Başkan adaylarının ilk tartışması Joe Biden için büyük kayıplarla geride kaldı. Başkan Biden’ın televizyon tartışmasındaki birinci hedefi yaşıyla ilgili endişeleri gidermekti. Ancak bunu başarmak bir yana, tartışmalar derinleşti.
DEMOKRATLARDA YÜKSELEN ENDİŞE SESLERİ
Bazı Demokrat siyasetçilerin 81 yaşındaki Biden’ın adaylıktan çekilmesi talebini CNN yorumcularına ilettiği dahi bildiriliyor. Bazıları ise direkt olarak Beyaz Saray’a giderek, adaylığa devam etmesi ile ilgili endişeleri dile getirmeyi değerlendiriyor.
Demokrat Parti’nin başkan adayı, 19-22 Ağustos tarihleri arasında Chicago’da yapılacak Demokratik Ulusal Kongre’de (DNC) resmileşecek. Burada bir adayın delegelerin çoğunluğunun desteğini elde etmesi gerekiyor.
Ancak halihazırda yaklaşık 4 bin delegenin yüzde 99’u ön seçimlerde Biden’a oy vereceklerini taahhüt etti. Demokratik Ulusal Kongre kuralları gereği bu delegeler taahhütlerini yerine getirerek Biden’ın adaylığını desteklemekle yükümlülüler. Fakat eğer Biden, kendisi adaylıktan çekilirse bu delegelerin ellerini kolaylaştırır.
‘DEVAM EDELİM’
Halef belirleme konusunda ise parti içinde bir siyasi mekanizma bulunmuyor. Bu sebeple eğer Biden çekilirse Ağustos kongresi bir aday seçim kongresine dönüşecektir. Ancak Biden, tartışma sahnesinden ayrıldıktan kısa bir süre sonra Atlanta’daki destekçilerine ‘devam edelim’ diyerek adaylıktan çekilme niyetinin olmadığının işaretini verdi. Ayrıca Biden’ın kampanya sözcüsü Lauren Hitt, Cuma günü yaptığı açıklamada daha da net konuştu ve “Elbette çekilmeyecek” dedi.
Muhtemelen Biden’ın, adaylığını destekleyeceği taahhütünü veren delegeler üzerinde bir nüfuzu olacaktır. Ama bu delegelerin istediklerini yapma özgürlükleri de olacaktır. Bu durum, adaylık fırsatı kollayan Demokratlar arasında çılgın bir rekabetin yaşanmasına yol açabilir. Fakat Biden’ın şu ana kadar kenara çekilmeyi düşündüğüne dair hiçbir belirti olmadığını eklemekte fayda var.
ÇEKİLMEYE ZORLANABİLİR Mİ?
Peki, Joe Biden çekilmeye zorlanabilir mi? Bu daha da az olası bir senaryo. Modern siyasi tarihte, ABD’de büyük bir ulusal partinin üyeleri, hiçbir zaman başkan adayını zorla seçim dışına itme girişiminde bulunmadı. Bu ihtimale dair ciddi bir plan bulunduğuna ilişkin de kanıt yok.
Ancak Demokratik Ulusal Kongre’nin yönetmeliklerinde Biden’ın görevden alınmasını mümkün kılabilecek bazı küçük boşluklar teorik olarak bulunuyor. Eğer çok sayıda delege, Biden’a karşı bir araya gelirse, yeni bir isme doğru yöneliş olabilir.
Başkan yardımcısı Kamala Harris, Biden’ın oy pusulasındaki ortağı. Yanı sıra, başkanlık döneminde Biden’ın bir şekilde görevden ayrılması ihtimalinde otomatik olarak onun yerini alacaktı. Ancak bu, Harris’in oy pusulasında Biden’ın yerine geçebileceği anlamına gelmiyor. Aniden yarıştan ayrılmaya karar vermesi durumunda da Biden, Harris’in oy pusulasında kendisinin yerine geçmesine hükmedemiyor.
Biden kampanyasından vazgeçmeyi tercih ederse Kamala Harris, muhtemelen Biden’ın yerini almak isteyen diğer Demokrat adaylara katılabilir. Ancak bu durum, muhtemelen Harris ve diğerlerinin kurultayda eyalet delegelerinin desteğini almak için lobi faaliyetlerinde bulunacağı bir senaryo yaratabilir.
Bu durum Demokrat Parti için en son 1960 yılında gerçekleşmiş, başkan adayı John F. Kennedy ve kendisine yardımcısı olarak seçtiği Lyndon B. Johnson, Los Angeles’ta düzenlenen parti kurultayında oy toplamak için yarışmıştı.
Başkan yardımcılığı unvanı sebebiyle olası bir seçimde Harris’e yönelme ise elbette gerçekleşebilir. Ancak Amerikan kamuoyunda nispeten düşük bir popülaritesi var ve bu da başkan yardımcılığının getirdiği nüfuzu boşa çıkarabilir. Yapılan kamuoyu yoklamaları, Harris’e verilen desteğin Biden ve Trump’ın da altında olduğunu gösteriyor.
YERİNİ ALACAK BİR İSİM VAR MI?
Kamala Harris dışında, 2024’te Biden’ı desteklerken gelecekte kendileri de başkanlık için yarışmak isteyen isimler arasında California Valisi Gavin Newsom, Michigan Valisi Gretchen Whitmer, Pennsylvania Valisi Josh Shapiro, Illinois Valisi J. B. Pritzker ve California’dan Temsilciler Meclisi Üyesi Ro Khanna yer alıyor.
Vermont Senatörü Bernie Sanders, Massachusetts Senatörü Elizabeth Warren ve Minnesota Senatörü Amy Klobuchar’ın yanısıra Ulaştırma Bakanı Pete Buttigieg dahil Biden’ın partinin 2020 başkanlık ön seçimlerinde geride bıraktığı diğer isimler de yeniden yarışa girmeyi deneyebilir.
Muhafazakar gruplar, Biden’ın yarıştan aniden ayrılması halinde ülke çapında davalar açarak, isminin oy pusulasında yer almasının hukuki olup olmadığını sorgulayacaklarını belirtmişti.
Ancak Demokratik Ulusal Komite’nin kural koyucu kolunun üyesi olan Brookings Enstitüsü uzmanı Elaine Kamarck, siyasi ön seçimleri yürüten partiler, ırkçı seçmen baskısı gibi anayasal haklarla çelişecek herhangi bir adım atmadıkları sürece, mahkemelerin siyasi ön seçimlerin dışında kaldığını söyledi.
Yönetim çalışmaları alanında kıdemli bir araştırmacı olan ve başkan adaylığı süreci hakkında kitap yazan Kamarck, tartışma programından önce verdiği bir söyleşide, “Bunun partinin yetki alanında olduğu anayasal olarak çok açık. Bir siyasi partiyi temsil etmesi için birini aday gösterme işi siyasi partinin işidir” demişti.
