Normal kahve mi yoksa kafeinsiz kahve mi? Kafeinsiz kahve nedir ve nasıl yapılır?
Imperial College London tarafından 2017 yılında yapılan bir araştırma, günde üç fincan kahve içenlerin kahve içmeyenlere göre daha uzun yaşadığını ortaya koydu. Çalışma, Birleşik Krallık da dahil olmak üzere 10 Avrupa ülkesinde yarım milyon insanın alışkanlıklarını inceledi. Tüm ölüm nedenlerinin kahve içenleri etkileme olasılığı daha düşükken, özellikle kardiyovasküler veya sindirim sistemi hastalıklarından kaynaklanan ölümlere karşı iyi bir koruma sağladılar. Yaklaşık 200 Avustralyalı üzerinde 10 yıl boyunca yapılan bir araştırmaya göre, yaşam boyu kahve içen biri olmak yaşlandıkça bilişsel gerilemeyi de yavaşlatabiliyor. Ayrıca, düzenli olarak kafeinli ya da kafeinsiz kahve içmenin kardiyovasküler hastalık riskinde azalma ile ilişkili olduğunu bir dizi çalışmadan biliniyor. Bununla birlikte Dr. La Vecchia, “Kafeinsiz kahvenin sağlık üzerindeki etkileri hakkında çok daha az şey biliniyor. Kafeinli kahve hakkında kafeinsiz kahveye kıyasla çok daha fazla araştırma var, çünkü insanlar en çok bunu içiyor” diyor. Kafeinsiz kahvenin kafeinliden farkı nedir? Prof. Berry, “Kafein dışında, kafeinsiz kahvenin kimyasal yapısı kafeinli kahveye çok benzer ve hala bu faydalı polifenollerle doludur” dedi ve şunları söyledi: “Kafeinsiz kahvenin en büyük farkı ve dezavantajı kafeinli kahvenin aksine, uyanıklık ve odaklanmada geçici bir artış sağlamamasıdır. Çoğumuzun bir fincan kahve içmeden sabahı geçirememesinin nedeni budur. Kafeinsiz kahve çok az miktarda kafein içerdiğinden, bu fayda kaybolur. Tek bir fincan kafeinsiz kahvede kalan az miktarda kafein çoğu insan tarafından fark edilmez, ancak kafeine karşı hassas olanlar bazı etkiler hissedebilir.” Kafeinli kahveye kıyasla düzenli olarak kafeinsiz kahve içmenin beyin sağlığı üzerindeki etkilerine ilişkin araştırmalar da daha bölünmüş durumdadır. Bununla birlikte, hayvanlar üzerinde yapılan bazı çalışmalar, diyabet riskini azaltan aynı mekanizmaların, beynin ve vücudun geri kalanının glikozu daha etkili bir şekilde işlemesine yardımcı olarak bilişsel gerilemeyi de önleyebileceğini öne sürmüştür. Dolayısıyla, geçici zihinsel destek dışında, kafeinsiz kahve içmek size kafeinli kahvenin tüm sağlık faydalarını sağlamaya devam edecektir. Sağlığımız söz konusu olduğunda göz önünde bulundurulması gereken bir diğer faktör de kafeinin bizi bireysel olarak nasıl etkilediğidir. Prof. Berry, her insanın kafeine çok farklı tepki verdiğini söylüyor. Eğer kafeine karşı özellikle hassas biriyseniz yani bir ya da iki fincandan sonra kalp çarpıntısı, mide bulantısı ya da aşırı ‘vızıltı’ hissine yatkınsanız o zaman kafeinsiz kahveye geçmek sizi günden güne daha iyi hissettirebilir. Eğer kahve içmeyi alışkanlık haline getirdiyseniz, akşam yaklaştıkça kafeinsiz kahveye geçmek uykunuzu iyileştirmeye de yardımcı olabilir. Prof. Berry, “İnsanlar zamanla kahveye karşı toleranslı hale gelirler, ancak akşamları içerseniz kafein yine de uykunuzu bozabilir. Genel bir kural olarak, herkesin akşam 5’te kafeinli kahve içmeyi bırakmasını ve kafeinsiz kahveye ya da kafeinsiz başka bir şeye geçmesini öneririm” diyor. Kafeinsiz kahve içmenin riskleri veya sınırları var mı? Kafeinsiz kahve içmek güvenlidir, ancak kafeinin kesilmesiyle birlikte ortaya çıkan baş ağrısı, mide bulantısı ve odaklanma eksikliği gibi ani yoksunluk belirtileri rahatsız edici olabilir. Bununla birlikte, kafeinsiz kahvenin hala içerdiği eser miktardaki kafein nedeniyle, bir günde fıçılar dolusu kahve tüketmek yine de akıllıca olmayabilir. Kafeinli kahve içmek söz konusu olduğunda, Prof. Berry günde beş taneye kadar güvenlidir diyor ancak en büyük faydayı ve en az yan etkiyi günde iki ila üç tanede görürsünüz diye de ekliyor. Aynı şey kafeinsiz kahve için de geçerlidir. Beş fincandan sonra biraz temkinli olmakta yarar var. Karar: Kafeinsiz kahve sizin için iyi mi? Prof. Berry, “Evet, kafeinsiz kahvenin sizin için iyi olduğunu ve kafeinli kahvenin de sizin için iyi olduğunu söyleyebilirim. Hangisini içeceğiniz kişisel bir seçim olmalıdır. Her ikisini de içmenin büyük faydaları vardır, ancak kafeinli kahve bilişsel işlevlerinizi artırırken, kafeinsiz kahve daha iyi uyumayı teşvik eder ve kafeine duyarlı kişilere daha uygun olabilir” diyor.