Önümüzdeki ay yaklaşık 16 milyon emeklinin kök aylığına zam yapılırken, ayrıca taban aylıkta da artış gündemde. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, en düşük emekli aylığıyla ilgili sorular üzerine, “Bizim en temel kuralımız, enflasyona ezdirmeme kuralıdır. Burada temel mekanizmaların çalışacağını belirtmek istiyorum. 12 bin 500 lirayla ilgili mutlaka bir değerlendirme yapılacaktır. Genel artışlarla birlikte asgari aylık alan emeklimizle ilgili de mutlaka bir çalışma yapılacaktır diye düşünüyorum” ifadesini kullandı. Bu konuda karar 3 Ocak’ta enflasyon verilerinin açıklanmasıyla zam oranlarının belli olmasının ardından verilecek. Burada ağırlıklı olarak taban aylığın Ocak zammıyla aynı oranda artırılması üzerinde duruluyor. Enflasyon tahminleri de ipuçlarını veriyor. SSK ve Bağ- Kur emeklilerine 5 ayda yüzde 14.57 zam oluştu. Kök aylıklara yansıtılacak zam oranı için geriye Aralık enflasyonunun belli olması kaldı. Merkez Bankası’nın son Piyasa Katılımcıları Anketi’nde Aralık enflasyonu yüzde 1.67 olarak tahmin edildi. Bu tahmin gerçekleşirse 2024’ün ikinci 6 aylık dönemindeki enflasyon yani SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı yüzde 16.48 olacak. Bu oran taban aylığa yansıtılırsa da, en düşük ödeme 12 bin 500 liradan 14 bin 560 liraya çıkacak.
ENFLASYON AYARI
Eğer Aralık ayında TÜFE yüzde 1.5 artarsa, SSK ve Bağ- Kur’luların zam oranı yüzde 16.29 olarak gerçekleşecek. Bu oran taban aylığa yansıtılırsa da en düşük ödeme 14 bin 536 liraya yükselecek. Aralık enflasyonu yüzde 2 olursa SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı yüzde 16.86’ya çıkarken, bu oran taban aylığa yansıtılırsa da en düşük ödeme 14 bin 608 lirayı bulacak. Aralık’ta TÜFE’nin yüzde 2.5 çıkması halinde de emeklilerin zam oranı yüzde 17.43 olacak. Bu oranın taban aylığa uygulanması halinde en düşük ödeme 14 bin 679 liraya ulaşacak. TÜFE Aralık ayında yüzde 3 olarak gerçekleşirse, zam oranı yüzde 18 seviyesinde çıkacak. Taban aylık da bu oran yansıtılırsa 14 bin 750 lira seviyesine gelecek.
DENGE MESAJI
Cevdet Yılmaz, asgari ücret tespit çalışmalarının haftaya başlayacağına değinerek, şöyle konuştu:
“3’lü bir mekanizma var. Şunun altını çizmek istiyorum; asgari ücret adı üstüne asgaridir, yani bundan daha altı olmaz. Önemli olan da bu çizgidir. 2023’te yüzde 100’den fazla bir zam yapıldı. 2024’te de yaklaşık yüzde 50 civarında zam oldu. En az bunlar kadar da önemli olan bir kararla, asgari ücreti vergi haricinde tuttuk. Ücret belirlenirken bir denge aranacaktır. Şimdiden bir rakam ifade etmek doğru olmaz.”
Emeklilerin Ocak zammının refah payı ile artırılması ya da taban aylığın enflasyon oranının üzerinde yükseltilmesi de mümkün. Burada taban aylığın yüzde 20 seviyesinde yükseltilmesi de formüller arasında. Bu durumda en düşük emekli aylığı ödemesi 15 bin lira olacak.
İŞTE 6 FORMÜL
1
Aylık TÜFE (Aralık): % 1.5
6 aylık TÜFE: % 16.29
SSK ve Bağ-Kur emeklisi zammı: % 16.29
Taban aylık: 14.536 TL
2
Aylık TÜFE (Aralık): % 1.67
6 aylık TÜFE: % 16.48
SSK ve Bağ-Kur emeklisi zammı: % 16.48
Taban aylık: 14.560 TL
3
Aylık TÜFE (Aralık): % 2
6 aylık TÜFE: % 16.86
SSK ve Bağ-Kur emeklisi zammı: % 16.86
Taban aylık: 14.608 TL
4
Aylık TÜFE (Aralık): % 2.5
6 aylık TÜFE: % 17.43
SSK ve Bağ-Kur emeklisi zammı: % 17.43
Taban aylık: 14.679 TL
5
Aylık TÜFE (Aralık): % 3
6 aylık TÜFE: % 18
SSK ve Bağ-Kur emeklisi zammı: % 18
Taban aylık: 14.750 TL
6
Refah payı formülü
Artış: % 20
Taban aylık: 15.000 TL
