Adana şalgamsız olmaz – İDİL ÇİMRİN
Kültür Yolu Festivalleri’nin ilk durağı Adana’da lezzet duraklarını gezmeye devam ediyoruz. Festivalde su gibi akan bir içecek var: Şalgam suyu. Adana şalgam suyu, başta Anadolu olmak üzere Adana’da uzunca zamandan beri ilgi gören ve halk tarafından turşu suyu olarak yapılan bir içecek olarak bilinir. Tarihi milattan önceki dönemlere uzanan bu içecek, özellikle Romalılar döneminde Adanalı lejyonlara enerji sağlayabilmek adına yapılan bir içecek olarak öne çıktı. Bir şehir efsanesine göre şalgam suyu Anadolu’da ömrü uzatmak ve hastalıklara şifa niyetine içilen bir içecek türü olarak da kullanılıyordu. Son derece köklü bir tarihe sahip olan şalgamın popüler olması kadar günümüzde de devam ediyor. Adana kebap kültürünün ortaya çıkmasından sonra bu lezzeti dengeleyecek içecek ihtiyacı da beraberinde ortaya çıktı. Özellikle tarımsal açıdan özgün ve lezzetli bir ürün olan siyah havucun Adana’da yaygın olması nedeniyle bölge halkı şalgam suyunu yoğun olarak kullanmaya başladı. Cumhuriyet döneminin başlarında Adana’da şalgam suyu yoğun olarak tercih edilmeye başlanmıştır. Sonraki dönemlerde popülerliği artan içecek yoğun ve lezzetli tadıyla mutfakların baş tacı oldu.KEBAP İLE YAYGINLAŞTI
Adana şalgam suyu ve onun ne zaman ortaya çıktığı hakkında tarihi açıdan kapsamlı bir çalışma olmamakla birlikte, akademisyenler genel olarak bu tarihin Cumhuriyet dönemi öncesine kadar dayandığı fikri üzerine eğilmektedirler. Şalgam suyu, öncelikli olarak bölge halkının ilgisini çekmiş sonrasında ise ticari bir faaliyetle diğer şehirlere dağıltılmaya başlamıştır. Şalgam suyu için öne çıkan bir diğer özellik de bu ürünün, Adana’ya mal olmuş ve onun kültürünü yansıtan bir içecek olduğu yönündedir. Şalgam suyu her şeyden önce Adana kebabı ile yaygınlaşan bir içecek türü olarak öne çıkar. Adana’nın en önemli simgelerinden olan kebap, şalgam ile bütünleştiğinde ortaya çıkan lezzet şalgamın yayılmasında büyük rol oynamıştır. Şalgam suyu 1920’li yılların sonrasında Anadolu’daki diğer şehirlere yayılmaya başlamıştır. Meşhur Adana şalgam suyunun asıl yaygınlaştığı tarih ise 60’lı yıllardan sonra ortaya çıkan ticari algıdır. Tüm bu ticari algı, Adana’nın diğer kültürel simgeleri ile birlikte şalgamın da yaygınlaşmasına yardımcı olmuştur.ŞALGAMIN FAYDALARI
İçerisindeki A, B, C ve K vitaminleri, kalsiyum ve potasyum sayesinde, kalp, göz, kemik ve diş sağlığına oldukça faydalıdır.
Vücuttaki toksinlerin dışarı atılmasında oldukça etkilidir.
Boğazdaki iltihaplanmanın giderilmesine yardımcı olur.
İdrar söktürücü özelliği vardır.
Sindirim sistemini hızlandırır.
Antioksidan içeriğinin yüksek olmasıyla anti-kanserojen etki gösterir.
Soğuk algınlığına karşı koruyucu etkisi bulunmaktadır.
İştah açıcıdır, bu yüzden kilo almaya yardımcıdır. Kanın pıhtılaşmasını önler.
Anemi hastalığına iyi gelir.
Bronşları açar, astım ataklarını azaltır.
İçerisindeki zengin maddeler böbrek taşının düşürülmesine yardımcı olur.
Flavonoid içeriği yüksektir.ŞALGAM SUYUMALZEMELER
1 büyük boy şalgam
1 büyük boy pancar
1 kg. siyah havuç
1.5 tatlı kaşığı limon tuzu
2 yemek kaşığı tuz
Yarım ekmek
Temiz tülbent bez
10 lt.’lik kavanoz
YAPILIŞI: Şalgam, pancar ve havuçların dış kabuğunu soyuyoruz. Şalgam ve pancarı dilimliyoruz. Havuçları dörde bölüyoruz. Yarım ekmeği tülbent bezin içine koyup düğümlüyoruz. Tuz hariç tüm malzemeyi bidona dolduruyoruz. Tuzu bidonun alacağı miktarda su ile eritip bidona aktarıyoruz. Ağzını sıkıca kapatıyoruz. 15 gün boyunca bidonun kapağını kesinlikle açmıyoruz. 15 günün sonunda açıp içinde ekmek olan tülbenti çıkarmak gerekiyor, zira daha fazla mayalanması gerekiyor. Soğuk bir yerde muhafaza ederek, istediğimiz şekilde tüketiyoruz.