Sokak hayvanı sorununa çözümü öldürmek ya da barınak değil: Kısırlaştır, yaşat, nüfusunu erit

Sokak hayvanlarının popülasyonuna yönelik artarak devam eden tartışmaları hayvansever STK’lara ve veteriner hekimlere sorduk. Köpeklerin barınaklarda toplanılması ve uyutulma önerilerine şiddetle karşı çıkan kuruluşlar, çözüm olarak tüm ülkede ‘eşzamanlı kısırlaştırma’ önerdi. Bu durumda sorunun üç yılda kontrol altına alınacağını belirten hayvanseverler, Hürriyet’e şu tespit ve önerilerde bulundu. ÖTANAZİ YAPAN ABD BAŞARILI OLAMADI Dr. Tarkan Özçetin (KEDVET Derneği Başkanı-Veteriner Hekim): Uyutmak daha doğrusu, öldürmek çözüm değil, olmuyor da. Çözüm olsaydı 40 yıldır düzenli ötanazi yapan başta ABD, Batı’da birçok ülkede çözüm olurdu. Bugün hâlâ bu ülkelerde her yıl milyonlarca kedi -köpek barınaklarda öldürülüyor. Çözüm, insanca çözüm; basit değil ama imkânsız da değil. İki önemli başlık var çözüm için. Birincisi kısırlaştırma, ikincisi ise üremenin tam kontrolü. Özellikle köpeklerin kontrolsüzce üremelerinin kontrolü çok önemli. Batı’nın 40 yıldır bu problemi çözemeyişinin, her yıl milyonlarca kedi köpeğe ötanazi uygulamak zorunda olmasının temel nedeni budur. Biz bu ikisini aynı anda yapabilirsek tüm dünyaya örnek olabilecek bir şeyi başarmış olacağız. AYNI BİNADA YAŞASINLAR Zekiye Taş Köklü (Hayvan Kurtarma Derneği Başkanı): Cumhurbaşkanımızdan, usulsüz toplama yapılmaması ve hızla kısırlaştırma yapılması konusunda bir beyanat bekliyoruz. Şu an belediyeler keyfi toplamalar yapıyor. Hayvanlar barınaklara alınıp öldürülmesin diye her hayvansever evine ikişer – üçer sokak köpeği alabilir. Madem sokakta istemediler, aynı binada beraberce yaşasınlar. Medeni ülkelerde hayvanseverler bunu yapıyor. ‘Köpekler uyutulacak’ şeklinde açıklamalar yapılıyor. Gerçek hayvanseverler bu kez köpekleri evlerine, pansiyonlara dolduracak. Onlar olmadan dengenin bozulacağını kimse hesaba katmıyor. Onların ahı dünyayı yakar. ‘Uyutma’ değil ‘Kısırlaştır, aşılat, yaşat’ diyoruz. ÜÇ YILDA KONTROL ALTINA ALINIR Nihal Kasa (HayFed-Hayvan Haklarını Koruma Federasyonu Başkanı): Sokak hayvanı sayısının artmasının tek suçlusu belediyelerdir. Sokak köpeği sayısı 2 milyon 800 bin olarak tespit edilmiş. Her belediyenin kendi sınırları içinde bakımevi ve kısırlaştırma merkezi kurması ve kısırlaştırmanın eşzamanlı olarak seferberlik halinde yapılması ile bir yılda yaklaşık 3 milyon hayvan, iki yılda 6 milyon hayvan kısırlaştırılmış olacak ve sokakta kısırlaştırılmamış hayvan kalmayacaktır. Sokak köpeklerinde ortalama ömür iki yıl gibi hesaplanmıştır. Her yıl yüzde 30 civarında azalma ile iki yılın sonunda yüzde 60 azalma olacak ve üç yılın sonunda üreme tamamen kontrol altına alınmış olacaktır. BATI MODEL OLACAK Â Ankara Keçiören’de 10 yaşındaki Tunahan Yılmaz ile Muş’un Varto ilçesinde Medine Kızıltaş’ın (79) başıboş köpeklerin saldırısına uğramasının ardından açıklama yapan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, özetle şöyle demişti: “Hayvanların zarar görmesini istemiyoruz; ancak insanların da zarar görmemesi gerekiyor. Bunun çözümünü bulan Batılı ülkeler var. Bu çözüme uygun bir düzenlemenin yapılması lazım. Bu konuda bir çalışma söz konusu. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülen bir çalışma. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan sorunun çözülmesi talimatını verdi. Cumhurbaşkanı Yardımcımız Cevdet Yılmaz’ın başkanlığında bizim de katıldığımız, ilgili bakanların da katıldığı bir çalışma var. Barınak sayısını artırmak öncelikli hedef olmakla birlikte sokak köpeği sorununu çözen ülkelerin çalışmaları da incelenecek.”
