Suriye’de Beşar Esad rejiminin ardından kurulan geçici hükümetin ithal ürünlere uygulanan gümrük vergilerini yüzde 300 ila 500 oranında artırma kararı en çok gıda üreticilerini etkiledi. Sakatat, yumurta, konserve et, kanatlı eti, süt ürünleri, balıklar ile su ürünlerinde yetersiz soğutma koşulları ve uzun süreli bekleme nedeniyle gıdaların bozulma riski arttı. Türk ihracatçılar, yükselen verginin Suriye’de enflasyona neden olduğunu, halkın cezalandırıldığını belirtiyor.
ENFLASYON ARTAR
İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Başkanı Kazım Taycı, “Bu süreci yakından takip ediyoruz. Özellikle sınır bölgesindeki ihracatçılarımızın ciddi sıkıntılar yaşadığını görüyoruz. Ticaret Bakanlığı ile iletişim halindeyiz ve bu sorunun en kısa sürede çözülmesini bekliyoruz. Bölge halkı ve ticaret için önemli bir adım atılmalı” dedi. İHBİR Güneydoğu Anadolu Bölgesi Başkanı Celal Kadooğlu da Ticaret Bakanlığı’nın kendilerinden rapor istediğini belirterek, “Bölge halkı zaten ciddi bir alım gücü sıkıntısı yaşıyor; çoğu çadırlarda barınıyor. Yüksek vergiler hem enflasyona neden oluyor hem de halkı cezalandırıyor. Türkiye, uzun yıllardır bölgeye destek olmuş, büyük riskler almış bir ülke. Bu uygulamanın en kısa sürede çözüme kavuşmasını bekliyoruz. Suriye halkının bu ürünlere ihtiyacı var” diye konuştu.
FİYAT BELİRLENEMİYOR
Akdeniz Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği (ASHİB) Başkan Yardımcısı Ali Can Yamanyılmaz, Türkiye’nin hayvansal gıda ihracatında 96.8 mil- yon dolar ihracat gerçekleştirdiği Suriye’de 11 Ocak’tan itibaren ithal edilen mallarda gümrük vergilerinin yüzde 500’lere varan oranlarda artırılmasının bu ülkeye yönelik ticareti durma noktasına getirdiğini belirtti. Yamanyılmaz, gümrük vergisindeki ani ve yüksek artışların en fazla sakatat, yumurta, konserve et, kanatlı eti, süt ürünleri ile balıklar ve su ürünleri ihracatçılarını endişelendirdiğini ifade etti. Yamanyılmaz, “11 Ocak’tan itibaren gümrük vergilerindeki artış ticaretimizi durma noktasına getirdi. Sınır kapılarında gıda yüklü TIR’larımız kilometrelerce kuyruk oluşturdu. Yetersiz soğutma koşulları ve uzun süreli bekleme nedeniyle hayvansal gıdaların bozulma riski artıyor. Türk gıda firmaları ile ticaret yapan Suriye’deki işletmeler ani karar karşısında hangi fiyatla ürün satacaklarını bilemiyor. Ortaya çıkan tablo, Türk ihracatçılarının Suriye’de ticaret yapmasını imkânsız hale getirdi. Bu durum kayıt dışılığın artmasına ve güvenlik risklerine de neden olacaktır. Suriye pazarında arz yetersizliği, raflardaki ürünlerin fiyatlarını hızla yükseltecektir” dedi.
TON BAŞINA 300 DOLAR VERGİ
Beşler Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mesut Çakmak, Suriye’deki geçici yönetimin kendi halkını cezalandırdığını vurgulayarak, şöyle konuştu: “Fiyatlar olağanüstü seviyelere çıkıyor. Örneğin, makarnaya ton başına 300 dolar vergi getirildi. Makarnanın tonu zaten 600 dolardı, bu durumda fiyat 900 dolara yükseldi. Üstelik navlun bedellerinde de 3-4 kat artış var. Suriye halkının şu an gıdaya, teknolojiye ve üretime ihtiyacı var. Bu ürünleri Türkiye dışında başka bir yerden temin etmeleri oldukça zor. Bu durum, hem ticareti hem de bölge halkını olumsuz etkiliyor.”
BAKANLIKLAR DEVREYE GİRDİ
Suriye’de yeni yönetimin aldığı gümrük kararı ile ithalatta tarife yüzde 300’e yakın artarken sınır kapılarında TIR kuyrukları uzamıştı. Ticaret Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, kararın Türkiye’ye özel olmadığı ve tüm sınır kapılarında eşit uygulandığı belirtilmişti. Ticaret ve Dışişleri Bakanlıkları konuyla ilgili çalışıyor. Türk ve Suriyeli yetkililerin önümüzdeki günlerde yüz yüze görüşme yapması bekleniyor.
