Rusya’dan Türkiye’ye ‘arabuluculuk’ sinyali: Türk silahları sevkiyatı! İki ülke arasında o resmi imzalar atıldı!

Lavrov, Türk menşeli silahların Ukrayna silahlı kuvvetleri tarafından Rusya’ya karşı kullanıldığını söyledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Türkiye’nin Kiev ile Moskova arasında olası bir arabuluculuk rolü üstlenmesi hakkında, “Bu durumun şaşkınlık yaratmaması mümkün değildir” yorumunda bulundu. Hürriyet gazetesinde cuma günü Hande Fırat imzasıyla yayınlanan haberde Lavrov, “Ne yazık ki Ankara, Kiev rejimiyle askeri-teknik alandaki işbirliğini sürdürüyor. Türk silahları, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından Rus askeri personelini ve sivil vatandaşları öldürmek için kullanılıyor,” dedi. “Türk yönetiminin arabuluculuk hizmetleri sağlamaya hazır olduğuna ilişkin açıklamaları göz önüne alındığında, bu durumun şaşkınlık yaratmaması mümkün değildir,” diye devam etti. Rusya’nın devam eden Ukrayna işgalinde siyasi çözüme açık olduğunu belirten Dışişleri Bakanı, “(Volodimir) Zelenskiy, Moskova ile müzakereleri yasaklayan kararnamesini iptal etmedi. Böyle bir durumda Türkiye de dahil herhangi bir ülkenin arabuluculuk çabalarının başarıya ulaşması pek mümkün görünmüyor.” ifadelerini kullandı. Türkiye, Ukrayna’ya çeşitli askeri ekipmanlar tedarik ediyor. Bunlar arasında şunlar yer alıyor: Bayraktar TB2 silahlı insansız hava araçları (SİHA): Bu SİHA’lar, Rus topçu sistemlerini ve zırhlı araçları hedeflemede oldukça etkili oldu. Ağır makineli tüfekler: Türkiye, Ukrayna’ya 600’den fazla ağır makineli tüfek teslim etti. Lazer güdümlü füzeler: Bunlar, hassas saldırılar için Bayraktar İHA’larıyla birlikte kullanılıyor. Elektronik harp sistemleri: Bu sistemler, düşman iletişimlerini ve radarlarını bozmaya ve bozmaya yardımcı oluyor. Zırhlı araçlar ve koruyucu donanım: Bu gereçler, Ukrayna kuvvetleri için temel koruma ve hareket kabiliyeti sağlıyor. Rusya üzerine çalışmaları bulunan İstanbul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümünden Profesör Doktor Yaşar Onay, Euronews Türkçe’ye “Eğer Türkiye, Ukrayna ile Rusya arasında arabuluculuk yapmak istiyorsa, bu karar Zelenskiy ve Putin’in onayından geçer. İki isim onay verdikten sonra Lavrov ve diğer diplomatlar bunu uygulamak durumunda kalır,” diye konuştu. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) 2024 tarihli raporunda, ‘Savunma ve Havacılık Sanayii’ sektöründe, 2023 yılında 5,5 milyar dolarlık ihracat yapıldığı, bir önceki yıl 4,4 milyar dolar olan rakamın yüzde 27 oranında geliştiği belirtildi. Raporda, Ukrayna’nın Türkiye’nin savunma ve havacılık sanayii sektöründeki ihracat payının yüzde 5,32 olduğu yazılı. Listenin ilk sırasında ABD (yüzde 16,7), ikinci sırasında Romanya (yüzde 9,9) vardı. Ukrayna’yı ise, Azerbaycan (yüzde 5,14) ve Polonya (yüzde 4,87) takip ediyor. Yine 16 Ekim 2020 tarihli Türkiye ile Ukrayna arasındaki Askeri Çerçeve Anlaşması kapsamında, her iki ülkenin askeri istihbarat değişimi, silahlı kuvvetler arasında askeri iş birliği, savunma sanayii, karşılıklı eğitim-öğretim faaliyetlerinde bulunulması taahhüt ediliyor. Yine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 4 Şubat 2022 tarihli Kiev ziyaretinde, taraflar arasında “İleri Teknolojiler, Havacılık ve Uzay Alanında İşbirliği Çerçeve Anlaşması” imzalanmıştı. Erdoğan, 24 Nisan 2022’de Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile yaptığı telefon görüşmesinde, “Arabuluculuk dahil gereken desteği sunmaya hazırız” demişti. Türkiye – Suriye ilişkileri Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, Türkiye ile Rusya arasında ‘diyalogun başlamasının teşvik edileceğini’ söyledi: “Rusya, Şam ile Ankara arasındaki ihtilafları ortadan kaldırmak için tutarlı bir şekilde