Gezeravc, sosyal medya platformu Instagram hesabndan uzayda temel ihtiyalarn nasl giderildiine ve istasyona ilikin sorular yantlad.Soru: Tam olarak neredesiniz, konum?Gezeravc: Yerden 400 kilometre (km) yksekte, ISS istasyonunda, istasyon dakikada 500 km yer deitirdii iin tam konum mmkn deil.Soru: Atmosfere giren her ey yanyor, eriyor, uzay arac hangi maddeden yaplm ki bir ey olmuyor?Gezeravc: Seramik ve karbonfiber trevlerinden, s dayanm yksek d kaplama mevcut.Soru: Dnte 5 santimetre boy uzamas olacak m?Gezeravc: Uzun sreler kalnsayd mmkn olurdu ancak 14 gnde pek bir ey deimez. Bu arada uzay uzamas ciddi salk sorunudur, bilginize.Soru: UU’den hangi gezegenler grlebiliyor?Gezeravc: Mesafe dolaysyla plak gzle gezegenlerden sadece Ay grlebilir.Soru: Adyaman ttn ekmeyi unutma.Gezeravc: Baz bitkilerin ekimi yaplyor ve fizyolojisi incelenecek ancak maalesef bu bitki Adyaman ttn deil.Soru: Uzayda 7 gn, dnyada 7 yl m gerekten?Gezeravc: Gnde 16 gndz ve gece geirilse de gerekte ayn zaman dilimindeyiz. Birebir yani :)Soru: Bu uzay aracnn ekimi dron ile mi yaplyor? Nasl?Gezeravc: Uzay istasyonu kameralaryla ve yerden yksek znrlkl kameralarla zum yaplarak.Soru: Sabri abinin toplarn getirmeyi unutmayn.Gezeravc: Uluslararas uzay istasyonu 400 km ykseklikte. Aadakileri toplamlar, kalanlar biraz daha yksekte. Ay yolculuu olursa anca yle.Soru: 2024 Lisans KPSS’de soru olarak gelir misiniz?Gezeravc: Planlanan, gerekleen ve var tarihlerine dikkat edin.Soru: Neden 36 saat srd yolculuk, sre fazla deil mi?Gezeravc: Var noktas yani UU 400 km ykseklikte, 28 bin km hzla hareket ediyor. Roket frlatldnda henz onuncu dakikada 200 km ykseklie kmt bile ancak dakikada 500 km yer deitiren UU ile ayn noktaya varmak, hzlar eitlemek ve bunu tek seferde yapmak 36 saat sryor u anki teknolojiyle.Soru: Dn ne zaman?Gezeravc: 3 ubat olarak planland ancak serbest dme eklinde olaca iin hava durumuna bal olarak deiiklik gsterecektir.Soru: Berber Trk m?Gezeravc: Mikhail Borisovich Kornienko – Rus – 1960 doumlu.Soru: Tuvalet ii nasl oluyor?Gezeravc: Elektrikli sprge gibi vakum yapan sistemler mevcut, dk havada umak yerine ekiliyor.Soru: Svlar nasl dalmadan duruyor?Gezeravc: Yzey gerilimi dolaysyla dalmyor (Svlarda yzey gerilimi yazarak aratrabilirsiniz).Soru: Yemek nereden geliyor?Gezeravc: Hazr halde dnyadan geliyor.Soru: Nasl?Gezeravc: Kargo grevleriyle ve yolculu grevlerle.Soru: Yemein mideye inmesi yer ekimsiz ortamda nasl oluyor?Gezeravc: Peristaltik hareket ad verilen ve otonom alan kaslarla yemek hareket ettirilir, yemek borusu ve barsaklarda besinin hareketi bu ekilde salanr. Yer ekimiyle alakas yoktur.Soru: Yer ekimsiz ortam tarif edebilir misiniz?Gezeravc: Su altnda olmak gibi.Soru: Mide bulants var m?Gezeravc: Vertigonuz yoksa sorun olmaz.Soru: Geri dnte kapsl rastgele bir yere