ihya ettik.Program kapsamında kurduğumuz Ayakkabıcılar Sanayi Bölgesiyle Şanlıurfa’yı ayakkabı sektöründe uzmanlık merkezi haline getirdik. 2013 yılında il genelinde ayakkabı sektöründe çalışan kişi sayısı sadece 11 iken bugün bu sayıyı 4 bin 400’ün üzerine ulaştırdık. Diyarbakır’da tarihi surların restorasyonu, Ulu Cami ve Hanlar Bölgesinin renovasyon çalışmalarını destekleyerek Diyarbakır’ın tarihi ve kültürel kimliğini güçlü bir şekilde tekrar ortaya çıkardık, turizm merkezi rolünü güçlendirdik. İmalat sanayi altyapı desteklerimizin yanında Kulp ilçemizde unutulmaya yüz tutmuş ipek böcekçiliğini yeniden canlandırdık. Mardin’de ise tarihi yerleşim yerinde bulunan ve canlılığını yitirmiş olan 365 geleneksel dükkânı rehabilite ederek fonksiyon kazandırdık.Çalışan ve Üreten Gençler Programında GAP bölgesi illerinden Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa, Siirt, Şırnak illerine 1,1 milyar TL destekle özel sektörün kullanımına hazır 80 fabrika binası inşa ettik. 3 bin 700’den fazla genç ve kadının istihdamını sağladık. Bölgemizin Ar-Ge ve inovasyon altyapısını güçlendirerek yenilikçi fikirlerin ticarileşmesi için 6 teknopark, 19 Ar-Ge merkezi ve 1 tasarım merkezi kurduk. Verdiğimiz destekler, etkin teşvik mekanizmalarımız ve hayata geçirdiğimiz yeni yatırımlarla kadim coğrafyamız, geleceğe umutla bakan bir üretim ve inovasyon merkezi olarak yeniden şekilleniyor. Her bir şehrimizi yeni yatırımlarla buluştururken, bölgesel kalkınma yaklaşımı doğrultusunda yerel ihtiyaçlara uygun projeler geliştirerek şehirlerimizin ekonomik ve sosyal yapısını daha da güçlendiriyoruz.GAP Bölge Kalkınma İdaremiz eliyle, bölgenin çok yönlü kalkınmasını desteklemek için hassas tarımdan su kaynaklarının etkin yönetimine, kırsal kalkınmadan turizme kadar pek çok alanda önemli projeler hayata geçirdik. Bölge Kalkınma idaremiz son 11 yılda GAP Bölgesi’nde sürdürülebilir büyümeyi hedefleyen toplam 1.038 projeye 6,6 milyar lira tutarında kaynak sağladı. Dicle ve Fırat’ın bereketli topraklarla buluştuğu GAP Bölgemiz, ülkemizin tarımsal üretim potansiyelinin en yüksek olduğu coğrafyalardan biridir. Türkiye’de sulanabilir alanların yüzde 20’sini barındıran bölgemizin tarımsal üretimi ve verimliliğini yükseltmeyi sürdürülebilir bir gelecek inşası için kilit taşı olarak görüyoruz.Bu doğrultuda, bölgemizde tarımsal üretim potansiyelini artırmak üzere 2 yıl önce devreye aldığımız Küçük Ölçekli Tarımsal Sulama Programı ile 318 bin dekar alanı sulamaya açtık. Önümüzdeki yıl itibarıyla da 49 bin vatandaşımıza istihdam sağlayacak, 52 bin 500 dekar alanı daha sulamaya açmış olacağız. Organik Tarım, Tarımsal Altyapı ve Kırsal Kalkınma Projeleri ile 172 bin dekar alanı bitkisel üretime kazandırdık ve 15 farklı üründe marka oluşturduk. GAP Bölgesini ilçe ilçe topyekûn kalkındıracak çok boyutlu müdahale araçları içeren “Entegre Kırsal Kalkınma Programı”nın birinci fazını tamamladık. Gerek etki analizi sonuçlarını gerekse de dünyada kırsal kalkınma alanında ortaya çıkan değişim ve gelişmeleri dikkate alınarak ‘Yeni Nesil Entegre Kırsal Kalkınma Programı’nı (GAP Entegre 2.0) başlattık.ÇİFTÇİYE YAZILIM DESTEĞİTarımsal Eğitim ve Yayım Programı (TEYAP) ile bugüne kadar 80 binden fazla çiftçiye eğitim verdik. Geldiğimiz noktada 675 bin hektar tarım alanını sulamaya açtık. GAP Bölgesini ülkemizin gıda ambarı haline getirdik. Çiftçimizin alın terini teknolojinin gücüyle buluşturacak, toprağın dilini konuşarak bereketinin şifrelerini çözecek yerli ve milli yazılımımız GAP Hassas’ı hayata geçirdik.Artık çiftçilerimiz tarlada ilave bir donanıma ihtiyaç duymadan; doğru hasat tarihini, kullanmaları gereken gübre miktarlarını bu yazılım üzerinden belirleyebilecekler.Sayın