Beyne yeterli kan gitmediğinde ortaya çıkan geçici bir bilinç kaybı olan bayılma, küçük çocuklardan yaşlılara kadar her yaştan insanı etkileyebilir. Her ne kadar korkucu görünse de çocuklarda görülen bayılmaların yaklaşık yüzde 98 ila 99’u iyi huylu; yani altta yatan kalple ilgili bir neden yoktur. BAYILMA 10 YAŞ ÖNCESİNDE SIK GÖRÜLMÜYOR Bayılmanın 10 yaştan önce pek görülmediğini bildiren Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Şirin Seçkin, “Kişi kendine geldiğinde tamamen sağlıklı ve beyin fonksiyonları da yerindedir. Bayılma 10 yaşından önce genellikle sık nefes alma sonrası nefes tutma nöbetiyle gelişir. Kızlarda daha sık görülür ve bu daha çok psikolojiktir. 10 yaştan sonra da sıklıkla uzun süre ayakta durma, sıvı kaybı, duygusal stres, sıcak, ani ayağa kalkma ya da pozisyon değiştirme nedeniyle tansiyon düşmesi sonucu gelişir” dedi. “Sık tekrarlayan bayılmalarda muhakkak ileri tetkikler yapılarak kalp taranmalıdır” diyen Seçkin, sözlerine şöyle devam etti: “Şeker düşmesi, kalp krizi veya felç geçirme, aritmi, beyin travması, zehirlenme gibi acil durumlar sonucu gelişen bilinç kayıpları bayılma değildir.” BAYILMA TEHLİKELİ MİDİR? Çok arada tetikleyici etkenlerle bayılmalar meydana geliyorsa genellikle bunun tehlikeli olmadığını kaydeden Seçkin, “Kış aylarında influenza ve koronavirüs, yaz aylarında ise dizanteri başta olmak üzere ishaller bayılmaya yol açabilir. Bazı ani uyaranlar da bayılmaya yol açabilir. Öksürmek, tuvaletini yapmak, gülmek, hapşırmak, büyük lokma yutmak, müzik aleti üflemek, ani saplanan karın ağrısı, yemek yemek de bayılmayı tetikleyebilir” dedi. Seçkin, bayılmaların nadiren de olsa yaralanmaya yol açabileceğini vurgulayarak, kan ya da iğne görünce bayılan çocuklara yatar pozisyonda iğne yapılması gerektiğini söyledi. BAYILAN BİR ÇOCUĞA İLK MÜDAHALE NASIL OLMALI? Dr. Seçkin, “Beyine giden kan akımını artırmak için çocuk düz bir zemine yatırılarak ayaklar ve bacaklar havaya kaldırılmalıdır. Bayılmaları azaltmak için de çocukların yeterince su içmeleri, aniden ayağa kalkmamaları, başları dönerse de uzanmaları önerilir” diye konuştu. Sık bayılan çocukların yaş aldıkça bayılmalarının azaldığını kaydeden Seçkin, “21 yaşına kadar azalarak devam edebilir” dedi. HANGİ BAYILMALAR TEHLİKELİ? Dr. Seçkin, “Tekrarlanan bayılmalar, göğüs ağrısı varsa, yeni bir üfürüm başlamışsa, nefes darlığı varsa, ailede kalp hastalığı varlığı, performansta azalma varsa mutlaka araştırılmalı” diyerek sözlerine şöyle devam etti: “Bayılma spor yaparken ya da yatarken oluşursa, bayılma öncesi göğüste ağrı, nefes darlığı, terleme, kalpte çarpıntı gelişmişse, ailede nedeni açıklanamayan ani ölümlerin varlığı, 40 yaştan önce kalple ilgili ölümler varsa araştırılmalıdır.” Çocuklarda meydana gelen bayılmaların tedavisi de nedene bağlı olarak değişiklik gösteriyor. Altta yatan bir problem yoksa çocuğun bayılmayı tetikleyen durumlardan kaçınmaya çalışmaları önerilir. Ancak kalbe bağlı bir sorun tespit edilirse verilecek tedavi buna göre şekilleniyor.