çaba sarf ediyor.” “Geçen yıl Moskova’da, Rusya-İran-Suriye-Türkiye dörtlü formatı çerçevesinde dışişleri bakanlıkları, savunma bakanlıkları ve istihbarat servisleri düzeyinde bir dizi temas gerçekleştirildi. Suriyeli sığınmacıların geri dönüşü, terörle mücadele ve sınırların güvenliğinin sağlanması da dahil olmak üzere özellikle ilgi gerektiren konular belirlendi,” ifadelerini kullandı. Erdoğan, 6 Temmuz’da gittiği Almanya’dan İstanbul’a dönüşte, uçakta gazetecilerin sorularını yanıtlamış, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile tekrar bir araya gelme ihtimali için “Beşar Esed şu anda Türkiye ile ilişkileri düzeltme noktasında bir adım attığı anda biz de ona karşı o yaklaşımı gösteririz. Çünkü biz dün Suriye ile düşman değildik ki, biz Esed ile ailece görüşüyorduk,” demişti. Esad ise, 15 Temmuz’da yaptığı açıklamada Erdoğan’la görüşebileceğini ama Türk askerinin Suriye’den çekilmesi gerektiğini söylemişti. Şam yönetiminin sosyal medyada paylaştığı bir videoda gazetecilerin sorularını cevaplayan Esad, bu görüşmenin gerçekleşip gerçekleşmeyeceğinin “içeriğine” bağlı olduğunu belirtmişti. Milletvekili Zorlu, “Rusya’nın, Suriye-Türkiye arasındaki normalleşme çabalarına ilişkin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısını realize etme kapasitesi ya da oradaki PYD yapılanması ile ilişki biçimi göz ardı edilmemeli.” diyor. BRICS Lavrov son olarak Ankara’nın BRICS’e katılımı hakkında, “Türkiye’nin BRICS ile yakınlaşmaya gösterdiği ilgiyi memnuniyetle karşılıyoruz. Bu, BM Şartı’na saygıya, açıklığa, pragmatizme ve üçüncü tarafları hedef almamaya dayanan grubun çekiciliğini teyit etmektedir,” dedi. “Türkiye’nin BRICS’in daha da geliştirilmesine önemli katkı sağlayacak güçte olduğundan eminim. Türkiye’nin birliğe katılımının parametrelerine ilişkin karar, oybirliği temelinde ve tüm BRICS ülkelerinin ve Türkiye’nin egemen tercihine saygı gösterilerek verilecek.” ifadelerini kullandı. NATO’nun en büyük ikinci ordusuna sahip olan Türkiye, tarihsel olarak Batı’nın yanında yer alsa da BRICS’e adaylıkla ilgilenen ülkeler arasında yer alıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve beraberindeki heyet, 22 Ekim Salı günü Rusya’nın Kazan kentinde başlayan 16. BRICS zirvesine katılmış, 23 Ekim Çarşamba günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmüş, Türkiye’nin BRICS’le iş birliği konusuna ilgi gösterdiğini belirten Putin, “Avrasya Kıtası’nın doğusu ile batısını birbirine bağlayan ülkenizin otoritesi ve özel jeopolitik rolü göz önüne alındığında burada önemli fırsatlar görüyoruz” demişti. BRICS nasıl işliyor? Grup, Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Bankası ya da Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) gibi bir uluslararası bir örgüt değil. Üye ulusların dönüşümlü olarak başkanlığını üstlendiği grubun devlet ve hükümet başkanları yılda bir kez bir araya geliyor. Oy birliği ile karar alan grubun bütün üyeleri dünyanın en gelişmiş ekonomilerinden oluşan G20 grubunun da üyesi. Grup, jeopolitik konuların yanı sıra, ekonomik işbirliği, çok taraflı ticaret ve kalkınmayı arttırmaya odaklanıyor. BRICS nedir?
Adının kısaltması, üyeleri Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika’nın İngilizce isimlerinin ilk harflerinden oluşan topluluk BRICS, 2001’de dönemin Goldman Sachs’ın baş ekonomisti Jim O’Neill tarafından kaleme alınan ve Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’in büyüme potansiyellerini değerlendiren bir araştırma makalesinden ilham alarak kuruldu. İlk etapta Güney Afrika’nın üye olmadığı grup, 2009’da Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Batılı müttefiklerin dünya düzeni hegemonyasına karşı bir platform oluşturmak amacıyla, Rusya’nın girişimiyle kuruldu.