KAYNAKCNN TÜRKAkademisyen Yazar Ümit Özdemir, ‘’Bizans İmparatorluğu döneminde bu ve buna benzer yapıların hepsinde bu tarz geçitler, sarnıçlar var. Hastane, tıp okulu, aşevi gibi faaliyetlerde kullanılmış, bir eğitim yuvası olarak kullanılmış ama bununla beraber bir kilise’’ şeklinde anlattı.Yüz yıllık geçmişinde; hastane, tıp mektebi, aşevi olarak hizmet verdi Pantokrator Manastırı. Bizans döneminde kilise olarak inşa edildi, 1453’te Fatih Sultan Mehmet’in İstanbul’u fethiyle camiye çevrildi ve ismi Molla Zeyrek camii oldu.Kadim uygarlıkları bir arada barındıran İstanbul, yer üstünde olduğu kadar yer altında sakladıklarıyla da çok gizemli. İstanbul’un Fatih ilçesinde bulunan Molla Zeyrek Camii o yapılardan sadece biri.Molla Zeyrek Camii Ayasofya’dan sonra en büyük dini yapı olma özelliğini taşıyorHem iç cephesiyle hem de dış cephesiyle Bizans ve Osmanlı İmparatorluğu’nun izlerini taşıyor.Özdemir Camii’nin geçmişini şu ifadelerle anlattı, ‘’Burası 12.yy. da İmparatoriçe İren tarafından yaptırılan Pantokrator Manastırı. Burayı rüya üzerine yaptırıyor. Rüyasında Hz. İsa’nın tanrıyla yeryüzünde görüştüğü yer olarak görüyor rüyasında. Bu mekâna bu manastırı yaptırıyor. Çok amaçlı yapılan bir kilise manastırı burası. İstanbul’un fethinden sonra medreseye çevrilen ilk yapı. Fatih Sultan Mehmet Han bir eğitim yuvası olarak burayı açmış, başına da Molla Mehmet Efendi’yi getirmiş. Lakabı Zeyrek yani tez canlı demek. Buranın müdiresi oluyor. Mekâna Zeyrek Camii adı veriliyor. Hem de mahalleye Zeyrek Mahallesi adı veriliyor.’’Molla Zeyrek Camii Fatih’in karmaşık yapıları arasında içeride sakladığı tarihiyle adete insanı büyülüyorÖzdemir, ‘’Katolik dünyasıyla Ortodoks dünyası hep bir savaş halindeydi. Meşhur Latin istilasıyla İstanbul’u yağmalayan haçlılar buraya da saldırmışlar. Birçok mozaik ve önemli eşyayı çalmışlar. Camla kapatılan bu yerde mozaiklerin izlerini görebiliyoruz. Latin istilasında burası yağmalanmış ve nasibini almıştır.’’Molla Zeyrek Camii’ni özel kılan en önemli ayrıntıysa camii zemininin altında pek çok insanın bilmediği binlerce yıllık tarih yatıyor. O gizemli bölmenin kapıları CNN TÜRK’e özel olarak açılıyor ve tarihin sayfaları aralanıyor.Özdemir, ‘’Bir eğitim yuvası, şifahane, o dönemde tıp okulunun olduğu, bir aşevinin olduğu bir yer olarak yaptırılıyor. O dönemde İstanbul’un su sorunu olduğu için altlarına sarnıçlarda yapılmaktaydı. Gizli geçitler şehri birbirine bağlayan askeri haberleşmelerin olduğu, işkencelerin yapıldığı hapishane olarak kullanılan yerler olarak günümüze geldiğini biliyoruz.” dedi.Molla Zeyrek Camii’nin altında mahzenden başlayan yer altı tünellerinin olduğu da biliniyor…Gördüğünüz gibi labirent şeklinde yollar var. Bunların bazılarında küçük geçitlerinde olabileceği İstanbul’u birbirine bağlayan geçitler olduğu biliniyor.Molla Zeyrek Camii’nin altında bizi heyecanlandıran o keşif kocaman tarih aslında, gerçek İstanbul’un yer altında olduğunu bize bir kez daha hatırlatıyor. Çöken bina korkuttu! İstanbul depreminde en çok hangi bölge zarar görecek?