mi iniyor?Gezeravc: Hayr, UU’nin 28 bin kilometre/saat hz dolaysyla fizikteki eik at hareketi gibi bir hareketle balayp atmosfere girdikten sonra alan 2 adet paratle dikey harekete dnecek olan geri dn yolu hesaplanarak, d noktas nceden tespit edilerek planlanyor. D esnasnda karlama ekibi su stnde d noktasnda hazr bekliyor. Sayfamda Axiom 1’in dn videosu mevcut, inceleyebilirsiniz.Soru: Yksek hz dolaysyla kenetlenme zor oldu mu?Gezeravc: Hayr, 400 kilometre ykseklikte atmosfer artlar olmad iin (rzgar, hava direnci vs.) bir problem olumuyor.Soru: Kenetlenme esnasnda son yaklama iin hareketi ne salyor?Gezeravc: Newton yasalarndan, etki tepki prensibiyle uzay aracndan, hareket etmek istediiniz ynn aksi ynde svlar pskrtlr. Svnn pskrtld ynn aksi ynnde ittirilirsiniz.Soru: Uyku nasl?Gezeravc: Sayfamdaki videolarda grebileceiniz ekillerde, kendinizi sabitleyerek uyuyabilirsiniz ancak yer ekimi olmadndan suda uyumak gibidir. Vcut arlnz zerinize kmediinden arsz rahat uyursunuz.Soru: Roket 70 metreydi, kapsl kck, kalan nerede?Gezeravc: 3 kademeli ateleme sistemi mevcut, ierisinde bol miktarda yakt ve motorlar bulunan ilk 2 kademe grev balangcndan ksa bir sre sonra ayrld. Bu paralardan ilki otomatik geri dn yapt, ikincisi kontroll bir ekilde imha edildi. Geriye sadece kapsl kald.Soru: Gnde 16 gece, 16 gndz nasl oluyor?Gezeravc: UU’nin hz dolaysyla dnyann etraf 90 dakikada bir tam tur dnlmektedir. Dolaysyla dnya zerinde bir buuk saatte bir kez gece ve bir kez de gndz yaanan blgeler zerinden geilmektedir. 24 saatte yaklak 16 tur atlmaktadr.Soru: u anda UU’de ka kii var ve ne kadar kalyorlar?Gezeravc: u anda Alper Gezeravc ile birlikte toplam 11 kii bulunmakta olup Axiom 3 astronotlar dndaki 7 astronot, 6 ay boyunca orada kalp sonrasnda dnyorlar.Soru: Oksijen nereden geliyor?Gezeravc: Elektroliz yntemiyle su, oksijen ve hidrojene paralanyor.Soru: UU, nasl bir yer?Gezeravc: Sayfamda videosu mevcut olup adeta dev bir laboratuvardr. Dnyadan 400 kilometre yksekte olup 28 bin kilometre/saat hzla hareket etmektedir. 16 lke tarafndan uzayda birletirilerek yaplmtr, yaklak 450 ton arlnda olup srekli ekleme yaplmaktadr. 150 milyar dolardan fazla maliyeti olan tesis, yaklak futbol sahas byklndedir.Soru: UU’de ne yapyorlar?Gezeravc: Deney ve gzlem.Soru: Hi kobay gnderildi mi UU’ye?Gezeravc: (Uzaya) 1961 ylnda Sovyetler Birlii’nin bir kpek, baz fare trleri ve kurbaalar gnderdii kaytlarda mevcuttur (Korabl-Sputnik 4).- Ax-3 ekibini tayan uzay arac baaryla frlatlmtSpaceX’e ait Dragon uzay arac, ABD yerel saatiyle 18 Ocak 16.49’da (TS 19 Ocak 00.49) NASA’nn Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden baaryla frlatlmt.Yaklak 36 saat sren uzay yolculuunun ardndan ilk Trk astronot Gezeravc’nn da bulunduu Ax-3 mrettebatn tayan ara, TS 13.42’de UU’ye kenetlenmiti.