Cumhurbaşkanımızın onaylarıyla yürürlüğe giren Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejimiz ile şehirlerimizin potansiyelini harekete geçirecek projeleri ince eleyip sık dokuyarak il il, bölge bölge tespit ettik. Bölgemizdeki 9 şehrimizin ekonomilerini güçlendirecek; yer altı ve yer üstü zenginliklerini değere dönüştürecek yatırımları süratle gerçekleştireceğiz. Stratejimizde rekabetçi iller kategorisinde yer verdiğimiz Gaziantep’te orta-yüksek ve yüksek teknolojili üretim ve ihracatın artırılmasını temel hedef olarak belirledik. Bu çerçevede Gaziantep’te, özellikle metal ve makine sektörlerindeki üretim altyapısının AR-GE, tasarım, yenilik, teknoloji odaklı girişimcilik ve markalaşma faaliyetlerini geliştirmeyi önceliyoruz.Bölgesel merkezler kategorisinde ele aldığımız Diyarbakır ve Şanlıurfa’yı tekstil ve mobilya sektörlerinden gelecek yeni yatırımlarla buluşturacağız. Yeni nesil verimli tarım uygulamalarıyla genç nüfusun iş gücüne dahil olmasını sağlayacağız. Şehirlerimizin eşsiz tarihini ve kültürünü daha çok tanıtmanın yanı sıra lojistik alt yapılarını ve bağlantılarını daha da güçlendirerek öne çıkan turizm destinasyonları haline getireceğiz. Potansiyel rekabetçi illerimiz arasında yer alan Mardin’de, dayanıklı gıda, hazır yemek ve selüloz üretimi önceliklendirerek mevcut sektörlerdeki üretim hacmini ve katma değerini artırmayı; ayrıca orta-yüksek teknolojili ürünlerin üretimini teşvik etmeyi hedefliyoruz.Rekabet nüvesi illerimizden olan Batman’da petrolden elde edilen yan ürünlerin üretimine ağırlık verirken, bir diğer ilimiz Adıyaman’da kültür turizmine odaklanacağız. Stratejimizde öncelikli dönüşüm illerimiz olarak belirlediğimiz; Kilis, Siirt ve Şırnak’ın yer altı zenginliklerini değerlendirerek, ulaşım bağlantılarını güçlendirerek ve turizm potansiyelini harekete geçirerek sosyo – ekonomik gelişmişliği ülke ortalaması seviyesine yaklaştıracağız. Kilis’te zeytinyağı işleme; Şırnak’ta fıstık işleme, depolama ve tohum işleme ile bazalt potansiyellerinin değerlendirilmesi projelerini hayata geçireceğiz. Siirt’te ise fıstık lisanslı depoculuk faaliyetleri ele alacağımız temel sektörler arasında olacak.Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejimizle uyumlu olarak GAP’a yeni bir soluk getirecek, kazanımlarımızı besleyecek yeni projeleri de içine alan 2024-2028 GAP Eylem Planımızı tüm paydaşlarımızın katkılarıyla, titiz bir çalışma sonucu ortaya çıkardık. 2024-2028 GAP Eylem Planı ile sürdürülebilir akıllı tarım uygulamalarıyla sulama hedeflerimize ulaşırken, kırsalda ekonomik katma değeri artırmayı hedefliyoruz. Eylem Planı içerisinde GAP Bölgesi vizyonumuzun çerçevesini; kaynak kullanımında verimliliği sağlayan, entegre ve sürdürülebilir kalkınma anlayışıyla çizerek 5 öncelikli dönüşüm programı oluşturduk. Bunlardan ilki 214,2 milyar TL bütçe ile gerçekleştirmeyi planladığımız Sulama Programı.570 BİNİ AŞKIN İSTİHDAMProgram doğrultusunda su kaynaklarının verimli kullanılmasını sağlayarak maliyetleri düşürecek Silvan Projesi, Kralkızı-Dicle Sulamaları, Mardin Sulamaları, Adıyaman Koçali ve Gömükan Barajı Sulaması, Küçük Ölçekli Sulama İşleri projelerini hayata geçiriyoruz. Katma değer oluşturacak bu dönüşümü 2028 yılına kadar 475 bin 205 hektar alanı sulamaya açarak gerçekleştireceğiz. 