Her anne baba çocuğunun zeki olmasını ister. Ancak bazı çocuklar diğerlerinden daha üstün zekaya sahip olabiliyor. Peki üstün zekalı çocukların özellikleri nelerdir? Nöropsikologlar sadece ortalamanın üzerinde bir IQ’ya sahip olmayı; pedagoglar ise birçok alanda beceri ve yetenek göstermeyi üstün zeka olarak tanımlıyor. Göreceli bir kavram olduğu için ise net bir tanımı yok. Ancak IQ testine giren ve 97’nin üzerinde bir sonuç alan çocukların üstün zekâlı olarak kabul edilmesi yönünde genel bir uzlaşı var. Çocuklardaki bazı davranışlar ise üstün zeka seviyesinde olduğuna işaret edebiliyor.
ÖNE ÇIKAN VİDEO AŞIRI HAREKETLİ OLMAK Bebeklikten itibaren gözlemlenebilen davranışlar arasında el-kol-bacak hareketlerinin sıklığı var. Üstün zekalı çocukların bebeklik dönemi aşırı hareketli olabiliyor. AİLEYİ ERKEN TANIMA Aile bireylerini hızlı ve erken öğrenme, onları gördüğünde tanıdığını ifade eden mimikler sergileme de üstün zeka işaretlerinden biri olarak değerlendiriliyor. SESLERE KARŞI DUYARLILIK Seslere karşı duyarlılığın yaşıtlarına göre daha gelişmiş olması üstün zeka göstergesi olabiliyor. HAFIZANIN GÜÇLÜ OLMASI Görüp gözlemledikleri, duyduklarını ve deneyimlerini asla unutmama, mükemmel bir hafıza performansı sergileme uzmanlar tarafından üstün yetenek özelliği olarak kabul ediliyor. AŞIRI MERAK Her çocuk soru sorar ama araştırmalar üstün zekalı çocukların bıkmadan usanmadan soru sorduğunu ortaya koyuyor. ERKEN YAŞTA CÜMLE KURABİLME Erken yaşta kelime haznesi gelişimi, uzun cümle kurabilme yeteneği ve dil bilgisi gelişimi göstermesi de üstün zeka işareti olabilir. KENDİNDEN BÜYÜKLERLE ARKADAŞLIK KURABİLME Arkadaşlarını yönetebilme, kendinden büyük çocuklarla arkadaşlık edebilme ve lider davranışlar sergileme. PROBLEM ÇÖZEBİLME YETENEĞİ Zorlukların üstesinden gelebilme, problem çözmeye dayalı zeka oyunlarında başarılı olma ve soyut kavramlara karşı muhakeme yeteneğine sahip olma. OKULA İLGİSİZ OLABİLİYORLAR Öte yandan üstün zekâlı olduğu tespit edilemeyen bazı çocuklar okula ilgilerini kaybedebiliyor ve davranış sorunları sergileyebiliyor. Nörobilimci Dr. Fabiano de Abreu konuyla ilgili şunları söylüyor: “Yeterince uyarılmadıkları ve teşvik edilmedikleri için okulda iyi notlar alamayan çok fazla üstün zekâlı çocuk var. Bazen tekrara dayalı öğretim metodları ya da sınıf yapısı bu gibi çocukları rahatsız ediyor ve yeteneklerini ilerletemiyorlar.” Brezilya Üstün Zekâ Konseyi’ne göre bu tür insanlar iki gruba ayrılıyor. Birincisi iyi notlar alan ve bilimsel verileri öğrenmekte çok başarılı olan “akademik grup”; diğer grubun ismi ise “yaratıcı veya üretken”. Psikolog Priscila Zaia’ya göre birinin üstün zekâlı kabul edilebilmesi için duygusal ve sosyal açılardan da bazı özellikleri sergiliyor olması gerek. Bu tür insanlar çok daha hassas ve empatik oluyor. Adalet duyguları çok yüksek, çok gözlemci ve ayrıntılara dikkat ediyorlar. Ayrıca entelektüel alanın dışında müzik, spor, sanat ya da dansta da görülen yetenekleri olabiliyor.
