Suudi Milli Günü: Ankara – Riyad ilişkileri

Suudi Arabistan Krallığı, 23 Eylül 2024 tarihinde, 94. Millî Günü’nü kutluyor. Bugün, Miladi 1932 yılında Kral Abdulaziz Al Saud’un (Allah ruhunu şad etsin) önderliğinde, Suudi Arabistan Krallığı’nın birleşmesi sebebiyle, en önemli ulusal günlerden biri olarak kabul edilmektedir.
Bu vesile ile iki kardeş ülke arasındaki ilişkilerin derinliğini anlatan bir yazı kaleme almak istedim. Geçen yıl bugünlerde, İki Kutsal Mescid Hizmetkârı’nın Büyükelçisi olarak atanarak Türkiye Cumhuriyeti’nin başkenti Ankara’ya geldim. O günden bugüne ailem ve ben, her zaman muhabbet ve ilgiyle karşılandığımızı hissettik. İki ülke arasında kültür, misafirperverlik ve cömertlik gibi pek çok ortak noktanın olduğuna bizzat şahit olduk ve bu süre zarfında, bir an bile kendimizi gurbette hissetmedik.
Şüphesiz ki, Suudi-Türk diplomatik ilişkileri ayrıcalıklıdır ve tarihi 1929 yılına kadar uzanır. Hem bölgesel hem de uluslararası düzeylerde iki ülke işbirliği içerisindedir. Bu işbirliği; gerek politika ve ortak ilgi alanı olan birçok meseleye ilişkin koordinasyonda gerekse ekonomi ve iki devlet arasındaki ticaret hacmiyle ilgili ilişkilerde önemli bir yeri olan yatırım alanlarında öne çıkmaktadır.
Kültürel konuların yanı sıra iki ülke, dünyanın en büyük ekonomilerine sahip G-20 Grubu’nun da üyesidir. Türkiye Diyanet İşleri Başkanlığı Hac Organizasyonu’nun 1445 Hicri yılı/2023 Miladi yılında ‘Rahman’ın Misafirlerine Hizmette Ayrıcalık Ödülü olan Lebbeytüm Ödülü’ne layık görülmesi, takdire şayandır. Hac mevsimi sırasında ve hatta dönüş sonrasında Türk organizasyonunun dikkate değer faaliyetlerini bizzat gördük.
Bu yılki Hac mevsiminde, Ankara ve İstanbul havalimanlarında Mekke Yolu projesi hayata geçirildi ve bu proje; Türk hacıların seyahat işlemlerinin, Krallığa varmadan tamamlanmasını kolaylaştırarak, oraya ulaştıklarında ibadetlerini kolayca ve konforlu bir şekilde gerçekleştirebilme imkânını sağlamaktadır.
Türkiye’de geçirdiğim dönem boyunca, dost ve kardeş ülkelerimiz arasındaki ilişkileri daha da güçlendirmek için İki Kutsal Mescid Hizmetkârı’nın ve Veliaht Prens’in -Allah onları korusun- direktifleri doğrultusunda, iki ülke arasındaki ilişkiler hızla gelişti.
Geçen temmuz ayında karşılıklı ziyaretlerin sayısı oldukça arttı. Bir ay içerisinde, iki ülke arasındaki işbirliğinin ve ilişkilerin güçlendirilmesinin yollarını değerlendirmek üzere, Bakan düzeyinde dört yetkili Türkiye Cumhuriyeti’ni ziyaret etti. Suudi Arabistan Krallığı Savunma Bakanı, ziyareti sırasında, Sayın Cumhurbaşkanı ve Türk mevkidaşı ile görüşerek birçok savunma sanayi firması ile bir araya geldi. Keza Belediyeler ve İskân Bakanı, altyapı ve inşaat alanında işbirliği yollarını görüşmek üzere Türkiye’yi ziyaret etti. Yine Kral Salman İnsani Yardım Merkezi Genel Süpervizörü, Gaziantep ve Hatay’da, işitmeye yönelik koklear implant programının açılışını yaptı. Ayrıca Sayın Dışişleri Bakanımız, ziyareti sırasında mevkidaşı Sayın Bakan Hakan Fidan ile birlikte bir basın toplantısı düzenledi ve Gazze’deki kriz başta olmak üzere, bölgesel konularda iki ülke arasındaki koordinasyonun önemi vurgulanarak Suudi-Türk Koordinasyon Konseyi’nin kurulmasına ilişkin tutanağın tadili protokolü imzalandı.
Öte yandan, Suudi Arabistan Krallığı, bir dizi kalkınma projesini hayata geçirmekte ve ülke, benzeri görülmemiş bir gelişmeye tanıklık etmektedir. Bu bağlamda, 2030 Vizyonu’na ait projeler, Krallığın Expo 2030’a ev sahipliği yapması ve Krallığın tek başına ev sahipliği yapmaya aday olduğu 2034 Dünya Kupası gibi projeler öne çıkmaktadır. Bu projelerin tamamı, büyük yatırım fırsatları vadetmesinin yanı sıra inşaat alanında sözleşmeler, altyapı ve bunlarla ilgili ek olanaklar da sağlamaktadır. Bilindiği üzere, Türk firmaları bu alanlarda itibarlı ve güçlü olduklarından, kuşkusuz bu projeleri uygulayan uluslararası firmalar arasında da iyi bir paya sahip olacaklardır.
Ayrıca iki ülke arasındaki ticaret hacminin 2023 yılı için 6,8 milyar dolara ulaştığına da değinmek istiyorum. Şubat 2024’te, yatırım ve turizm fırsatlarından yararlanmanın yollarını ele almak üzere, Suudi-Türk İş Forumu düzenlendi. Forum’a; Suudi Arabistan Krallığı Yatırım Bakanı ile Turizm Bakanı, Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanı, Turizm Bakanı, Türkiye Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı ve çok sayıda Türk ilgili katıldı. Bu Forum, ilişkilerin güçlendirilmesi ve yatırım fırsatlarının keşfedilmesi açısından da büyük bir öneme sahipti.
İki ülke arasındaki turizm ilişkilerine de değinmek isterim. Türkiye Cumhuriyeti, turistik mekânlarıyla, Suudi Arabistan Krallığı’nın da içerisinde olduğu çeşitli ülkelerden çok sayıda turist çekmektedir. Geçen yılki son istatistiklere göre, Türkiye’ye gelen Suudi turist sayısı 800 bini aşmıştır. Hem turizm hem de umre ibadeti amacıyla süreklilik arz eden ziyaretlere ilişkin olarak, özellikle Türk kardeşlerimiz için tamamlanması sadece birkaç dakika süren elektronik vize uygulaması hayata geçirildikten sonra, Krallığı çok sayıda Türk vatandaşı ziyaret etmektedir. Bu kardeşlerimizi, Krallık’taki kardeşleri arasında ağırlayarak, onların Suudi Arabistan’da yaşanan gelişmelerden haberdar olmalarından ve Suudi Arabistan’ın sahip olduğu birçok seçkin turistik yeri ziyaret etmelerinden büyük bir memnuniyet duyuyoruz.
Satırlarıma son verirken, iki ülke arasındaki ilişkilerin ne kadar güçlü hâle geldiğini takdirle karşıladığımı özellikle ifade etmek istiyorum.
İki kardeş ülke ve halklarının iyiliği için bu ilişkinin büyümeye ve gelişmeye devam etmesini de tüm samimiyetimle temenni ediyorum.