İsrail Eski Eserler Kurumu (IAA), Kiryat Gat kenti yakınlarında Bizans dönemine ait, İncil’den bir ayetin yer aldığı benzersiz mozaik zeminli 1.500 yıllık bir manastır keşfetti. Manastırın zemini, karmaşık bir şekilde işlenmiş mozaiklerle kaplı ve tam ortasında antik Yunanca bir ayet bulunuyor. Bu ayette Tesniye 28:6’ya atıfta bulunularak, “İçeri girdiğinde mutlusun ve dışarı çıktığında mutlusun” yazıyor. IAA uzmanları, manastırın MS 5. ve 6. yüzyıllar arasında, Bizans İmparatorluğu döneminde inşa edildiğini belirtti.
Kazı liderleri Shira Lifshitz ve Maayan Margulis, buranın Roma ve Bizans dönemlerine ait bölgedeki en büyük ve önemli yerleşim yerlerinden biri olduğunu açıkladı. Yerleşimde en az on binanın kalıntıları, bir şarap presi ve büyük bir depo binası gibi yapılar ortaya çıkarıldı. IAA Sanatsal Koruma Birimi Başkanı Mark Avrahami, mozaik zeminin İsrail’de bugüne kadar keşfedilen en eşsiz örneklerden biri olduğunu belirtti. Geometrik desenlerde kullanılan çok küçük taşların, haç şeklindeki süslemeleri vurgulamak için özel bir teknikle yerleştirildiği belirtildi. Zeminde ayrıca İncil ayetlerinin yanı sıra aslanlar, güvercinler, amforalar, çiçekler ve diğer geometrik desenler de yer alıyor. Mozaik, daha sonra korunmak ve halka sergilenmek üzere IAA’nın mozaik atölyesine taşınacak. Manastır, Roma döneminde kurulan ve Bizans döneminin sonuna kadar aktif kalan bir yerleşim yerinde bulunuyor. Yerleşim, dağlık bölgeyi kıyı ovasına bağlayan merkezi bir yol üzerinde bulunuyor ve hem yerel halka hem de yoldan geçen gezginlere hizmet veriyordu. Araştırmacılar, yerleşim alanının Bizans döneminde önemli ölçüde genişlediğini manastırın yanı sıra şarap presi gibi yapıların inşa edildiğini belirtti. Şarap presi, fermantasyon odaları ve toplama teknelerinde mavi ve beyaz taşlardan yapılmış mozaiklerle kaplanmış. sözcüye göre: Burada üretilen şarapların hem ülke geneline hem de Akdeniz’in diğer bölgelerine ihraç edildiği düşünülüyor. Yapılan kazıda, ithal mallar, sikkeler, metal ve cam kaplar gibi çok sayıda çıkarıldı. Sadece bu değil ayrıca, seramik fabrikasına ait atıklar, bozulmuş çanak çömlekler ve bölgeye özgü çeşitli kaplar bulundu. Bu bulgular, burada zengin ve önemli bir topluluğun yaşamış olduğunu da kanıtlıyor.
IAA Güney Bölge Müdürü Svetlana Talis, keşfin Kiryat Gat ve çevresinin tarihi zenginliğini ve bölgenin antik çağdaki merkezi rolünü olduğunu da kanıtladığını belirtti. Bizans İmparatorluğu, Roma İmparatorluğu’nun doğu yarısı olarak kurulmuş ve uzun yıllar boyunca antik Avrupa’nın en güçlü imparatorluklarından biri olmuştur. Konstantinopolis’in 1453 yılında Osmanlılar tarafından fethiyle sona eren imparatorluk, Hristiyanlık tarihindeki önemli yapıların ve yerleşimlerin oluşmasında büyük rol oynadı. Bu keşif, Bizans döneminin günlük yaşamına ve mimarisine ışık tutarak tarihi daha iyi anlamamıza da olanak veriyor.
