Ne zaman öleceğinizi bilmek ister miydiniz? Yeni geliştirilen algoritma ne zaman öleceğimizi ve ne kadar para kazanacağımızı tahmin edebiliyor
Hurriyet.com.tr/DIŞ HABERLEROluşturulma Tarihi: Aralık 20, 2023 10:52TwitterLinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı TipiABD’li ve Danimarkalı bilim insanlarının geliştirdiği yeni bir algoritma, bir kişinin hayat hikayesini kullanarak nasıl yaşayacağını, ne zaman öleceğini ve ne kadar para kazanabileceğini yüzde 78 oranında doğru tahmin ediyor.Bilim insanları, bir kişinin nasıl yaşayacağını ve ne zaman öleceğini tahmin etmek için hayat hikayesini kullanan bir algoritma geliştirdi.YÜZDE 78 ORANINDA DOĞRU TAHMİN’Life2vec’ adı verilen algoritma yüzde 78 oranında doğru tahminde bulunuyor ve diğer algoritmalardan farklı olarak bir ‘sohbet robotu’ gibi çalışıyor. Sonucu belirlemek için karşısındaki insanın hayatından verdiği detayları kullanıyor.ERKEN ÖLME OLASILIĞI YA DA YAŞAM BOYUNCA ELDE EDEBİLECEĞİ GELİRİ TAHMİN EDİYORDanimarkalı ve ABD’li bilim insanları algoritmanın geliştirilmesi aşamasında Danimarka’ya ait devasa bir veri havuzundan faydalandı.Altı milyondan fazla gerçek insana ait gelir, meslek, ikamet yeri, sağlık geçmişi gibi önemli bilgiler sisteme yüklendi. Sonuç bir kişinin erken ölme olasılığı ya da yaşam süresi boyunca elde edebileceği gelir hakkında tahminler üretebilen bir model oldu.
2020 YILINA KADAR KİMLERİN ÖLECEĞİNİ 4’TE 3 ORANINDA DOĞRU TAHMİN ETTİNature Computational Science dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, 2008-2016 yılları arasındaki verilerle denenen algoritma, nüfus verilerine dayanarak, 2020 yılına kadar kimlerin öleceğini dörtte üç oranında doğru tahmin etti.Araştırmanın baş yazarı, Danimarka Teknik Üniversitesi’nden Sune Lehmann, İngiliz Dailymail gazetesine yaptığı açıklamada sistemi eğitmek için kullanılan kişisel verilerin şirketlerin ya da halkın kullanımına açık olmadığını vurguladı.Lehmann sonuçların kişilerin gizliliğini garanti edebilecek yayınlanması için çalışmalarının devam ettiğini belirtirken, algoritma kamuya açık hale gelse bile Danimarka yasalarına göre kullanımı ‘yasadışı’ kalıyor.ERKEKLER DAHA ERKEN ÖLÜYOR, YÜKSEK GELİR ÖMRÜ UZATIYORKarşısındaki insana tıpkı yapay zeka ChatGPT gibi sorular soran ‘life2vec’ elde ettiği her bilgiye bir bayrak atıyor ve bu bilgileri kullanarak haritalama yapıyor.İnsanların verdiği her bir bilginin sistemde farklı bir kodu var. Örneğin ön kol kırığı S52 olarak temsil ediliyor, bir tütün dükkanında çalışmak IND4726 olarak kodlanıyor.
İnsanların hayatını oluşturan önemli faktörlerle büyük bir harita çıkaran algoritma, bu sonuçları elindeki bilgilerle eşleştiriyor.Örneğin erken ölüme yol açabilecek faktörlerden bazıları arasında erkek olmak, zihinsel hastalık tanısına sahip olmak veya beden işi yapmak yer alıyor.Daha uzun yaşamla bağlantılı şeyler arasında daha yüksek gelir ve lider olarak çalışmak yer alıyor.KİŞİLİK HAKKINDA DA TAHMİNDE BULUNUYORAlgoritma bununla da kalmıyor insanların kişilikleri hakkında da tahminlerde bulunabiliyor.Katılımcılardan ‘Yeni bir yerde ilk yaptığım şey arkadaş edinmektir’ veya ‘Toplantılarda fikirlerimi nadiren ifade ederim’ gibi cümlelere puan vermesini isteyen model, elde ettiği sonuçlarla kişilik analizi hazırlıyor.İNSANLAR NE ZAMAN ÖLECEĞİNİ BİLMEK İSTEMİYORBaş araştırmacı Lehmann teknolojinin bizi getirdiği noktaya dikkat çekse de çoğu kullanıcının ne zaman öleceğini bilmek istemediğini vurguladı.
