AYSEL BOZAN YILMAZ- Hayalinizdeki üniversiteye, bölüme girmek için aylar hatta yıllardır çalıştınız ve zorlu bir sınav maratonunu geride bıraktınız. Şimdi tercih zamanı ve en az sınava hazırlık kadar zorlu bir süreç. Tercihler bugün başlıyor; 2 Ağustos’ta sona erecek. Önünüzde 9 gün gibi bir süre var. Önceki yıllardaki tecrübelerimize göre tercih zamanı çok hızlı geçiyor. Son güne gelindiğinde pek çok adayın, kararını veremediği, telaşla hiç istemedikleri bölümleri, üniversiteleri tercih listelerine aldığı görülüyor. O nedenle bu süreyi çok iyi değerlendirmek gerekiyor.
Peki, doğru tercih nedir, tercih yaparken nelere dikkat etmeli?
Teknolojik gelişmeler, pandemi ve iklim değişikliğiyle birlikte dünyada pek çok şey değişti, doğal olarak meslekler de. Hem değişen dünyaya ayak uydurmak hem de ilgi ve yeteneğiniz doğrultusunda tercih yapmak için ince eleyip sık dokumanız, hiçbir detayı atlamamanız gerekiyor.
Yapay zekâyı öğrenin
Yapay zekâdan sonra hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı konusunda herkes hem fikir. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF), “Yapay Zekâ ve İşin Geleceği” adlı raporunda, yapay zekânın küresel ekonomiyi kökten değiştirmeye hazırlandığı ve analistlerin bunu yeni bir sanayi devrimine benzettiği belirtildi. IMF, yapay zekânın küresel istihdamın yüzde 40’ını etkileyeceğini ve bu eğilimin ülkeler arası gelir eşitsizliğini daha da kötüleştirebileceği değerlendirmesinde bulundu. Kısacası yapay zekâ bazı meslekleri elimizden alacak. Ancak insan faktörü her zaman önemini koruyacak. İşte bu noktada yapay zekâyı yaptığı mesleğe entegre eden bu değişimden en az etkilenecek. Mesleklerin artık neredeyse 2-3 yılda eskiyebileceğini dikkate aldığımızda, bugün girdiğiniz mesleğin, mezun olduğunuzda değişime uğrama ihtimali çok yüksek. İşte bu noktada seçtiğiniz üniversitenin verdiği eğitim, teknolojik alt yapısı, sunduğu kişisel gelişim olanakları, mezun olduğunuzda iş hayatınıza kolay atılmanıza olanak tanıyacaktır.
Dünyadaki değişimi takip eden Yükseköğretim Kurulu (YÖK) da istihdamla ilişkisi azalan programların kontenjanlarını kademeli şekilde azaltırken istihdam açısından öne çıkan yapay zekâya yönelik 2024-2025 eğitim-öğretim yılında, 20 üniversitede yazılım ve yapay zekâ alanında 51’i ön lisans ve 20’si lisans olmak üzere toplam 71 yeni program açtı. Yine bu çerçevede devlet üniversitelerindeki ikinci öğretim programlarını kapattı.
İsteğiniz önceliğiniz olsun
Tüm dünyada üniversite diplomasının önemi tartışılmaya başlandı. Bunda eğitim kurumlarının teknolojik gelişmeler başta olmak üzere dünyadaki değişime hızlı adapte olamaması en büyük etken. Yine de doğru üniversite tercihi, iyi bir geleceğin anahtarı demek. Tabii yapay zekâ başta olmak üzere teknolojik gelişmeleri eğitimine entegre eden, öğrencilerinin kişisel gelişimine katkı sağlayan, onlara iş dünyasının aradığı, problem çözme, yaratıcılık, eleştirel düşünme, girişimcilik, liderlik gibi özellikleri kazandıran, sosyal projelerde yer alma fırsatı tanıyan, yurt dışı deneyimi kazandıran, kariyer planlaması yapan hatta mezun olduktan sonra bile eğitimlerini güncellemelerini sağlayan üniversiteler için bu durum söz konusu. İşte o zaman diplomanızın eskimesi mümkün değil.
Yine kampüs olanakları, laboratuvarları, öğrenci başına düşen kitap sayısı, Ar-Ge bütçesi, yurt dışı üniversitelerle anlaşmaları, çift anadal, yandal, çift diploma gibi olanakları, akademik kadrosu, mezunlarının iş bulma oranı da önemli. Tüm bu kriterleri dikkate alarak, gerçekten yapmak istediğiniz meslek için basamak olacak bir bölümü seçmelisiniz. Bakmanız gereken kriter çok, o nedenle iyi araştırarak tercih yapmanız çok önemli.
Kazanıp da mutsuz olacağınız hiçbir bölümü sırf puanınız yetiyor diye yazmayın. Çünkü böyle tercih yapanların büyük kısmı ya yeniden üniversite sınavına giriyor ya da o bölümü bitirse bile mesleğini yapmıyor. Her yıl üniversitede okuyan ya da mezun olan yaklaşık 500 bin aday tekrar sınava girerek hayalindeki üniversiteye kavuşmaya çalışıyor.
O nedenle tercih yaparken tüm kriterleri çok iyi incelemek gerekiyor. Hazırladığımız Üniversite Tercih Rehberi, bu noktada aklınızdaki sorulara cevap bulmanızı sağlayacak. Rehberi iyi incelemenizde yarar var. Hayalinizdeki üniversiteye kavuşmanız dileğiyle!
