Tarihi göreve hazır! İlk Türk astronot Alper Gezeravcı bu gece uzaya gidecek | Teknoloji
Türkiye, nefesini tuttu, tarihi uzay yolculuğunu merakla bekliyor. SpaceX roketi ile uzaya gönderilecek olan Alper Gezeravcı ve beraberindeki uluslararası ekibin, 17 Ocak’ı 18 Ocak’a bağlayan gece uzaya gönderilmesi planlanmıştı. Ancak Amerikan uzay taşımacılığı ve roket firması SpaceX, fırlatma tarihini erteledi.Elon Musk’ın sahibi olduğu SpaceX, Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı’nın yer alacağı Axiom-3 uzay misyonuna ilişkin fırlatmanın 18 Ocak’ı 19 Ocak’a bağlayan geceye ertelendiğini açıkladı. Fırlatmanın bu gece TSİ 00.49’da NASA’ya ait ABD’nin Florida eyaletindeki Kennedy Uzay Merkezi’nden yapılması planlanıyor.Peki, fırlatma neden ertelendi? Açıklamaya göre, erteleme ile ekiplerin fırlatma öncesi kontrolleri tamamlamasına ve araç üzerinde veri analizi yapmasına imkan sağlanacak. Fırlatmanın Dragon uzay aracının yeryüzüne iniş sırasında açtığı paraşütlerde yaşanan bir problem nedeniyle ertelendiği ifade ediliyor. ALPER GEZERAVCI BU GECE UZAY YOLCUSU Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır yaptığı açıklamada, fırlatmanın bu gece TSİ 00.49’da yapılmasının planladığını belirterek, “Bu sürede fırlatma öncesi teknik kontrollerin tamamlanması planlanıyor. Astronotumuz Alper Gezeravcı’nın bu tarihi misyonu başarıyla gerçekleştirmesi için heyecanla beklemeye devam edeceğiz” dedi.Gezeravcı’nın “Görev Uzmanı” olarak yer alacağı 4 kişilik ekipte, Michael Lopez-Alegria, Walter Villadei ve Marcus Wandt yer alıyor.TÜRK ASTRONOT UZAYDAN İLK BAĞLANTIYI ERDOĞAN İLE YAPACAKBakan Mehmet Fatih Kacır, A Haber ekranlarında Sabah Gazetesi Ankara Temsilcisi Okan Müderrisoğlu’na konuştu. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ilan ettiği Milli Uzay Planı çerçevesinde adımların birer birer atıldığını dile getiren Kacır, 36 bin aday arasından bütün başvuruların titizlikle incelendiğini söyledi.Sağlık, psikolojik, bilimsel ve teknik açıdan en doğru isim tercih edilmek istendi. Nihayetinde Gezeravcı ilk astronotumuz olarak belirlendi. 36 saat 4 dakika sürecek yolculukla uluslararası uzay istasyonuna geçecek. Bir bilim misyonu gerçekleştirecek.14 günlük süre boyunca Türkiye ile bağlantı kuracak. İlk bağlantının da Sayın Cumhurbaşkanımız ile gerçekleşmesi planlanıyor.” dedi.UZAY MÖNÜSÜNDE NELER VAR?İlk Türk astronotun uzayda ne yiyeceği, ne içeceği de merak ediliyor. Yerçekimi olmadığı için yemeklerin uzaya kuru gönderileceği açıklanmıştı. Astronotların sevdiği yemekler ise önceden belirlendi ve mönü buna göre yapıldı.Alper Gezeravcı’nın uzay mönüsünde et haşlaması, pilav ve buğulama gibi 200 çeşit yemek var. Bu arada bu yemeklerin hepsi Gezeravcı için değil. Gezeravcı ile birlikte uzay yolculuğuna çıkacak diğer üç astronot için de aynı yemekler belirlendi.Öte yandan, yer çekimi olmadığı için duş almanın imkansız olduğu uzay istasyonunda temizlik steril havlularla yapılıyor. 14 GÜNDE 13 BİLİMSEL DENEY Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı, 14 gün boyunca Uluslararası Uzay İstasyonu’nda (ISS) üniversite ve araştırma kurumlarınca hazırlanan 13 farklı bilimsel deneyi gerçekleştirecek.Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının açıklamasına göre, deneyler için yayınlanan çağrıya gelen cevaplar, Türkiye Uzay Ajansı (TUA) ve TÜBİTAK Uzay uzmanlarından oluşan komisyon tarafından değerlendirildi.Gezeravcı’nın yapacağı deneyler arasında şunlar bulunuyor;Türkiye’nin uzay, havacılık ve savunma sanayii için yeni nesil malzeme geliştirmesine katkı sağlayacak “UYNA Uzay için yeni nesil alaşımlar deneyi”. Kimyasal tepkimesiz koşullarda yerçekiminin etkisi araştırılarak uzay araçlarının itki sistemlerinin daha verimli hale getirilmesini imkan sağlayacak olan “GMETAL”.Ayrıca TÜBİTAK MAM ile birlikte yaşam destek sistemi geliştirilmesi planlanıyor.”ALGALSPACE” deneyi ile uzayda, Antarktik ve ılıman bölge mikroalglerinin büyüme verileri karşılaştırılarak, literatürde ilk defa kutup alglerinin uzayda kullanımına yönelik bir çalışma yapılacak.”OKSİJEN SATURASYONU” deneyinde ise Gezeravcı, yapay zekâ desteği ile verilen havanın oksijen seviyesini hesaplayarak düşük yer çekiminin sebep olduğu farklılıklar ve rahatsızlıkların tanımlanmasını sağlayacak.SİLİFKE’DEN UZAYA GİDEN YOLMersin Silifke’de 1979’da doğan Alper Gezeravcı, Yörük olduğunu söylüyor. Gezeravcı, “Küçüklüğünden itibaren, hayalinin sınırı gökyüzü olan bir çocuğun, hayalinin eşiğini uzaya taşıyan bir adımdır bu” diyerek küçüklükten beri uçmanın bir tutku olduğunu söylüyor. Gezeravcı, aynı zamanda bir savaş uçağı pilotu. Türk Hava Kuvvetleri’nde 15 yıl pilotluk yaptığı öğrenilen ilk Türk astronotumuzun, lisans eğitimini Hava Harp Okulu’nda elektronik mühendisliği alanında tamamladığı aktarılıyor.Wright-Patterson Üssü’ndeki Hava Kuvvetleri Teknoloji Enstitüsünde yüksek lisans yapan Gezeravcı, F-16 başta olmak üzere birçok uçak modeli kullandı.Ayrıca Gezeravcı, THY’de 7 yıl kaptan pilot olarak çalıştı.GEZERAVCI’NIN YOLCULUĞU ÖNCESİNDE UZAY HATIRA KARTI ÇIKTISanayi ve Teknoloji Bakanlığının öncülüğünde hazırlanan uzay hatırası kartı, Türkiye Uzay Ajansının (TUA) internet sitesinde yayımlandı. “https://tua.gov.tr/tr/milli-uzay-programi/uzay-hatirasi” linkine tıklayarak uzay hatırası kartı oluşturabilirsiniz.İlk Türk astronot Alper Gezeravcı’nın fotoğrafının ve uzay görevinde kullanılacak armanın bulunduğu hatıra kartında, “GururDuyTürkiye” etiketi ve “Türkiye’nin İnsanlı İlk Uzay Misyonu’nun gururunu paylaşıyorum.” ifadeleri yer aldı.TÜRKİYE’NİN İNSANLI UZAY MİSYONU ARMASI NE ANLAMA GELİYOR?Bu sorunun cevabı oldukça merak ediliyor. İlk Türk astronot Alper Gezeravcı ile başlayacak olan “Türkiye’nin ilk insanlı uzay misyonu”nda kullanılan armanın üzerindeki detayların anlamı araştırılıyor. 8 köşeli Selçuklu yıldızı; yer ile göğü ve İslam’ın 8 prensibini simgeliyor. Armanın iç üst kısmında Ay-yıldız ve Cumhuriyetimizin 100. yıl logosu yer alıyor. Alt kısımda görünen dünya haritasında ‘Türk rengi’ olarak bilinen turkuazla işaretlenmiş Türkiye haritası göze çarpıyor.Logonun içindeki 16 yıldız ise 16 Türk devletini simgeliyor. TARİHİ UZAY MİSYONU BİRÇOK KENTTE ETKİNLİKLERLE TAKİP EDİLEBİLECEK Türkiye’nin ilk insanlı uzay misyonu ülkenin dört bir yanından takip edilebilecek. Bakan Kacır’ın açıklamasına göre; İstanbul, Trabzon, Konya, Aksaray, Muş, Kayseri, Antalya, Gaziantep bilim merkezlerinden, Bursa’daki Gökmen Uzay Havacılık Eğitim Merkezi’nden, İstanbul Taksim ile Ankara Kızılay meydanlarında kurulan planetaryumlardan, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü ve Mersin Silifke Meydanı’ndan izlenecek.ALPER GEZERAVCI İLE FIRLATILACAK ASTRONOTLAR KİMLER? Alper Gezeravcı’nın da aralarında bulunduğu Axiom-3 misyonunun diğer üyeleri kimler? Alper Gezeravcı ile birlikte Ax-3 görevinde yer alacak astronotlar Michael López-Alegría, Walter Villadei ve Marcus Wandt’tır. Ax-3 ekibinin tamamı uluslararasıdır. Zira López-Alegría İspanyol asıllı bir Amerikan NASA astronotu iken, Walter Villadei Avrupa Uzay Ajansı’na bağlı çalışan İtalyan bir astronottur. Marcus Wandt ise İsveçlidir. İşte