ÖNE ÇIKAN VİDEO ÜNİVERSİTELİYE SALDIRDILAR Â BURDUR Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi’nde eğitim gören ve Fevzi Çakmak Mahallesi’nde bulunan yurtta kalan Ş.T., önceki gün sokak köpeklerinin saldırısına uğradı. Kolundan ısırılan Ş.T., görenlerin yardımı ile kurtuldu. Ambulansla Burdur Devlet Hastanesi’ne götürülen Ş.T. tedavisinin ardından taburcu edildi. TEK SUÇLU BELEDİYELER Nesrin Çıtırık (HAYKONFED-Hayvanların Yaşam Hakları Konfederasyonu Başkanı): Hayvanları Koruma Kanunu’nu aradan 19 yıl geçmesine rağmen belediyeler uygulamadı. Tek suçlunun belediyeler olduğu apaçık ortada iken hedefe hayvanlar kondu. Tek çözüm kısırlaştırma seferberliği yapılmasıdır. Öldürmek çözüm olsaydı 100 yılın sonunda sokak hayvanı sorunu kalmamış olurdu. 916 ilçe var ve bu ilçelerde her gün 10 kısırlaştırma yapılsa, 9 bin 160 kısırlaştırma bir günde yapılır. Böylece bir yılda 2 milyon 198 bin 400 kısırlaştırma sadece ilçelerde olabiliyor. 81 büyükşehir ve il günde ortalama 50 şer kısırlaştırma yapsa, bu da 12 ayda 960 bin kısırlaştırma il ve büyükşehirlerde olur. Bu bağlamda bir yılda yaklaşık 3 milyon civarında köpek kısırlaştırılır ve köpek nüfusu hızla azalır. İŞBİRLİĞİ YAPALIM Yağmur Hasdemir (Patikara Hayvan Koruma Derneği): Bütün canlıların güvenliğini sağlamak yerel yönetimlerin görevidir. Sokakta yaşayan hayvan popülasyonunun bu denli artması belediyelerin sorumluluğundadır. Kısırlaştırma merkezi ve bakımevi kurmayan belediyeler, şimdi de aynı kanuna aykırı davranarak yasadışı bir şekilde küpeli hayvanları toplamaya başlamışlardır. Mansur Yavaş başta olmak üzere tüm yerel yöneticiler bir an evvel kanunu uygulamalıdır. Barınak adı verilen binlerce metrekarelik ölüm kampları kabul edilemez. Sokakta yaşaması mümkün olmayan canlılar için sahiplenmeyi pratik hale getirecek minimal bakım ve rehabilitasyon merkezleri açılmalıdır. GÖREVLERİNİ YAPMADILAR Kemal Özdemir (HAYKONFED Karadeniz Bölge Temsilcisi): 1389 belediyeden 1200’ünde bakımevi yok. 2004’te çıkarılan Hayvan Hakları Kanunu ile belediyelerin 2022 yılı sonuna kadar bakımevlerini kurması gerekiyordu. Bu belediyeler bunları kurmayıp, kısırlaştırma yapmayıp, topladıkları hayvanları dağlara, çöplüklere atarak, kontrolsüz üremesine sebep oldular. Hem insanları hem de hayvanları mustarip duruma getirdiler. Burada suçlu arıyorsak, görevini yapmayan belediyelerdir. Çözüm tıbbi ve etik kurallara göre her il, ilçenin sınırları içerisinde eşzamanlı kısırlaştırma yapmasıyla olacaktır. Bakımevi olmayan her belediye kendi sınırları içinde iki üç konteyner, tecrübeli bir hekim, bir tekniker ve gönüllülerle işbirliği içinde iki yılda sayıyı kontrol altına alır. PATİ KÖYÜ KURALIM TÜRKİYE Kent Konseyleri Birliği ve Ankara Kent Konseyi Başkanı Halil İbrahim Yılmaz, son iki ayda 4’ü çocuk 9 kişinin saldırıya uğradığına dikkat çekti. Başıboş sokak köpekleri sorununun çözümüne ilişkin ise “Kedi ve köpek köyleri kuralım” önerisinde bulunan Yılmaz, 81 ilde desteğe hazır olduklarını belirterek, “Sağduyulu bir şekilde harekete geçerek, bu sorunu yalnızca yerel yönetimlerin çözmesini beklemeden, devletin tüm imkânlarıyla üzerine gitmeliyiz” ifadesini kullandı. Yılmaz, hazırlayacakları öneri ve çalışmaları İçişleri Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Türkiye Belediyeler Birliği’ne sunacaklarını da belirtti.