ngiltere’nin bakenti Londra’dan Singapur’a giden Singapur Hava Yollarna ait uan trblansa girmesiyle 1 yolcunun hayatn kaybettii, 30’dan fazla yolcunun yaraland dnk olayn ardndan AA muhabiri, dnya genelinde en ok grlen trblans hatlarna dair bilgileri derledi.Hava yolu ulamnda “sklkla” grlen trblans verilerini derleyen internet sitesi Turbli’nin 2023 raporuna gre, younluu “girdap dalma oran” (edr) ile llen trblansn en ok gzlemlendii uu hatt, ortalama 17 bin 568 edr ile Santiago’dan Santa Cruz’a giden 1905 kilometrelik gzergah oldu.Kazakistan’n Almat ehri ile Krgzistan’n bakenti Bikek arasndaki mesafe 210 kilometre olmasna ramen, bu rota ortalama 17 bin 457 edr ile trblansa en ok rastlanan ikinci uu hatt olarak kaydedildi.Birok kiiyi hava tatlaryla seyahat etmekten alkoyan trblansn en ok grld nc gzergah, ortalama 16 bin 750 edr ile in’in Lancou ile engdu ehri arasndaki 661 kilometrelik uu rotas oldu.Listeyi ortalama 16 bin 579 edr ile Japonya’nn Tokoname ehri ile Sendai ehri arasndaki 517 kilometrelik uu hatt takip etti.te yandan, talya’nn Milano ehriyle svire’nin Cenevre ehri arasndaki 214 kilometrelik uu hatt, ortalama 16 bin 398 edr ile en ok trblansn yaand beinci hat olarak belirlendi.Listeyi srasyla in’in Lancou ehri ile ianyang ehri, Japonya’nn Osaka ehri ile Sendai ehri, in’in ianyang ehri ile engdu ehri arasndaki gzergahlar ve in’in ianyang ehri ile onging ehri arasndaki uu rotas takip etti.Listenin son srasnda ortalama 16 bin 16 edr ile talya’nn Milano ehri ile svire’nin Zrih ehri arasndaki 203 kilometrelik gzergah yer ald.- TRBLANSLARDAN KAYNAKLANAN YARALANMA VAKALARI
Trblans yolcularda kaos, panik ve endieye neden olabilirken hafif veya ciddi yaralanmalara da yol aabiliyor.ABD Federal Havaclk daresine (FAA) gre, 2009-2022 yllarnda lkede 163 yolcu ve uu grevlisi trblans olaylarnda ciddi ekilde yaraland.Almanya’nn Frankfurt ehrinden Afrika ada lkesi Mauritius’a giden uan, 2 Mart 2023’te trblansa girmesi sonucu 285 yolcu ile uu grevlisinden 20’sinin yaraland bildirildi.ABD’de 19 Aralk 2022’de Arizona eyaletinden Hawaii eyaletinin Honolulu kentine giden “Hawaiian Air” uann trblansa girmesi sonucu 288 yolcu ve uu grevlisinden 36’snn yaraland belirtildi.Kanada’nn Vancouver kentinden Avustralya’nn Sydney ehrine sefer halindeki “Air Canada” uann 12 Temmuz 2019’da trblansa girmesi sonucu, 284 yolcu ve uu grevlisinden 37’sinin yaraland akland.- TRBLANS VE AIK HAVA TRBLANSI NEDR?
Trblans, uu srasnda hava aknn bozulmasyla uan sallanmas, titremesi anlamna geliyor.Yer yzeyinin snmasyla oluan scak hava akmlarnn ykselmesi ve souk havayla karlamas sonucu meydana gelen trblans, genel olarak jet akmlarnn snrlarnda, dalarn zerinde ve baz bulut frtnalarnda grlyor.FAA’ya gre, CAT ksaltmasyla da bilinen ak hava trblans, bulutlarn olmad yerlerde bile uan iddetle savrulmasna neden olabilen ani ve gl girdap olarak ifade ediliyor.
