GPT-4 dil modelini kullanan OpenAI’nin ChatGPT’si 100 kelimelik bir e-posta yazmak için 519 mililitre veya bir şişeden biraz fazla su tüketiyor. Yapay zeka sadece tonlarca elektrik gücüne değil, muazzam miktarda suya da muhtaç. Finansgundem.com’un derlediği bilgilere göre, yapay zekaya karşı çevresel açıdan yeterli argüman olmasaydı, yeni bir veri seli en kararsız tüketiciyi bile çileden çıkarabilirdi. Veri merkezleri ve devasa enerji tüketimi Fortune’dan Jane Thier’in haberine göre, Uluslararası Enerji Ajansı’na göre, küresel veri merkezlerinin enerji tüketimi 2026’ya kadar iki katından fazla artarak ‘büyük ulusları aşan seviyelere’ ulaşabilir. Ocient’in CEO’su Chris Gladwin, “İronik olarak, dünyanın en büyük zorluklarından bazılarını çözmek için yapay zekayı kullanırken iklim modellemesinden sağlık hizmetleri alanındaki atılımlara kadar aynı zamanda farklı bir tür çevre krizine de katkıda bulunuyoruz” diye yazıyor. Suya da muhtaç Washington Post’un Kaliforniya Üniversitesi, Riverside ile yaptığı bir araştırmaya göre, bugün GPT-4 dil modelini kullanan OpenAI’nin ChatGPT’si 100 kelimelik bir e-posta yazmak için 519 mililitre veya bir şişeden biraz fazla su tüketiyor. ChatGPT, bir yıl boyunca haftada bir e-posta göndermek için 27 litre su veya yaklaşık bir buçuk sürahi su kullanıyordu. WaPo, “Konuyu biraz daha açarsak, bunun ABD’de yaşayan her 10 kişiden biri, yani 16 milyon kişinin, ChatGPT’den haftada bir e-posta yazmasını istemesi durumunda 435 milyon litreden fazla suya mal olacağı anlamına geliyor” diye yazıyor. Her ChatGPT isteminin hemen gerektirdiği güç kullanımı hakkında çok şey söylenmiş olsa da, su sohbeti son aylarda daha da ivme kazanmış durumda. WaPo’nun açıkladığı gibi, bir kullanıcının ChatGPT’ye girdiği her istem hızla koda dönüştürülüyor ve bir yanıtta kullanılacak en iyi kelimeleri belirlemek için binlerce hesaplama çalıştıran bir sunucudan geçiyor. Tüm bu hesaplamalar, dünyanın dört bir yanındaki devasa veri merkezlerinde barındırılan gerçek, fiziksel sunuculara aktarılıyor. Bir cevabın veya bir emrin verilmesi, sunucuların, baskı altındaki eski bir dizüstü bilgisayar gibi ısınmasına neden oluyor. Suyun devreye girdiği yer de burasıdır; bu çok önemli sunucuların aşırı ısınmasını ve bozulmasını önlemek için veri merkezleri, genellikle kendileri de su gerektiren ‘soğutma kuleleri’ aracılığıyla soğutma mekanizmalarına güveniyor. Her tesis, bulunduğu iklime bağlı olarak farklı miktarda su ve elektrik kullanıyor. Örneğin, Iowa, West Des Moines, daha az soğutma müdahalesi gerektiren ılıman bir iklim nedeniyle hızla popüler bir yer haline geliyor. Kesinlikle endişe verici UC Riverside’da mühendislik alanında doçent olan ve yıllardır yapay zekanın iklim etkisini ölçmeye çalışan Shaolei Ren, “Yapay zekanın en temel doğal su kaynaklarımızı elle tutulur şekilde elimizden aldığı noktaya henüz gelmedik” diye yazıyor. Yine de Ren, yapay zekanın artan su kullanımını ‘kesinlikle endişe verici’ olarak nitelendirdi. Ren, “Hızlı nüfus artışı ve değişen iklimin ortasında, tükenen su kaynakları ve eskiyen su altyapıları en önemli zorluklardan bazıları. Endişe sadece yapay zeka modellerinin su kullanımının mutlak miktarıyla ilgili değil, aynı zamanda yapay zeka model geliştiricilerinin su kıtlığı gibi küresel ortak zorluğa nasıl yanıt verdiğiyle de ilgili” diyor. Kuraklıkların, iklim değişikliğinin en acil sonuçları arasında olduğunu ve işletmelerin operasyonlarında su kullanımını ele almaları gerektiğini belirten Ren, üretken yapay zeka kullanan teknoloji firmalarının bu listenin başında geldiğini söylüyor. Ren, “Yapay zeka veri merkezleri ve yerel topluluklar arasında su kullanımı konusunda zaten hararetli gerginlikler görüyoruz. Yapay zeka modelleri su içmeye devam ederse, bu gerginlikler daha sık hale gelecek ve bu toplumsal türbülansa yol açabilir” diyor. Google ve Microsoft’ta su kullanımında artış Microsoft’un geçen yılki sürdürülebilirlik raporunda, şirket küresel su tüketiminin 2021 ile 2022 arasında yüzde 34 oranında arttığını açıkladı. Aynı dönemde Google’ın su kullanımı ise yüzde 20 oranında arttı. Ren o zaman, “Her iki şirketteki bu büyümenin çoğunun yapay zekadan kaynaklandığını söylemek doğru olur” demişti. WaPo bildirdiğine göre, Microsoft’un veri merkezi GPT-3 eğitiminde 700.000 litre su kullandı. Bir zamanlar Microsoft’un Datacenter Community Environmental Sustainability kıdemli program yöneticisi olan Holly Alpine, şirketin ekolojik açıdan sorumsuz yapay zeka geliştirmeleri nedeniyle bu yılın başlarında prensip gereği şirketten istifa etti. Alpine, “Analist raporları, yapay zeka veya makine öğrenimi gibi gelişmiş teknolojilerin fosil yakıt verimini yüzde 15 oranında artırma potansiyeline sahip olduğunu, petrolün yeniden canlanmasına katkıda bulunduğunu ve potansiyel olarak yenilenebilir enerjiye küresel geçişi geciktirdiğini öne sürüyor. Gerçek dünyadaki etkiler ise şaşırtıcı: Microsoft ile ExxonMobil arasında yapılacak tek bir anlaşma bile, Microsoft’un 2020 yılı karbon giderme taahhütlerini yüzde 600’den fazla aşan emisyonlar üretebilir” diyor ve Microsoft çalışanı olduğunda, bu tür ‘düzinelerce’ anlaşmaya tanık olduğunu ifade ediyor.
