Birisiyle iletişimin aniden ve beklenmedik bir şekilde kesilmesi yani bir anlamda ortadan kaybolması için kullanılan ‘ghosting’ 2010’ların ortalarında sosyal medya ve flört uygulamalarının ön plana çıkmasıyla ortaya çıktı. 2017 yılında ise Merriam-Webster, bu yeni tanımı sözlüğe ekledi. Ancak son yıllarda adını sıkça duyduğumuz ‘ghosting’ artık sadece ilişkilerde kullanılan bir terim değil. İş hayatında görülen ‘job ghosting’ bir süredir işverenlerin en büyük sorunlarından biri… Buna göre adaylar iş görüşmesine geleceğini söylemesine rağmen gelmiyor ya da tam tersi işe girdikten çok kısa süre sonra bir anda haber bile vermeden işten ayrılıyor. İşte bu ortadan kaybolma ‘job ghosting’ olarak yorumlanıyor. Indeed adlı iş sitesi tarafından 2023 baharında yapılan bir ankete göre, iş arayanların yaklaşık yüzde 78’i potansiyel bir işvereni ‘ghosting’ ettiğini söyledi. Indeed’in bulgularına göre iş arayanların yaklaşık yüzde 62’si gelecekteki iş aramaları sırasında ‘ghosting’i planlıyor. Bu oran 2022’de yüzde 56 ve 2019’da ise yüzde 37’ydi. Forbes’un haberine göre ‘ortadan kaybolanlar’ sadece başvuru sahipleri değil. İşin diğer boyutunu da es geçmemek gerekiyor. Örneğin başvuru sahibi özgeçmişini bir işverene sundu, görüşmeye çağrıldı ve birkaç ay boyunca yaklaşık üç ila altı kişiyle görüşme sürecinden geçti. Aday bu fırsattan heyecan duydu ancak işe alım ekibinin sağır edici bir sessizliği olunca hevesleri söndü. Aramalara, mesajlara, e-postalara veya LinkedIn mesajlarınıza cevap verilmedi. İşte iletişimdeki ani kesinti yani ‘job ghosting’ kişinin işi alamadı mesajıydı. İş arayanların da yüzde 40’ı, bir işverenin ikinci veya üçüncü görüşme sonrasında karşı taraftan bir daha haber alamadıklarını söyledi. Bu oran 2022’de yüzde 30’du. Indeed raporuna göre veriler, ‘ghosting’in iş hayatında ‘hala yükseliş eğiliminde’ olduğunu ve şu an için ‘geçici bir moda olmadığını’ gösteriyor. NEDEN YAYGINLAŞIYOR? Peki temeldeki sorun ne? İşe alım firması Randstad’ın iş profesyonellerinden sorumlu kıdemli başkan yardımcısı Jill Eubank, işe alım sırasında zayıf iletişim sergileyen iş arayanlar ve işverenlerin aslında yeni olmadığını ve bunların her zaman olduğunu söyledi. ABD ekonomisinin pandemiye bağlı durgunluktan sonra yeniden açılmasıyla 2021′in başlarında işgücüne olan talep arttı. İşsizlik oranı yaklaşık iki yıldır tarihi düşük seviyelere yakın seyrediyor. Eubank, iş piyasasının yavaş yavaş soğumasına rağmen hala güçlü olduğunu söylerken adayların muhtemelen çok fazla seçeneğe ve yüksek başarı olasılıklarına sahip olduklarını hissettiklerini ve bunun sonucunda da ‘ghosting’in arttığını söyledi. JENERASYON FARKI DA BİR FAKTÖR Tabii bu durum jenerasyonlar arasında farklılıktan da kaynaklanıyor. ABD’de Gelişen Psikoloji Merkezi’nin 2023′te yaptığı bir ankete göre, Y kuşağı ve Z kuşağı çalışanlarının yaklaşık 6’da 1’i, mülakat sürecinde olası işvereni ‘ghosting’liyor. Bunun başlıca nedeni, artık işi istememeleri, başka bir iş teklifi almaları veya kötü bir mülakat deneyimi yaşamaları. Randstad tarafından 2019′da yapılan bir ankete göre ise çalışanların üçte ikisi (%66) bir iş teklifini kabul edip ardından geri çekerek veya işe başlama tarihlerinden önce ortadan kaybolarak işverenleri ‘ghosting’liyor. Aynı şekilde çalışanların yüzde 35’i ise görüşme sürecinde işverenler tarafından ‘ghosting’ ile yok sayıldıklarını söyledi. ÇÖZÜM MÜMKÜN MÜ? Peki nasıl çözüm bulunabilir? Araştırmalara göre iş arayan 4 kişiden biri (%42) daha yüksek ücretin işe yarayacağını ya da en azından sürecin başında ne bekleyeceğini bilmenin faydalı olacağını söyledi. Aynı oranda kişiler (%41) önceden maaş aralığı belirtmek gibi ücret şeffaflığının kendilerini oyunun son aşamasında ‘gölgede kalmaktan’ koruyacağını söyledi. Denklemin bir tarafında iş arayan işverenlerden cevap alamayanlar diğer tarafında ise işçi arayanlar ancak bulamayanlar var. Buna göre bu sorunun tek çözümü var o da karşılıklı güven. İşverenlerin mülakat sürecini uzatmaları işçilerin güvenini düşüren bir faktör olduğundan bu sürecin kısalması çözümlerden biri. Aynı şekilde olumsuz da olsa dahi geri dönüş yapılması oldukça önemli bir faktör. Görüşmelerde ‘ghosting’ yapanlar bu sorunlar çözülürse bunun normale dönebileceğini öne sürüyor, işverenler ise hala şüpheli. * Haberin görselleri Shutterstock’tan servis edilmiştir.
