Anura Kumara Dissanayaka, ekonomik buhranlar sonucu hükümetin devrildiği Sri Lanka’da yapılan seçimde kesin bir zaferle 9. devlet başkanı oldu. Marksist eğilimiyle bilinen Dissanayaka, ülkede 1971 ve 1987-1989 yıllarında öncülüğünü yaptığı ayaklanmalarda 80 binden fazla kişinin ölümüne yol açtı.Sri Lanka tarihinde ilk kez, ilk turda hiçbir adayın oyların mutlak çoğunluğunu, yani yüzde 50’den fazlasını alamaması üzerine devlet başkanı ikinci turda belirlendi.Sri Lanka Seçim Komisyonu’nun verilerine göre, 2022’deki ağır ekonomik buhrandan bu yana düzenlenen ilk devlet başkanlığı seçiminde kazanan, 55 yaşındaki Dissanayaka oldu.İlk turda oyların yüzde 50’sini alamayan Dissanayaka, ikinci turda en yakın rakibi muhalefet lideri Sajith Premadasa’yı geride bıraktı.Böylece Dissanayaka, Sri Lanka’nın 10. devlet başkanı olmayı başardı. 2022’deki ekonomik kriz sonrası devlet başkanı ilan edilen Ranil Wickremesinghe ise ilk turda yüzde 17 oyla elendi.ANURA KUMARA DİSSANAYAKE KİMDİR?Kasım 1968’de Sri Lanka’nın Kuzey Merkez bölgesindeki Anuradhapura’da işçi bir ailede doğan Dissanayaka, eğitimini Thambuthegama Gamini Maha Vidyalaya okulunda ve Thambuthegama Merkez Koleji’nde aldı.Dissanayaka, okul günlerinden beri, bir Marksist-Leninist komünist parti olan Janatha Vimukthi Peramuna (JVP) ile ilgilenmektedir. Başkent Kolombo yakınlarındaki Kelaniya Üniversitesi’nde öğrenci politikalarında aktifti ve 1995’te JVP politbürosuna katıldı.Bir çocuk babası olan Dissanayaka, Eylül 2000’den beri parlamenter olarak görev yapmaktadır. 2004-2005 yıllarında tarım, hayvancılık, arazi ve sulama bakanı, 2015-2018 yıllarında ise baş muhalefet whip’i olarak görev yaptı.2014 yılında devrimci bir hareket olan JVP’nin lideri olarak atandı ve her iki seferde de sosyalist bir devlet kurma amacıyla hükümete karşı 1971 ve 1987-1989 yıllarında iki başarısız ayaklanmaya öncülük etti.Bu iki ayaklanma, 80.000’den fazla kişinin ölümüne yol açtı. JVP, Ağustos 2020’deki parlamento seçimlerinde oyların %4’ünden azını aldı. Dissanayaka, 1995 yılında fizik bilimleri alanında mezun oldu. Aynı yıl, Sosyalist Öğrenciler Derneği’nin ulusal organizatörü oldu ve JVP’nin merkezi çalışma komitesine atandı.2019 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, JVP’nin liderliğindeki Ulusal Halk Gücü (NPP) partisinin adayı olarak yarıştı ve geçerli oyların %3’üyle üçüncü oldu. NPP, onu 2024 cumhurbaşkanlığı seçimleri için adayı olarak korudu.ÜLKE TEMERRÜDE DÜŞMÜŞTÜSri Lanka’da uzun süredir devam eden kötü ekonomik gidişatın patlama noktası 2022’de yaşanmıştı. Mayıs 2022’de ülke, dış borcunu ödeyememiş ve temerrüde düşmüştü.Hükümet, Uluslararası Para Fonu (IMF), Çin ve Hindistan gibi ülkelerden 2022’de ciddi miktarda borç para almıştı.Enflasyonun yüzde 70’lere ulaştığı ülkede, dönemin devlet başkanına ve hükümetine karşı “mücadele” anlamına gelen “aragalaya” adı verilen kitlesel protestolar başlamıştı.Devlet Başkanı Gotabaya Rajapaksa, hükümet karşıtı protestoların ardından 14 Temmuz 2022’de istifa ederek ülkeden ayrılmıştı. Bunun üzerine eski Başbakan Wickremesinghe geçici devlet başkanı olmuştu.
