Yeni Asır gazetesi yazarı Faruk Erdem, 2025 yılı için asgari ücret ve emekli maaşlarına yapılacak zam oranlarını değerlendirdi. Erdem, emeklilerin 6 aylık enflasyon oranlarına göre zam beklediğini ve asgari ücret artışlarının bu oranlara referans olduğunu belirtti. Geçmiş yıllarda asgari ücret zamlarının genellikle enflasyonun üzerinde olduğunu hatırlatan Erdem, bu yıl emekli zamlarının ilk kez asgari ücretin üzerine çıktığını vurguladı. Erdem, 2025 yılında refah payı oranlarının da tartışılacağını ifade etti. Faruk Erdem, şunları kaydetti: “Asgari Ücret Tespit Komisyonu Aralık ayında toplanıyor. Ücretlere yapılan zamlar Ocak ayındaki enflasyona göre artış alan emekliler için refah payı konusunda referans oluyor. Asgari ücret artışları emeklilerin üzerinde olurken geçtiğimiz yılların tersine bu yıl emekli artışı asgari ücreti geçmiş oldu. Peki 2025 yılında emekliler ve asgari ücretliler için zam oranları yüzde kaç olacak?
Milyonlarca vatandaşın gözü Ocak ayında yapılacak maaş artışlarına çevrilmiş durumda. Emekliler için 6 aylık enflasyon oranları beklenirken, asgari ücretliler yılsonu enflasyonuna göre hesaplar yapıyor. Memurlar ise toplu sözleşme zammı ile birlikte alacakları fark için 6 aylık enflasyon rakamını bekliyor. Bu kesimlerin dışında memurlara yapılacak zam oranını merak eden bir kesim de sosyal yardım alanlar. 65 yaş aylığı, engelli aylığı, evde bakım parası gibi birçok sosyal ödenekler de memurlara yapılacak zam oranı kadar artacak.
Ekim ayı enflasyonu ile birlikte 4 aylık oranı yüzde 12.06 olarak hesaplanmıştı. Şimdi Kasım ve Aralık ayı enflasyonları da buna eklenerek 6 aylık oran ortaya çıkacak. Bu oran SSK ve Bağ-Kur emeklileri için enflasyon artışını gösterirken memurlar ve memur emeklileri için de enflasyon farkını gösterecek. Memurlar için oluşacak oran sosyal destekleri de aynı oranda artıracak.
Asgari ücret belirlenirken enflasyon rakamları direkt etki etmiyor. Zaten Aralık ayında enflasyon ile ilgili kesin rakamlar da ortaya çıkmıyor. Ancak yapılan tahminler yıl içindeki enflasyon oranları asgari ücret belirlenirken en önemli veri olarak pazarlık masasına geliyor. Geçtiğimiz yıllara bakıldığında da genellikle enflasyon rakamlarının üzerinde artış yapıldığı görülüyor.
Aralık ayında toplanan Asgari Ücret tespit komisyonu tarafından açıklanan ücret zam oranı Ocak ayında enflasyon artışı alan emekliler ve memurlar için de bir referans teşkil ediyor. 6 ayda bir artış alan emekliler ve memurlar için ortaya çıkan 6 aylık enflasyona bir refah payı eklenip eklenmeyeceği kararında asgari ücrete yapılan zam oranı etkili oluyor.
Son 5 yıla bakıldığında asgari ücret artışlarının yıllık enflasyonun üzerinde gerçekleştiği görülüyor. Özellikle 2022 ve 2023 yıllarındaki ara zamlarla asgari ücret artışının yüzde 100 oranlarını bulduğu ve gerçekleşen enflasyonun üzerine çıktığı görülüyor.
Yine son yıllarda emekli maaş artışlarına bakıldığında da enflasyon artışlarının dışında bazı ek ödemeler ve refah payı eklendiği görülüyor. Asgari ücretin iki kez belirlendiği 2022 ve 2023 yıllarında refah payı ile enflasyonun üzerinde artışlar ortaya çıkarken bu yıl kümülatif artışın Ocak’taki refah payı ile birlikte yüzde 86’yı geçtiği görülüyor.
Son yıllarda yapılan asgari ücret ve emekli artışlarına bakıldığında genellikle yakın oranlar çıktığı görülüyor. Özellikle 2022 ve 2023 yıllarında asgari ücretin 6’şar aylık olarak belirlenmesi sonrasında emeklilere ve memurlara eklenen refah paylarının bu artış oranlarına yakın olduğu görülüyor. Yıllık olarak belirlenen dönemlerde ise asgari ücret artışlarının emeklilere yapılan enflasyon artışlarının biraz üzerinde gerçekleştiği görülüyor. Böylece emekliler ile birlikte asgari ücretlilerin de enflasyonun üzerinde artış aldıkları görülüyor.
2025 yılının asgari ücretini belirlemek için Komisyon Aralık ayında toplantılarına başlayacak. Bu yılsonunda enflasyonun yüzde 44 civarında çıkması bekleniyor. Bu orana göre emekliler için 6 aylık artışın yüzde 15-16 civarında olacağı örülüyor. Asgari ücret artışının da yüzde 35-40 arasında gerçekleşmesi bekleniyor. Geçtiğimiz yıllardaki formüller ortaya çıkarsa bu durumda emekliler için bir refah payı görülüyor. 2024 yılında ise asgari ücret yıllık olarak belirlendiği için emeklilere kümülatif verilen artışın altında kalmış görülüyor. Böylece ilk kez bu yıl emekli artışları asgari ücret artışının üzerine çıkmış oldu.
Eğer asgari ücret artışı yüzde 35-40 arasında gerçekleşirse emekliler için ortaya çıkacak refah payının 5-10 puan arasında olması beklenebilir. Bu durumda 6 aylık enflasyon artışının refah payı ile birlikte yüzde 2025 oranına yükselmesi söz konusu olacaktır.”