570 bin 246 kişiye istihdam sağlayacak program ile hedefimiz; kuru tarımda 1.605 dolarlık katma değer artışı ve GAP Bölgesi tarımsal Gayrisafi Katma Değerin ülke içindeki payının yüzde 19,1’e, bitkisel üretim değerinin de yüzde 21,5’e yükselmesidir.Tarımda Hassas Dönüşüm Programı ile; akıllı tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması, rekabetçi tarım ürünlerinde entegre kaynak verimliliği, sulama pompalarında verimlilik ve iyi pamuk uygulamalarını 63,8 milyar TL’lik bütçe ile hayata geçireceğiz. Ayrıca hayvancılık altyapısının geliştirilmesi, meraların ıslahı ve optimizasyonu, taşlık arazilerin ıslahı ve yenilenebilir enerji kaynaklarının tarımda kullanımının yaygınlaştırılmasını hedefleyen projelere de ağırlık veriyoruz. Program ile akıllı sulama sistemlerinin kullanıldığı alanın 400 bin hektara, iyi pamuk yetiştiriciliği yapılan alanın ise 611 bin dekara çıkarılmasını, 50 bin dekar mera alanının ıslah edilmesini, 50 bin dekar taşlık arazinin tarıma kazandırılmasını hedefliyoruz.Ayrıca, küçükbaş hayvan varlığının 11,8 milyona çıkarılması, hayvan başına süt veriminin de 0,75 litreden 0,9 litreye çıkarılması ve sulama pompalarında verimliliğin yüzde 53’e yükseltilmesi program hedeflerimiz arasında yer alıyor. GAP Entegre 2.0 Programı ile; kırsal alanda yaşayan, işlemeli tarıma uygun arazilerin az bulunduğu ve sulamadan yararlanamayan nüfusun sosyo – ekonomik koşullarını tarım dışı gelir ve istihdamla yükseltmeyi hedefliyoruz. Söz konusu hedeflerimiz için 4,6 milyar TL bütçe öngörüyoruz. Devreye alacağımız GAP Entegre Kırsal Kalkınma Programı, Anadoludakiler: GAP Bedestenden Dijital Platformlara Programı ve GAP Sosyal Invest Programları ile bölgeye yapılacak yeni yatırımların önünü açacağız.Böylece 2028 yılı sonuna kadar AB nezdinde tescil edilen coğrafi işaretli ürün sayısını 3’ten 13’e çıkarmayı, kırsalda öne çıkan 9 adet üründe ekonomik değer oluşturmayı, 50 kooperatifi desteklemeyi ve 3 adet sosyal etki tahvili uygulaması yapmayı hedefliyoruz. 19,3 milyar lira bütçeli Turizm Odaklı Ekonomik Büyüme Programı ile; bölgenin kültürel mirasını muhafaza ederek alt yapıyı güçlendireceğiz, destinasyonlarda yeşil dönüşümü önceleyeceğiz. Vereceğimiz eğitimlerle hizmet kalitesini artırarak turizm odaklı tanıtım ve markalaşma projeleriyle bölgedeki turizm etkinliğini artıracağız. Projelerimizle gerçekleşecek yeni yatırımlarla, 2028 yılına dek turizmde yatak kapasitesini 98 bin 696’ya, belgelendirilmiş tesislerdeki geceleme sayısını 8,1 milyona ve ortalama geceleme süresini de 2,6’ya yükselteceğiz.Ayrıca, ziyaretçi karşılama merkezleri ve tarihi ören yerlerinde yeşil dönüşüm projeleri, sürdürülebilir eko-turizm köyleri, kültürel mirasın korunması ve yaşatılmasına yönelik çalışmalar ve kültür yolları oluşturulması gibi çalışmaları da yürüteceğiz. Beşinci ve son olarak; Emek Yoğun Sanayi Sektörlerinde Dönüşüm Programı ile, özellikle emek yoğun sektörlerde nitelikli yatırımların hayata geçmesini sağlayacağız. Bu Programa 16,1 milyar TL’lik kaynak tahsisi öngörüyoruz. Bu kapsamda, 2028 yılına kadar 2 adet büyük ölçekli özel sektör yatırımı ve Yerel Kalkınma Hamlesi Teşvik Programımız kapsamında 36 adet yeni yatırımı bölgeye kazandıracağız. Ayrıca yatırıma dönüştürülmesini planladığımız 70 adet ürünün tespitini de gerçekleştireceğiz.496 MİLYARLIK KAYNAKAna hatları ile bahsettiğimiz GAP Eylem Planı kapsamında toplamda 198 projeye 2024-2028 yılları arasında toplam 496,2 milyar lira kaynak aktaracağız. Projelerin hayata geçmesi ile öngörümüz, bölgemizde kişi başına düşen yıllık gelirde ilave 49 bin lira artışın sağlamasıdır. Hep birlikte; bölgemizin bereketini artıracak projeleri kararlılıkla hayata geçirerek, bu kıymetli kadim toprakları geleceğin büyük ve güçlü üretim merkezi haline getireceğiz. Suriye’deki gelişmeler özellikle sınır bölgesindeki illerimiz için önemli ekonomik iş birliği fırsatlarına işaret ediyor. Diğer yandan, Irak ile Ortak Mutabakat Zaptı imzaladığımız Kalkınma Yolu Projesi de GAP bölgesinden başlamak üzere Kapıkule Sınır Kapısına kadar şehirlerimizin ekonomik ve ticari faaliyetlerini artıracak.