Ax-3 mürettebatındaki astronotlar… MICHAEL LOPEZ-ALEGRIA KİMDİR? Ax-3 görev komutanı olan İspanyol asıllı astronot Michael López-Alegría, ABD Donanması ve NASA’da, Deniz Havacılığı, mühendislik test pilotu, NASA astronotu ve Uluslararası Uzay İstasyonu (ISS) komutanı dahil olmak üzere çeşitli rollerde 40 yılı aşkın havacılık ve uzay deneyimine sahip.López-Alegría şu anda Axiom Space’in baş astronotudur ve insanlık tarihinde ISS’ye yapılan ilk tamamen özel görev olan Axiom Mission 1’in (Ax-1) mürettebatına da komuta etmiştir. Kendisi beş kere astronotluk yapmıştır. López-Alegría, 67 saat, 40 dakika ile uzay görevlerinde en fazla istasyon dışı faaliyet yürüten yani “uzay yürüyüşü” yapan NASA astronotu ünvanını elinde tutuyor. Deneyimli astronot, ABD Ticari Uzay Uçuşu Federasyonu’nun eski başkanıdır. NASA Danışma Konseyi İnsan Keşif ve Operasyon Komitesi ve FAA Ticari Uzay Taşımacılığı Danışma Komitesi dahil olmak üzere kamu ve özel kuruluşların çeşitli danışma kurullarında ve komitelerinde görev yaptı.WALTER VILLADEI KİMDİR? Ax-3 pilotu Nisan 1974’te Roma, İtalya’da doğan Walter Villadei, İtalyan Hava Kuvvetleri’nde (ItAF) bir albaydır ve şu anda ticari uzay uçuşu girişimlerini denetleyen ItAF’ın ABD’deki temsilcilik ofisinin başkanıdır.İtalyan Uzay Ajansı bilimsel komite üyeliği ve Avrupa Komisyonu Uzay Gözetleme ve İzleme Programı ulusal temsilcisi olarak birçok görev dahil olmak üzere, İtalyan uzay programlarında geniş deneyime sahiptir.Villadei, C-130J ve G-222’de uçuş mühendisi olarak görev yaptı ve MB339 ve Eurofighter Typhoon ile uçtu. Villadei karada, denizde ve kışın hayatta kalma eğitiminde geniş deneyime sahiptir ve Enduring Freedom (Afganistan), UNMEE (Etiyopya ve Eritre’deki BM Misyonu) ve Antica Babilonia (Irak) dahil olmak üzere çok sayıda askeri operasyonel faaliyete katılmıştır.2021 yılında Villadei, Virgin Galactic’in roketle çalışan Unity 23’ünde uçmak üzere seçildi; bu, şirketin ilk ticari, insanlı araştırma göreviydi. Vitute-1 görevi Haziran 2023’te gerçekleştirildi ve mürettebat, Unity 23’te malzeme, teknoloji ve insan fizyolojisi araştırmalarını içeren 12 deney gerçekleştirdi. Villadei, görev lideriydi. Villadei, Napoli Üniversitesinden Havacılık ve Uzay Mühendisliği alanında yüksek lisans derecesine ve Roma Üniversitesinden uzay mühendisliği alanında uzmanlık derecesine sahip.MARCUS WANDT KİMDİR? 1980 yılında İsveç’te doğan Marcus Wandt, İsveç Hava Kuvvetleri’nde savaş pilotu, filo komutanı, kanat komutanı ve baş test pilotu olarak 20 yılı aşkın havacılık deneyimine sahiptir. Daha önce Avrupa Uzay Ajansı (ESA) astronot rezervinin bir üyesi olan Wandt, görev görevleri süresince artık bir ESA proje astronotudur.Wandt, İsveç Hava Kuvvetleri Hava Harekat Komutanlığı Okulunda 4 gemi liderliği eğitimi aldı ve Halmstad Askeri Akademisinde kaptan oldu. Wandt şu anda İsveç Hava Kuvvetleri’nde yarbay olarak görev yapıyor.Wandt, 2013’ten 2014’e kadar ABD’deki Patuxent Nehri Donanma Hava İstasyonundaki ABD Donanma Test Pilotu Okuluna katıldı ve deneysel test pilotu olarak sınıfının birincisi olarak mezun oldu. Wandt ayrıca İsveç Hava Kuvvetleri Harekat Komutanlığı Okulu’nda uçan bir filo komutanı ve kanat komutanı oldu.Akademik ve profesyonel kariyeri boyunca Wandt, öğrenci ve pilot olarak gösterdiği olağanüstü performans nedeniyle çeşitli onur ve ödüller aldı. İsveççe ve İngilizce bilmektedir. Wandt, Axiom Mission 3 (Ax-3) sırasında Uluslararası Uzay İstasyonuna giden İsveç uyruklu ikinci ESA astronotu olacak. Ax-3 sırasında görev uzmanı olarak görev yapacak.