Bu gelişmelerin ışığında, ABD’deki Intercontinental Exchange emtia borsasında kakaonun ton başına fiyatı 12.931 dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Kakao fiyatları, yıl başından bu yana %200’den fazla artış gösterdi. Fiyatlardaki bu rekor yükselişin temel nedenleri arasında küresel arz endişeleri ve olumsuz hava koşulları yer alıyor.KAKAO ARZINDA CİDDİ ENDİŞELER Batı Afrika’daki kötü hava şartları ve mahsul kayıpları, kakao üretiminde ciddi bir azalmaya neden oldu. Özellikle Fildişi Sahili ve Gana’daki zayıf üretim, küresel stokların daralmasına yol açarak fiyatları yükseltti. Uzmanlar, 2024/25 sezonunda kakao stoklarında açık beklendiğini belirtiyor.Fildişi Sahili’nde düşük kalite nedeniyle kakao çekirdeklerinin reddedilmesi ve hasat miktarındaki azalma, arz endişelerini daha da artırdı. Öte yandan, Gana’da mahsul kalitesinin düşmesi nedeniyle 350 bin ton kakao çekirdeği teslimatının erteleneceği haberleri, fiyat artışına neden olan bir başka etken oldu.ÇEVRESEL VE EKONOMİK FAKTÖRLER Kuraklık, şiddetli yağışlar ve bitki hastalıkları gibi çevresel faktörler kakao ağaçlarını olumsuz etkiledi. Özellikle CSSVD virüsünün yayılması, ağaçların ölmesine ve üretimde kayıplara yol açtı. Ayrıca, yasa dışı altın madenciliği nedeniyle kakao çiftliklerinin yerini kaybetmesi, üretimdeki düşüşü hızlandırdı.Avrupa Parlamentosu’nun, orman tahribatıyla üretilen tarım ürünlerinin ithalatına yönelik düzenlemeyi ertelemesi de fiyat artışını destekleyen unsurlar arasında yer aldı.ÇİKOLATA ÜRETİCİLERİ VE PİYASA ETKİSİ Fiyatlardaki artış, çikolata üreticilerini de doğrudan etkiliyor. Büyük şirketler uzun vadeli sözleşmelerle maliyetlerini kontrol altında tutmaya çalışsa da, küçük ölçekli üreticiler ham maddeye erişim için daha yüksek fiyat ödemek zorunda kalıyor. Bu durum, piyasada yeniden yukarı yönlü bir trendin oluşmasına yol açtı.GELECEK DÖNEM BEKLENTİLERİ Vadeli işlem uzmanı Zafer Ergezen, Batı Afrika’nın küresel kakao üretiminin %70’ini karşıladığına dikkat çekerek, bölgedeki iklim koşullarının üretim üzerindeki etkisine vurgu yaptı. Ergezen, “Kakao fiyatlarındaki yükseliş, arz açığının artmasıyla hız kazandı. Ancak gelecek sezonda üretimin toparlanması bekleniyor, bu da fiyatlamaların kalıcılığını etkileyebilir,” dedi.Yatırımcılar için fiyat dalgalanmalarının sürebileceğini belirten Ergezen, dikkatli olunması gerektiğini vurguladı: “Gelecek sezon üretim artışı beklentileri fiyat seviyelerini düşürebilir veya dalgalanmaları artırabilir.”
