14 Eylül Dünya Sepsis Günü’ydü. Rakamlar gösteriyor ki; sepsis (kan zehirlenmesi) hâlâ hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde önemli ve genellikle göz ardı edilen küresel bir sağlık sorunu olmaya devam ediyor. Türk Yoğun Bakım Derneği (TYBD) Başkanı Prof. Dr. Tuğhan Utku, bu ciddi hastalığın yanlış bir şekilde sadece bir enfeksiyon olarak değerlendirildiğine dikkat çekerek, “Sepsis, enfeksiyona karşı düzensiz bir bağışıklık tepkisidir ve birçok organın iflasına yol açabilecek bir sendromdur” dedi.5 ÖLÜMDEN BİRİNİN NEDENİ
Prof. Dr. Utku, dünya genelinde her 5 ölümden birinin sepsis yüzünden olduğunu belirterek, “Ocak 2020’de yayınlanan Küresel Hastalık Yükü Sepsis Raporu’na göre, sepsis yılda 49 milyon kişiyi etkiliyor ve 11 milyon ölüme neden oluyor. Bu veriler, sepsisin kanser veya kalp hastalığından daha fazla ölümcül olduğunu ortaya koyuyor” dedi.BM’DEN SEPSİS ÇAĞRISI
“Sepsisi yenmek için yıllardır bilimsel çalışmalar sürüyor, ancak hastalığın karmaşıklığı tedaviyi zorlaştırıyor” diyen Prof. Dr. Utku, şunları söyledi: “Sepsiste hayat kurtaran tek yaklaşım erken tanı ve etkin tedavidir. Yeni ‘Surviving Sepsis Campaign’in uluslararası kılavuzlarında da önemli güncellemeler bulunmasına rağmen, gerçek bir oyun değiştirici tedavi henüz bulunabilmiş değil. Birleşmiş Milletler (BM) sepsisin önlenmesi, teşhisi ve tedavisi için üye devletlere ulusal eylem planları geliştirmeleri çağrısında bulundu. Acil servislerde ve ambulans sistemlerinde erken tanı programlarının yaygınlaştırılması gerekiyor.”HER 15 DAKİKADA BİR İNSAN ÖLÜYOR
PROF. Dr. Utku, sepsisin tedavi edilmemesinin en önemli nedenlerinden birinin antibiyotik direnci olduğunu belirterek, şunlara dikkat çekti: “ABD Hastalık Kontrol ve Koruma Merkezleri (CDC) verilerine göre, antimikrobiyal direnç nedeniyle her 15 dakikada bir insan ölüyor. Antibiyotik direnci, sağlık sistemimizin en büyük tehditlerinden biri haline gelmiştir. Bu sorun özellikle yaşlılar ve kronik hastalığı olanlar için ölümcül sonuçlar doğuruyor. Antibiyotik direnci, sepsisin tedavisinde en büyük zorluklardan biridir. Özellikle ‘süper mikroplar’ olarak bilinen ilaca dirençli mikroorganizmalar, tedavisi mümkün olmayan enfeksiyonlara yolaçarak sepsis riskini artırmaktadır. Dünya genelinde her 15 dakikada bir kişi, antibiyotik direnci nedeniyle hayatını kaybediyor. 2050 yılında bu sayının yıllık 10 milyon ölüme çıkacağı öngörülüyor.”TEDAVİ MALİYETLERİ ÇOK YÜKSEK
SEPSİS tedavi edildikten sonra bile hastaların yaşam kalitesinde ciddi düşüşler görüldüğünü vurgulayan Prof. Dr. Utku, şöyle dedi: “Post-sepsissendromu (PSS), sepsisten kurtulanların yüzde 50’sini etkiliyor. Fiziksel, psikolojik ve bilişsel sorunlar uzun süre devam edebiliyor. Yoğun bakım sonrası hastaların takip edilmesi ve bu süreçte özel bakımın sağlanması gerekiyor. Sepsis hastalarının tedavi maliyetleri oldukça yüksek. 2010- 2022 yılları arasında yapılan bir çalışmanın verilerine göre, hasta başına ortalama hastane maliyetinin 1101 – 91.951 Euro arasında değiştiği ifade ediliyor. Sepsis, sadece bireyler üzerinde değil, sağlık sistemleri üzerinde de büyük bir ekonomik yük oluşturuyor.”
